Η επαναφορά του διαύλου επικοινωνίας μεταξύ Αθήνας και Τρίπολης σε ρεαλιστική τροχιά, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και η ενίσχυση των διμερών σχέσεων ήταν η βασική επιδίωξη της Αθήνας με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Γιώργου Γεραπετρίτη στη Λιβύη.
Η Ελλάδα από την αρχή φαίνεται ότι στόχευσε στην προώθηση της συνεννόησης και την προστασία των κυριαρχικών δικαιωμάτων των νησιών της, ιδιαίτερα της Κρήτης, και την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού ζητήματος. Και σε αυτή την κατεύθυνση έγιναν οι συζητήσεις.
Του Κώστα Πασίση
Όπως ανέφεραν διπλωματικές πηγές οι συναντήσεις του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου Mohammed Menfi, τον Πρωθυπουργό Abdul Hamid Dbeibah και τον υπουργό Εξωτερικών Taher Al Baour έθεσαν τις βάσεις για συνεργασία των δυο χωρών, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις κυρίως του μεταναστευτικού, ενώ ενίσχυσε τη θέση της Ελλάδας ως αξιόπιστου εταίρου στη Μεσόγειο.
Για το καυτό ζήτημα της οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών συμφωνήθηκε η ετοιμότητα για μελλοντικές συνομιλίες μεταξύ των δύο χωρών, που έχουν αντικείμενες ακτές, για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών. Επιπλέον, ο κ. Γεραπετρίτης υπερασπίστηκε την προκήρυξη διαγωνισμού για έρευνες υδρογονανθράκων νοτίως της Κρήτης, τονίζοντας ότι η Ελλάδα ασκεί τα κυριαρχικά της δικαιώματα χωρίς να βλάπτει τρίτους…
Παράλληλα, συζητήθηκε το φλέγον ζήτημα του μεταναστευτικού, καθώς οι αυξημένες προσφυγικές ροές από τη Λιβύη προς την Κρήτη επηρεάζουν τη σταθερότητα στη Μεσόγειο.
Για το συγκεκριμένο θέμα ο κ. Γεραπετρίτης ανέδειξε την ανησυχία της Ελλάδας για τη ραγδαία αύξηση των μεταναστευτικών ροών από το Τομπρούκ προς την Κρήτη, ιδιαίτερα εν μέσω τουριστικής περιόδου.
Υπογράμμισε την ανάγκη αποτροπής μιας νέας μεταναστευτικής οδού και συμφώνησε με τη λιβυκή πλευρά για συνεργασία στον έλεγχο των συνόρων.
Η Λιβύη ζήτησε ελληνική υποστήριξη τόσο διμερώς όσο και μέσω της Ε.Ε. και του ΟΗΕ, γεγονός που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως διαμεσολαβητή.
Επίσης η χώρα μας εξέφρασε τη βούληση να ενισχύσει τις οικονομικές σχέσεις με τη Λιβύη, με έμφαση στους τομείς της ενέργειας, των κατασκευών και των μεταφορών.
Τα πρώτα βήματα επαναπροσέγγισης
Η επίσκεψη του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών πραγματοποιήθηκε πάντως σε ένα φορτισμένο διπλωματικό περιβάλλον, μετά τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ, που αμφισβητεί τη μέση γραμμή οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, με βάση το νομικά ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Ο κ. Γεραπετρίτης μετέφερε ένα ισχυρό μήνυμα ειρήνης, φιλίας και καλής γειτονίας, υπογραμμίζοντας τη σημασία του διαλόγου και του Διεθνούς Δικαίου για την επίλυση των διαφορών.
Εκτός όμως από το μήνυμα …φίλιας ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προσέφερε και μια δελεαστική πρόταση, ένα διπλωματικό τυράκι που αποσκοπεί στο να προσελκύσει τη Λιβύη σε στενότερη συνεργασία με την Ελλάδα.
«Η Ελλάδα μπορεί και πρέπει να αποτελέσει τη φωνή της Λιβύης στην Ευρώπη και σε όλον τον κόσμο», ανέφερε στις δηλώσεις του ο κ. Γεραπετρίτης.
Μια αναφορά που ήθελαν να ακούσουν οι συνομιλητές του, ειδικά αν σκεφτεί κανείς τα πολλαπλά …δωράκια της Τουρκίας στη Λιβύη για προσέγγιση της.
Στην προκειμένη περίπτωση η Ελλάδα, ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιδιώκει να αναλάβει ρόλο διαμεσολαβητή, προωθώντας τα …θέλω της Λιβύης στην ευρωπαϊκή ατζέντα.
Με αυτόν τον τρόπο, η Αθήνα ενισχύει τη θέση της ως περιφερειακός παίκτης που μπορεί να συνδέσει την Αφρικανική χώρα με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Η δήλωση Γεραπετρίτη αποτελεί ταυτόχρονα και μια έμμεση απάντηση στην επιρροή της Τουρκίας στη Λιβύη, ιδιαίτερα μέσω του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο η Ελλάδα απορρίπτει ως νομικά ανυπόστατο.
Προβάλλοντας την Ελλάδα ως «φωνή» της Λιβύης, ο Γεραπετρίτης αφήνει να εννοηθεί σαφώς ότι η Αθήνα προσφέρει μια εναλλακτική λύση, βασισμένη στο Διεθνές Δίκαιο, αντί της τουρκικής προσέγγισης που είναι στον …αέρα.
