Με τη στρατηγική επιδίωξη της Ελλάδας να διατηρήσει ισχυρή παρουσία στη Λιβύη, τόσο για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού όσο και για την αποτροπή περαιτέρω τουρκικής επιρροής στην περιοχή, συνδέεται η επικείμενη επίσκεψη του ΥΠΕΞ Γιώργου Γεραπετρίτη, στη Λιβύη, αλλά ακόμη και η συνάντηση Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης, Μάγνους Μπρούνερ.
Του Κώστα Πασίση
Δυο κινήσεις που στη διπλωματική σκακιέρα αναδεικνύουν τη στρατηγική σημασία της Λιβύης για την ελληνική εξωτερική πολιτική, που πραγματοποιούνται στη «σκιά» των επαφών που είχε ο Χαφτάρ στην Αίγυπτο με τον Πρόεδρο της χώρας, Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι.
Μια συνάντηση που τουλάχιστον δημιουργεί απορίες για τη σκοπιμότητα της.
Η Λιβύη αποτελεί κρίσιμο «παίχτη» για την Ελλάδα, καθώς η γεωγραφική της θέση επηρεάζει άμεσα τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη, ιδιαίτερα προς την Κρήτη.
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός στο τετ-α-τετ με τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων τόνισε την ανάγκη οι λιβυκές αρχές να αναλάβουν δράση για να περιοριστούν αυτές οι ροές, ώστε να αποτραπεί η δημιουργία μιας νέας μεταναστευτικής οδού.
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα έχει ήδη αναλάβει δράση, όπως η αποστολή δύο φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού στα διεθνή ύδατα κοντά στη Λιβύη, με στόχο την καταπολέμηση των κυκλωμάτων διακινητών.
Η συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι καθοριστική, καθώς η ΕΕ αναγνωρίζει τον κίνδυνο παγίωσης αυτής της οδού και στηρίζει τις ελληνικές προσπάθειες, όπως φαίνεται από την επικείμενη αποστολή του Μπρούνερ στη Λιβύη, συνοδευόμενου από υπουργούς της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας.
Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι η θέση της κυβέρνησης για το μεταναστευτικό θέμα είναι πλέον ξεκάθαρη. Οι παράνομοι μετανάστες που εισέρχονται στη χώρα θα φυλακίζονται ή θα επιστρέφουν στην πατρίδα τους…
«Η Ελλάδα δεν είναι ξέφραγο αμπέλι», διαμήνυσε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης ο οποίος υπογράμμισε ότι η χώρα πλέον δίνει μεγάλη έμφαση στην προστασία των θαλάσσιων και των χερσαίων συνόρων της.
Ο Γεραπετρίτης στη Λιβύη
Η επίσκεψη Γεραπετρίτη, κατ’ άλλους «αποστολή» στη Λιβύη, έχει στην παρούσα φάση τρεις στόχους.
Πρώτον, τη δημιουργία συνθηκών για αποτελεσματικότερη συνεργασία στο μεταναστευτικό ζήτημα, που αυτή τη στιγμή είναι καυτό ζήτημα για την Αθήνα αλλά και τις Βρυξέλλες.
Δεύτερον την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων με την κυβέρνηση της Ανατολικής Λιβύης, που έχουν δεχτεί πλήγμα λόγω των εντάσεων γύρω από το τουρκολιβυκό μνημόνιο.
Τρίτο, τη διερεύνηση της πιθανότητας για έναρξη συζητήσεων για το ζήτημα θαλάσσιων ζωνών με βάση το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας.
Το τρίτο «μέτωπο» είναι και το πιο δύσκολο και περίπλοκο, με δεδομένο το σφικτό εναγκαλισμό της Λιβύης με την Τουρκιάς και το Τουρκολιβυκο μνημόνιο, που για την Ελλάδα είναι, καθώς παραβιάζει τα κυριαρχικά της δικαιώματα στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Ο Γιώργος Γεραπετρίτης έχει δηλώσει ότι η Ελλάδα επιδιώκει την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών με τη Λιβύη βάσει της Σύμβασης για το Δίκαιο της Θάλασσας, ενώ έχει ήδη ανοίξει διαύλους επικοινωνίας με την ηγεσία της Ανατολικής Λιβύης.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, μέσω των πρόσφατων συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, έχει καταδικάσει το μνημόνιο, ενισχύοντας τη διπλωματική θέση της Ελλάδας.
Η θέση της Ευρώπης είναι ένα από τα ισχυρά διπλωματικά χαρτιά της Ελλάδας. Ωστόσο η ενδεχόμενη επικύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από τη Βουλή της Ανατολικής Λιβύης, που ελέγχεται από τον Χαλίφα Χάφταρ, πιθανώς να περιπλέξει τις συνομιλίες…
