Οι υπουργοί Εσωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης συνέρχονται σήμερα στην Στοκχόλμη για να συζητήσουν μέσα που θα αυξήσουν τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών προς τις χώρες καταγωγής τους, κυρίως μέσω του περαιτέρω περιορισμού έκδοσης ταξιδιωτικών εγγράφων σε «μη συνεργάσιμες» χώρες.
«Διαπιστώνουμε αύξηση των παράτυπων αφίξεων (…) Η επιστροφή όσων δεν έχουν λάβει άσυλο στην Ευρώπη είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα», δήλωσε η σουηδή υπουργός Εσωτερικών αρμόδια για την Μετανάστευση Μαρία Μάλμερ Στένεργκαρντ.
Επί των 340.500 αποφάσεων επιστροφής οι οποίες ελήφθησαν το 2021 στις ευρωπαϊκές χώρες, μόνο το 21% έχει υλοποιηθεί, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat που επικαλείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Έχουμε χαμηλό ποσοστό επιστροφών. Πρέπει να κάνουμε πρόοδο για να αυξήσουμε τον αριθμό και την ταχύτητα των επιστροφών», σχολίασε η ευρωπαία επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων Ιλβα Γιόχανσον προσερχόμενη στην σύνοδο των υπουργών Εσωτερικών.
Για την σουηδική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, «ο ένας από τους βασικούς λόγους πίσω από το χαμηλό ποσοστό επιστροφών είναι η απουσία συνεργασίας των τρίτων χωρών».
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ένας μηχανισμός που επιτρέπει την χρησιμοποίηση των ταξιδιωτικών εγγράφων ως μοχλού πίεσης προς τις τρίτες χώρες ώστε να δεχθούν πίσω τους πολίτες τους ετέθη σε εφαρμογή το 2020.
Αυτήν την στιγμή, μία μόνο χώρα, η Γκάμπια, έχει υποστεί τις κυρώσεις της Ένωσης για «έλλειψη συνεργασίας»: οι όροι χορήγησης βίζας για την ζώνη Σένγκεν στους πολίτες αυτής της χώρας έχουν αυστηροποιηθεί και το τέλος έχει αυξηθεί στα 120 ευρύ (έναντι 80 κατά μέσον όρο).
Η σουηδική προεδρία «θεωρεί ότι είναι σημαντική η εκμετάλλευση όλων των δυνατοτήτων του μηχανισμού αυτού και ότι υπάρχουν ορισμένες τρίτες χώρες κατά των οποίων μπορούν να ληφθούν γρήγορα μέτρα για την βελτίωση του σημερινού ανεπαρκούς επιπέδου συνεργασίας».
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προτείνει το 2021 την επιβολή περιοριστικών μέτρων κατά του Ιράκ και του Μπανγκλαντές.
Σύμφωνα με την Ιλβα Γιόχανσον, που επισκέφθηκε τον Νοέμβριο την Ντάκα, η απειλή κυρώσεων ανάγκασε το Μπανγκλαντές να συνεργασθεί. Οι αρχές της Ντάκα «είναι πλέον πολιτικά ανοικτές για να δεχθούν όλους τους υπηκόους τους», είχε διαβεβαιώσει η ευρωπαία επίτροπος.
Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ είχαν εκφρασθεί τον Δεκέμβριο 2021 υπέρ της χρησιμοποίησης «όλων των κατάλληλων ευρωπαϊκών εργαλείων, όπως η αναπτυξιακή βοήθεια, το εμπόριο και οι βίζες» ως μοχλών πίεσης για την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού.
