Οι νικητές του διαγωνισμού για τον επανασχεδιασμό των γκαλερί της Δυτικής Πτέρυγας του Βρετανικού Μουσείου ανακοινώθηκαν μόλις. Πρόκειται για τη Λιβανέζα αρχιτέκτονα Lina Ghotmeh και το αρχιτεκτονικό της γραφείο. Η Γκότμεχ και οι συνεργάτες της θα κάνει μια από τις μεγαλύτερες πολιτιστικές ανακαινίσεις που έχουν πραγματοποιηθεί οπουδήποτε στον κόσμο.
Το Βρετανικό Μουσείο ανακοίνωσε επίσημα το αποτέλεσμα του διαγωνισμού σημειώνοντας πως είναι ομόφωνο. Μάλιστα, ο πρόεδρος των Επιτρόπων Τζ. Οσμπορν σημείωσε πως η νικήτρια «έδειξε βαθιά κατανόηση και ευαισθησία απέναντι στο Μουσείο, την πολυπλοκότητα της έκθεσης των συλλογών και τις αλληλεπιδράσεις των αντικειμένων με διάφορες ομάδες επισκεπτών. Είναι ένα κομβικό κεφάλαιο για το Μουσείο, ξεκινώντας ένα έργο που θα μεταμορφώσει το ένα τρίτο του χώρου της γκαλερί μας και θα εμπνεύσει γενιές επισκεπτών για τα επόμενα χρόνια.»
Η Δυτική Πτέρυγα στεγάζει συλλογές από την αρχαία Αίγυπτο, την Ελλάδα και τη Ρώμη καλύπτοντας το ένα τρίτο από τον συνολικό εκθεσιακό χώρο του μουσείου. Κάτι που σημαίνει πως οι συζητήσεις της χώρας μας με το Βρετανικό Μουσείο για την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα θα πρέπει να προχωρήσουν, εφόσον τα πολύτιμα γλυπτά θα πρέπει να μετακινηθούν. Υπό αυτό το πρίσμα, θα ήταν ήττα για το Βρετανικό Μουσείο αν αναγκαζόταν απλώς να τα αποθηκεύσει.
Από την άλλη πλευρά, οι σύγχρονες συνθήκες δυσκολεύουν το Βρετανικό Μουσείο να κρατήσει ειδικά τα συγκεκριμένα κορυφαία έργα τέχνης. Η νοοτροπία έχει αλλάξει και αρκετοί επαναπατρισμοί έχουν γίνει. Αυτό δεν σημαίνει πως το μουσείο θα αδειάσει. Αν ευοδωθεί η προσπάθεια, η Ελλάδα θα στέλνει περιοδικές εκθέσεις με ελληνικές αρχαιότητες.
Αυτό το έργο —εν μέρει χρηματοδοτούμενο με κρατική υποστήριξη—θα εξοικονομήσει 1.700 τόνους διοξειδίου του άνθρακα ετησίως, καθιστώντας το ίδρυμα πιο βιώσιμο. Το κόστος του πλήρους έργου είναι πιθανό να φτάσει τις εκατοντάδες εκατομμύρια λίρες, πιθανώς πάνω από ένα δισεκατομμύριο, όπως αναφέρει η The Art Newsaper. Σε μια αμφιλεγόμενη κίνηση, η εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου BP πρόκειται να δώσει 50 εκατομμύρια λίρες την επόμενη δεκαετία για να βοηθήσει στη χρηματοδότηση της ανάπλασης. Σε απάντηση, όσοι αγωνίζονται για το περιβάλλον, είχαν καλέσει τους υποψήφιους αρχιτέκτονες να μην λάβουν μέρος στον διαγωνισμό.
Ανάμεσα σε όσα έχουν ακουστεί για το οικονομικό πρόγραμμα της ανακαίνισης είναι και ότι το Ιδρυμα του Πρίγκηπα Φίλιππου πιθανώς θα συνεισέφερε σε αυτήν. Προϋπόθεση να επιστραφούν τα έργα του Φειδία στην Αθήνα.
Η Lina Chotmeh Architecture (LGA) έχει έδρα το Παρίσι. Η ανακαίνιση θα καλύψει περίπου 15.650 τετραγωνικά μέτρα. Ο διαγωνισμός, που ξεκίνησε τον Μάιο του 2024, προσέλκυσε περισσότερες από 60 συμμετοχές από κορυφαία αρχιτεκτονικά γραφεία παγκοσμίως. Τον Δεκέμβριο του 2024, πέντε φιναλίστ προκρίθηκαν για το δεύτερο στάδιο, ανάμεσα στους οποίους και το γραφείο του Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ. Κάθε ομάδα ηγήθηκε μιας πολυεπιστημονικής κοινοπραξίας, ενσωματώνοντας τεχνογνωσία σε θέματα διατήρησης, βιωσιμότητας, δομικής μηχανικής και σχεδιασμού εκθέσεων, για να αναπτύξει ιδέες που εξισορροπούν τις σύγχρονες ανάγκες με τη διατήρηση του ιστορικού ιστού του μουσείου.
Η κριτική επιτροπή εμπειρογνωμόνων επαίνεσε την ευαίσθητη και « αρχαιολογική» προσέγγιση της εταιρείας στο σχεδιασμό, ένα ήθος που ευθυγραμμίζεται στενά με την αποστολή του Μουσείου να διατηρήσει και να ερμηνεύσει δύο εκατομμύρια χρόνια ανθρώπινης ιστορίας.
Τα σχέδιά της δίνουν έμφαση στα φυσικά υλικά, την κατασκευή με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και μια ισχυρή σύνδεση με το μέρος—αξίες που αντηχούσαν στον πίνακα επιλογής.
Ως μέρος της επόμενης φάσης, η LGA θα συνεργαστεί με μια ευρύτερη ομάδα, συμπεριλαμβανομένου του καλλιτέχνη Ali Cherri, των αρχιτεκτόνων συντήρησης Purcell, της εταιρείας μηχανικών Arup και των γραφιστών Holmes Studio, για να βελτιώσει την ιδέα της. Η τελική σχεδιαστική προσέγγιση αναμένεται να παρουσιαστεί στα μέσα του 2026. Το έργο της Δυτικής Πτέρυγας, αποτελεί μέρος του ευρύτερου μάστερπλαν του Βρετανικού Μουσείου, το οποίο στοχεύει στον εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων του, τη βελτίωση της βιωσιμότητας και τη βελτίωση της εμπειρίας των επισκεπτών, διασφαλίζοντας παράλληλα ότι η συλλογή θα παραμένει προσβάσιμη καθ’ όλη τη διάρκεια της ανακαίνισης. Παράλληλα με τον επανασχεδιασμό των γκαλερί, το Μουσείο έχει επίσης δρομολογήσει πρωτοβουλίες όπως η Αρχαιολογική Ερευνητική Εγκατάσταση του Βρετνικού Μουσείου και ένα νέο ενεργειακό κέντρο, αμφότερα ενταγμένα στους μακροπρόθεσμους στόχους του για βιωσιμότητα. Αυτή η εξέλιξη ευθυγραμμίζεται με μια παγκόσμια τάση πολιτιστικών ιδρυμάτων που αναλαμβάνουν σημαντικούς αρχιτεκτονικούς μετασχηματισμούς.
Η Ghotmeh είναι περισσότερο γνωστή για τον πύργο κατοικιών της στο Stone Garden του 2020 στη Βηρυτό, το εργαστήριο του Hermès στη Νορμανδία της Γαλλίας, που άνοιξε το 2023 και το Serpentine Pavilion, στο Λονδίνο την ίδια χρονιά. Η ανακαίνιση του Βρετανικού Μουσείου θα είναι η πρώτη σημαντική δουλειά του γραφείου της στο Ηνωμένο Βασίλειο.
