Με αργό ρυθμό προχωρά η διαδικασία εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου, καθώς από τις 30 Σεπτεμβρίου που άνοιξε η πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων, ναι μεν έχουν υποβληθεί 4.500 αιτήσεις, ωστόσο μόνο 100 από αυτές έχουν ολοκληρωθεί. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι το επόμενο διάστημα κι όσο πλησιάζει η καταληκτική ημερομηνία της 31ης Σεπτεμβρίου είτε της 31ης Οκτωβρίου του 2025 -ανάλογα με την περιοχή- το ενδιαφέρον των ιδιωτών θα «αναθερμανθεί».
Η διαδικασία
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να εισέλθουν στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα μέσω του gov.gr στην ηλεκτρονική διεύθυνση https://aeda.apps.gov.gr. Κάνοντας χρήση των κωδικών taxisnet, ενώ έχουν και τη δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον Α.Φ.Μ. του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Για να αποκτήσουν νόμιμους τίτλους ιδιοκτησίας στις καταπατημένες εκτάσεις, θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση εξαγοράς, μαζί με τα εξής δικαιολογητικά:
- Τοπογραφικό διάγραμμα.
- Αεροφωτογραφίες είτε του έτους 1992 ή προγενέστερες ή του 1982 ανάλογα με την περίπτωση.
- Φύλλο προσδιορισμού της αντικειμενικής αξίας οικοπέδου ή γηπέδου.
- Βεβαίωση όρων δόμησης.
- Οικοδομική άδεια εφόσον αυτή υπάρχει.
- Απόσπασμα κτηματολογικού διαγράμματος.
- Πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ των τελευταίων 5 ετών.
Επιπλέον, θα πρέπει να καταβάλουν παράβολο ύψους 300 ευρώ, το οποίο είτε συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς είτε επιστρέφεται σε περίπτωση που η αίτηση απορριφθεί.
Προϋποθέσεις
Βασική προϋπόθεση του δικαιώματος υποβολής αίτησης εξαγοράς για καταπατημένα ακίνητα, είναι η άσκηση από τον ίδιο τον αιτούντα ή τους δικαιοπαρόχους, επί δημοσίου ακινήτου, αδιαλείπτως κατοχή:
- επί 30 τουλάχιστον έτη με τίτλο,
- επί 40 τουλάχιστον έτη χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα,
- η δήλωση του ακινήτου στο έντυπο «Ε9» για τα 5 τουλάχιστον έτη που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν ακόμα πως με βάση τις ισχύουσες διατάξεις αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για ακίνητα που δεν έχουν κτίσμα ενώ δεν επιτρέπεται η εξαγορά ακινήτου με αυθαίρετο κτίσμα.
Τίμημα εξαγοράς και εκπτώσεις
Ως τίμημα εξαγοράς ορίζεται η αντικειμενική αξία του ακινήτου μετά των κτισμάτων του και εξοφλείται είτε εφάπαξ με έκπτωση 10% είτε τμηματικά σε έως 60 άτοκες μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσόν τα 100 ευρώ μηνιαίως.
Για κατοχή άνω των 30 ή 40 ετών το τίμημα μειώνεται κατά 1% το χρόνο. Για παράδειγμα, για 90 χρόνια κατοχή η έκπτωση ανέρχεται σε 50%.
Εάν ο αιτών είναι άτομο με αναπηρία 80% και άνω, ή και εάν είναι πρόσωπο που φιλοξενεί περισσότερο από ένα έτος ή επιβαρύνεται φορολογικά από πρόσωπα με την ανωτέρω ιδιότητα, με ετήσιο ατομικό εισόδημα έως 40.000 ευρώ ή ετήσιο οικογενειακό εισόδημα έως 60.000 ευρώ η μείωση ορίζεται σε 30%.
Αντίστοιχα, για αναπηρία 67%-79% παρέχεται έκπτωση 20%.
Για πολύτεκνους η έκπτωση ανέρχεται σε 20% εφόσον το ετήσιο ατομικό τους εισόδημα είναι έως 40.000 ευρώ ή το ετήσιο οικογενειακό έως 80.000 ευρώ.
Για τρίτεκνους που το ετήσιο ατομικό εισόδημα δεν ξεπερνά τα 25.000 ευρώ ή τα 40.000 το ετήσιο οικογενειακό η μείωση ορίζεται σε 15%, για μονογονεϊκές οικογένειες 15%, για μακροχρόνιους ανέργους 15% και για δικαιούχους του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος – ΚΕΑ 20%.
Για κτίσμα που βρίσκεται εντός του ακινήτου και αποτελεί την κύρια και μοναδική κατοικία του αιτούντος έκπτωση 20%.
Για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα ή του αρχικού δικαιοπαρόχου ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.