Με μια παρέμβαση που δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών, ο υπουργός Άμυνας Νίκος Δένδιας έθεσε το πλαίσιο των ελληνικών «κόκκινων γραμμών» αναφορικά με την ενδεχόμενη συμμετοχή της Τουρκίας στο νέο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE.
Του Κώστα Πασίση
Η κυβέρνηση, έχει θέσει ως απαράβατο όρο την άρση του τουρκικού casus belli, δηλαδή της απειλής πολέμου κατά της Ελλάδας, που εξακολουθεί να υφίσταται από το 1995, όταν η τουρκική Εθνοσυνέλευση εξουσιοδότησε τη χρήση στρατιωτικών μέσων σε περίπτωση επέκτασης των ελληνικών χωρικών υδάτων.
Ο κ. Δένδιας υπογράμμισε ότι η συμμετοχή της Τουρκίας χωρίς την ακύρωση αυτής της απειλής, καθώς και χωρίς σεβασμό στις νομικές θέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, θα συνιστούσε μια «κερκόπορτα» για την ευρωπαϊκή ασφάλεια.
Η αναφορά στην ιστορική Κερκόπορτα, το σημείο που επέτρεψε την είσοδο των Οθωμανών στην Κωνσταντινούπολη το 1453, προφανώς και δεν είναι τυχαία.
Αντίθετα, αποκαλύπτει τον κίνδυνο υπονόμευσης της Ε.Ε. από εσωτερικές αντιφάσεις και οικονομικά παιχνίδια ορισμένων ευρωπαϊκών κρατών με τον Σουλτάνο…
Η παρέμβαση του υπουργού Άμυνας, που έγινε στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την επέτειο της Άλωσης της Κωνσταντινούπολης στον Μυστρά, δεν περιορίστηκε σε μια συμβολική αναφορά, αλλά έθεσε κρίσιμα ζητήματα για την ασφάλεια και τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η ηχηρή και συνάμα σκληρή τοποθέτηση του πάντως προκάλεσε και «ψιθύρους» στο εσωτερικό της χώρας.
Η πρώτη ανάγνωση είναι ότι δήλωση Δένδια, αποτελεί μια ισχυρή προειδοποίηση προς την Ε.Ε. και τους εταίρους της ότι η Ελλάδα δεν θα δεχθεί καμία υποχώρηση σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας.
Η δεύτερη, πιο πολιτική, ενδεχομένως να σχετίζεται με το γεγονός ότι ο υπουργός Άμυνας έχει καλλιεργήσει ένα προφίλ «σκληρού» διαπραγματευτή στα εθνικά θέματα, ιδιαίτερα μετά την δημόσια αντιπαράθεσή του με τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην Άγκυρα.
Μια τέτοια παρέμβαση ενισχύει αυτό το προφίλ, τόσο εντός της Νέας Δημοκρατίας, απευθυνόμενος σε ένα πιο πατριωτικό ή δεξιό ακροατήριο, όσο και στο ευρύτερο εκλογικό σώμα….
Πώς κινείται η Αθήνα
Η ελληνική κυβέρνηση, δια στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, έχει καταστήσει σαφές ότι η συμμετοχή τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία, στο πρόγραμμα SAFE υπόκειται σε αυστηρούς όρους.
Κεντρικός πυλώνας της ελληνικής θέσης είναι η απαίτηση για ομοφωνία των κρατών-μελών, γεγονός που παρέχει στη χώρα μας τη δυνατότητα να μπλοκάρει αποφάσεις…
Ο ίδιος ο κανονισμός SAFE, άλλωστε, περιλαμβάνει ρήτρα που αποκλείει τη συμμετοχή χωρών που απειλούν τα συμφέροντα της Ε.Ε. ή κάποιου κράτους-μέλους.
Σημειώνεται ότι ο εν λόγω κανονισμός, που τέθηκε σε εφαρμογή χθες, αποτελεί τη «ραχοκοκαλιά» του ευρύτερου σχεδίου ReArm Europe 2030, με στόχο την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
Το πρόγραμμα φιλοδοξεί να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία της Ε.Ε. Ωστόσο, η πιθανότητα συμμετοχής τρίτων χωρών, όπως η Τουρκία, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ελλάδα η οποία ξεδιπλώνει με διπλωματικό τρόπο πλέον καθημερινά το σχέδιο καθώς το ζήτημα χαρακτηρίζεται κρίσιμο για τα εθνικά συμφέροντα.
Από την πλευρά της, η Άγκυρα δεν κρύβει την επιθυμία της για ευνοϊκότερους όρους συμμετοχής στο SAFE.
Πηγές του υπουργείου Εξωτερικών της γειτονικής μας χώρας – σύμφωνα με τουρκικά δημοσιεύματα – μετέφεραν το αίτημα για βελτίωση των συνθηκών για τις τουρκικές αμυντικές βιομηχανίες, χαρακτηρίζοντας μάλιστα την ικανοποίηση της Τουρκίας ως «τεστ ειλικρίνειας» για την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Τουρκία επιδιώκει να συμπεριληφθεί ως σύμμαχος του ΝΑΤΟ εκτός Ε.Ε. στα κοινά έργα προμηθειών.
