Εκτενώς ασχολείται με τα αποτελέσματα των τουρκικών εκλογών ο σημερινός γαλλικός Τύπος, με την εφημερίδα Le Monde να επισημαίνει στο κύριο άρθρο της πως ο άνθρωπος που κυβέρνησε την Τουρκία τις δύο τελευταίες δεκαετίες δεν φαίνεται να είναι πλέον ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης.
Η εφημερίδα επισημαίνει τους κινδύνους να εισέλθει η Τουρκία σε μία περίοδο πολιτικής και οικονομικής αστάθειας, λαμβανομένης υπόψη της μικρής διαφοράς με την οποία προηγείται ο Ερντογάν, αλλά και της συνεχιζόμενης υποτίμησης της τουρκικής λίρας. Επισημαίνει ακόμη ότι, παρά τα οικονομικά προβλήματα και τις τραγικές συνέπειες του τελευταίου σεισμού στην Τουρκία, η παράταξη Ερντογάν έδειξε εντυπωσιακή ανθεκτικότητα στις κάλπες, ενώ για τον Κιλιτσντάρογλου τονιζει πως το γεγονός πως είναι Κούρδος Αλεβίτης ίσως οδήγησε πολλούς Τούρκους συντηρητικούς Σουνίτες στο να τον καταψηφίσουν.
Η Le Monde υπογραμμίζει ότι μείζονα ρόλο θα διαδραματίσει από δω και στο εξής η θέση που θα λάβει ο Σινάν Ογάν, ο οποίος, υποστηρίζοντας πως στόχος του είναι να απελάσει τους 3,6 εκατομμύρια Σύριους που βρίσκονται στην Τουρκία, ανέβασε το ποσοστό του στο 5,3% του εκλογικού σώματος.
«Δεν πρόκειται ακριβώς για νίκη, αλλά σίγουρα δεν είναι ήττα για τον Ερντογάν», σημειώνει από την πλευρά της η γαλλική εφημερίδα Figaro αναφερόμενη στα αποτελέσματα των εκλογών στην Τουρκία και επισημαίνοντας την δήλωση του τούρκου προέδρου ότι “θα μπορούσε να υπηρετήσει τη χώρα του για ακόμα πέντε χρόνια”. Την ίδια αυτοπεποίθηση επέδειξε και ο αντίπαλός του ο οποίος υποσχέθηκε στο στρατόπεδό του ότι “θα κερδίσει οπωσδήποτε στον δεύτερο γύρο” αναφέρει επίσης η γαλλική εφημερίδα.
Από την πλευρά της η γαλλική εφημερίδα Libération, υπογραμμίζει πως μετά το τέλος μιας ψηφοφορίας με μαζική συμμετοχή που διεξήχθη “χωρίς αξιοσημείωτα επεισόδια”, οι πρώτες καταμετρήσεις δίνουν πλεονέκτημα στον απερχόμενο πρόεδρο, ο οποίος “φαίνεται σε κάθε περίπτωση έτοιμος να σεβαστεί το αποτέλεσμα της κάλπης”. Η εφημερίδα επισημαίνει ωστόσο, μεταξύ άλλων, την καχυποψία της αντιπολίτευσης για τον τρόπο καταμέτρησης των ψήφων, σημειώνοντας πως ο Κιλιτσντάρογλου κάλεσε “τους ήρωες της δημοκρατίας” να παραμείνουν σε επαγρύπνηση και μετά το κλείσιμο της κάλπης.
Tις επιτυχίες και τα λάθη που έκανε ο απερχόμενος πρόεδρος Ερντογάν κατά την διάρκεια των δύο δεκαετιών του στην εξουσία υπενθυμίζει τέλος σε συνέντευξη του στην εφημερίδα Le Monde ο Τούρκος συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ, Ορχάν Παμούκ, ο οποίος σημειώνει πως τα τελευταία είκοσι χρόνια υπήρξε στην Τουρκία τεράστια οικονομική ανάπτυξη, ότι υπήρξαν αλλαγές οι οποίες δεν ήταν ομοιογενείς, αλλά και ότι τα τελευταία δέκα χρόνια όλα αντιστραφήκαν και τελικά οι οποίες αλλαγές ακυρώθηκαν.
Ο Ορχάν Παμούκ χαρακτηρίζει «απαράδεκτο» το πραξικόπημα του 2016, αλλά και την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2017, τονίζοντας ότι και τα δύο συνέβαλαν στην παντοδυναμία του Ερντογάν, ο οποίος, «κλειδώνοντας την ελευθερία του λόγου και βάζοντας χιλιάδες στη φυλακή, μετέτρεψε τον εαυτό του σε έναν μοναχικό, παντοδύναμο ηγέτη». Υποστηρίζει τέλος ότι αυτό που κρατά εν μέρει τον Ερντογάν στην εξουσία είναι η Ευρώπη. «Από τη μια πλευρά, ο Ερντογάν επικρίνεται από τους Ευρωπαίους ηγέτες για τους περιορισμούς που επιβάλλει στην ελευθερία της έκφρασης, για τη φυλάκιση συγγραφέων κλπ., από την άλλη πλευρά, μεγάλες δυτικές χώρες, όπως η Γερμανία και η Γαλλία, είναι κρυφά ευχαριστημένες μαζί του, επειδή κρατά μακριά τους μετανάστες», σημειώνει, επισημαίνοντας ταυτόχρονα ότι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου έχει αφήσει να εννοηθεί πως στόχος του είναι να διώξει όλους τους Σύρους πρόσφυγες.
Γερμανία: Πολιτικοί και ΜΜΕ σχολίασαν τις εκλογές στην Τουρκία
Οι εκλογές στην Τουρκία απασχολούν και σήμερα πολιτικούς και ΜΜΕ στη Γερμανία, όπου ζει η μεγαλύτερη τουρκική διασπορά. Περισσότεροι από 1,5 εκατομμύριο πολίτες στη Γερμανία είχαν δικαίωμα ψήφου και σχεδόν οι μισοί το άσκησαν, καταγράφοντας ρεκόρ συμμετοχής. Το ΑΚΡ του Ταγίπ Ερντογάν έλαβε στη Γερμανία ποσοστό 64,9%.
Ο υπουργός Αγροτικής Οικονομίας Τζεμ Έτσντεμιρ εμφανίζεται απαισιόδοξος για το μέλλον των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία -ανεξαρτήτως του ποιος κερδίσει τελικά τις εκλογές- και έκανε λόγο για μια «βαθιά διχασμένη χώρα».
Ακόμη και αν κερδίσει ο αντίπαλος του Ταγίπ Ερντογάν, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, «θα βρει μια χώρα βαθιά διχασμένη», δήλωσε ο κ. Έτσντεμιρ, τουρκικής καταγωγής και ο ίδιος, στη Βαυαρική Ραδιοφωνία και σημείωσε ότι οι βουλευτικές εκλογές διαμορφώνουν μια Εθνοσυνέλευση πιο συντηρητική από ποτέ. «Αυτό σίγουρα δεν είναι καλό νέο για τα δικαιώματα των γυναικών, των ΛΟΑΤΚΙ, για τα ανθρώπινα δικαιώματα, για τα δικαιώματα των μειονοτήτων», προειδοποίησε ο υπουργός Αγροτικής Οικονομίας. Επιπλέον, ανέφερε, το γεγονός ότι αναδείχθηκε ρυθμιστής ο υπερεθνικιστής Σινάν Οτζάν, «δείχνει πόσο έχει κινηθεί προς τα δεξιά η Τουρκία».
Ο κ. Έτσεντεμιρ πάντως ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος δεν γνωρίζει περιστατικά πιθανής εκλογικής χειραγώγησης, διευκρίνισε ωστόσο ότι δεν υπήρχαν δίκαιες συνθήκες για την αντιπολίτευση κατά την προεκλογική περίοδο. «Δικαιοσύνη σημαίνει να έχεις πρόσβαση στα ΜΜΕ. Ούτε συζήτηση για αυτό», δήλωσε.
Ο κ. Έτσντεμιρ απέδωσε επίσης τα υψηλά ποσοστά που λαμβάνει ο Ταγίπ Ερντογάν στη Γερμανία στα προβλήματα ενσωμάτωσης της τουρκικής μειονότητας, ενώ κατηγόρησε και τα γερμανικά κόμματα, ότι από τη μία πλευρά θέλουν τους δημοκράτες, αλλά από την άλλη υποστηρίζουν υπερεθνικιστικές, φονταμενταλιστικές θέσεις.
«Οι εκλογές μπορεί να ήταν ελεύθερες, αλλά δεν ήταν δίκαιες», δήλωσε ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Bundestag Μίχαελ Ροτ (SPD) μιλώντας στο δεύτερο κανάλι της γερμανικής τηλεόρασης ZDF και εξήγησε ότι «όλοι οι σημαντικοί κρατικοί θεσμοί, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ, ελέγχονται σε μεγάλο βαθμό από τον Ερντογάν και το καθεστώς του». Η Τουρκία βρίσκεται «εδώ και δέκα χρόνια στον δρόμο προς ένα αυταρχικό σύστημα και για όσους θέλουν μια δημοκρατική Τουρκία, το αποτέλεσμα είναι μια ανώμαλη προσγείωση», πρόσθεσε ο κ. Ροτ.
Η βουλευτής του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU) Σεράπ Γκιουλέρ σχολίασε ότι ο Ταγίπ Ερντογάν υπέστη «απώλεια γοήτρου» στις χθεσινές εκλογές, καθώς, όπως έγραψε σε ανάρτησή της στο Twitter, «πριν από λίγες ημέρες ένας δεύτερος γύρος φαινόταν για εκείνον παράλογος και αδιανόητος». Εφόσον έχει «όλο το κράτος και τον μηχανισμό των ΜΜΕ με το μέρος του», αυτό το αποτέλεσμα ισοδυναμεί με ήττα», ανέφερε.
Η συμπρόεδρος των Πρασίνων Ρικάρντα Λανγκ ζήτησε από τους τουρκικής καταγωγής πολίτες της Γερμανίας να στηρίξουν στον β’ γύρο τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και υπεραμύνθηκε της επιλογής του κόμματός της να λάβει σαφή θέση κατά του Ταγηίπ Ερντογάν. «Πιστεύω ότι είναι σωστό οι Πράσινοι να παίρνουν θέση σε τέτοιες καταστάσεις και να λένε ξεκάθαρα ότι στεκόμαστε στο πλευρό της δημοκρατίας», δήλωσε η κυρία Λανγκ στα RTL/n-tv.
Με τις εξελίξεις γύρω από τις τουρκικές εκλογές ασχολείται και σήμερα το σύνολο των γερμανικών ΜΜΕ, τα οποία μιλούν για «θρίλερ» και «πόλεμο νεύρων».
Η BILD αναφέρεται στον «ισχυρό τρίτο» της χθεσινής αναμέτρησης, Σινάν Οτζάν: «Θα χαρίσει αυτό το αουτσάιντερ στον Ερντογάν τη νίκη;», γράφει η εφημερίδα. Ο ιδιωτικός ειδησεογραφικός σταθμός n-tv σχολιάζει την πτώση της λίρας και επισημαίνει ότι «οι επενδυτές ήλπιζαν σε μια νίκη της αντιπολίτευσης», για αυτό «η χρηματοπιστωτική αγορά είναι σοκαρισμένη». Οι προεδρικές εκλογές «δεν έχουν να κάνουν μόνο με το ποιος κυβερνά τη χώρα, αλλά και το πόσο μεγάλη θα είναι η επιρροή της πολιτικής στην οικονομία και στην κεντρική τράπεζα και ο Ερντογάν, αγαπημένος των ξένων επενδυτών κατά την πρώτη φάση της θητείας του, έχει διαβρώσει την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας», αναφέρει το n-tv. «Αποκαρδιωτικό» χαρακτηρίζει το αποτέλεσμα η εφημερίδα WELT σε άρθρο της και κάνει λόγο για «μεγάλη, εντυπωσιακή νίκη» του Ταγίπ Ερντογάν. «Κατά τα φαινόμενα, ένας σημαντικός αριθμός των Τούρκων τον θεωρεί σωτήρα, παρά τον καταστροφικό απολογισμό», συνεχίζει η εφημερίδα. Η οικονομική Handelsblatt σε ανάλυσή της εξηγεί ότι πολλά τουρκικά ινστιτούτα κοινής γνώμης έκαναν λάθος στους υπολογισμούς τους, «επειδή συνδέονται με συγκεκριμένα κόμματα» και εκτιμά ότι το αποτέλεσμα ευνοεί τον εν ενεργεία πρόεδρο. «Δεν ήταν και αποθέωση της δημοκρατίας», είναι ο τίτλος της εφημερίδας Die Zeit, η οποία σημειώνει ότι σε πολλές εκλογικές περιφέρειες η καταμέτρηση και οι παρατηρητές παρεμποδίστηκαν και η παρενόχληση σε βάρος της αντιπολίτευσης αναμένεται να συνεχιστεί και στον β’ γύρο».
