Μία νέα εποχή εξωστρέφειας, συνεργειών, αλληλεπίδρασης, ανταλλαγής διδακτικού προσωπικού, φοιτητών, ερευνητών και τεχνογνωσίας έχει ανατείλει για τα ελληνικά Πανεπιστήμια, τα οποία αναδεικνύονται σε σημαντικούς δρώντες του διεθνούς εκπαιδευτικού γίγνεσθαι.
Γράφει η κα Νίκη Κεραμέως *
Η προσπάθεια ενίσχυσης της εξωστρέφειας των ελληνικών Πανεπιστημίων ξεκίνησε το 2019, και πλέον οι καρποί της είναι ορατοί. Τα τριάμισι τελευταία χρόνια, ψηλά στην ατζέντα της Κυβέρνησης και του Υπουργείου Παιδείας, ήταν και παραμένει η διεθνής αναγνώριση της ποιοτικής εκπαίδευσης που προσφέρουν τα Πανεπιστήμιά μας, του υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού τους, αλλά και η περαιτέρω αναβάθμισή τους μέσω, συνεργειών με τα καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Στην κατεύθυνση της επίτευξης αυτών των στόχων, στο Υπουργείο Παιδείας οικοδομήσαμε τη στρατηγική μας σε τρεις άξονες: Πρώτον, θεσπίσαμε ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο, το οποίο εξασφαλίζει μεγαλύτερη ελευθερία στα ελληνικά πανεπίστημια ως προς την ανάπτυξη ενός ευρύτερου φάσματος συνεργασιών (π.χ. κοινά/διπλά πτυχία, κοινά ερευνητικά κέντρα, θερινά και χειμερινά προγράμματα σπουδών, αγγλόφωνα προγράμματα), ενώ παράλληλα προβλέψαμε την αυτόματη ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλων σπουδών από αναγνωρισμένα πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού, καταργώντας τις ατομικές αιτήσεις στον ΔΟΑΤΑΠ. Δεύτερον, παρέχουμε τα απαραίτητα χρηματοδοτικά εργαλεία για τη στήριξη των πανεπιστημίων μας σε αυτή την προσπάθεια, και συγκεκριμένα 20 εκατ. ευρώ για δράσεις διεθνοποίησης για τα Ελληνικά ΑΕΙ και 60 εκατ. ευρώ για το πρόγραμμα επισκεπτών καθηγητών και ερευνητών. Τρίτον, αναπτύσσουμε στρατηγικές ακαδημαϊκές σχέσεις με κομβικούς παίκτες, όπως μεταξύ άλλων η Ευρώπη, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Μεγάλη Βρετανία.
Η Ελλάδα έχει εισέλθει δυναμικά στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη, με τα ίδια τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά μας Ιδρύματα να πρωταγωνιστούν σε αυτή την μετατόπιση παραδείγματος. Προ ημερών, εκπρόσωποι από 30 κορυφαία Πανεπιστήμια των ΗΠΑ, μεταξύ των οποίων Yale, Columbia, Harvard, Princeton, Johns Hopkins, ήρθαν στην Ελλάδα είτε για να συνάψουν νέες συνεργασίες με τα Ελληνικά Πανεπιστήμια είτε για να εμβαθύνουν υπάρχουσες. Αντιστοίχως, την περασμένη εβδομάδα, μαζί με τους πρυτάνεις του ΕΚΠΑ, του ΕΜΠ, του ΑΠΘ και του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας μεταβήκαμε στο Λονδίνο, όπου πραγματοποιήσαμε συναντήσεις με εκπροσώπους κορυφαίων Πανεπιστημίων του Ηνωμένου Βασιλείου και του κόσμου, μεταξύ των οποίων Οξφόρδης, Cambridge, Imperial, King’s, LSE, UCL κ.ά.
Τα οφέλη από την εξωστρέφεια των πανεπιστημίων μας είναι πολυάριθμα, καίρια και με πολλαπλασιαστική δυναμική για την κοινωνία και την οικονομία. Οι φοιτητές μας αποκτούν πρόσβαση σε παγκόσμιου φήμης πανεπιστήμια χωρίς να χρειαστεί να μεταναστεύσουν. Οι καθηγητές και ερευνητές μας επωφελούνται από τη δημιουργία ακαδημαϊκών και ερευνητικών συμπράξεων, αποκτώντας πρόσβαση σε υψηλού επιπέδου τεχνογνωσία και πόρους. Τα πανεπιστήμιά μας ωφελούνται σε όλα τα επίπεδα, σε κύρος και διεθνή προβολή αποκτώντας τη θέση που τους αρμόζει στον διεθνή ακαδημαϊκό χάρτη, καθώς και με σημαντική εισροή εσόδων από φοιτητές εξωτερικού. Για παράδειγμα, υπολογίζεται ότι τα έσοδα από τα δίδακτρα από μόνο ένα αγγλόφωνο προπτυχιακό πρόγραμμα ιατρικής αγγίζουν τα 4 εκ. ευρώ για έναν κύκλο σπουδών. Για την χώρα μας, τα οφέλη είναι πολλαπλά, τόσο στο γεωπολιτικό όσο και στο οικονομικό επίπεδο.
Ιδιαίτερη μνεία θα ήθελα να κάνω σε μία ακόμη πτυχή των συνεργασιών αυτών: το πολύτιμο κεκτημένο που αποκτάται από παγκοσμίου φήμης πανεπιστήμια, τα οποία, στο πλαίσιο συμφωνιών με τα ΑΕΙ μας, απεμπολούν το δικαίωμά τους για δίδακτρα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η συμφωνία του EKΠΑ με το Υale η οποία προβλέπει τη δωρεάν παρακολούθηση μαθημάτων (που προσμετρώνται προς την απόκτηση πτυχίου) για μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές. Η συμφωνία αυτή αποτελεί την απαρχή, δημιουργεί ένα ιστορικό προηγούμενο ώστε να διεκδικήσουμε και άλλες τέτοιου είδους συνεργασίες, που καθιστούν εφικτό ένα μέχρι πρότινος άπιαστο, για τη συντριπτική πλειονότητα των φοιτητών μας, όνειρο.
Η εξωστρέφεια και η εδραίωση των Πανεπιστημίων μας στον παγκόσμιο εκπαιδευτικό χάρτη είναι ακόμα μία προεκλογική μας δέσμευση, η οποία γίνεται πράξη. Ο δρόμος είναι μακρύς αλλά τα πρώτα, καθοριστικά και θεμελιώδη, βήματα έχουν γίνει προκειμένου η χώρα μας να καταστεί πόλος έλξης μελών της παγκόσμιας ακαδημαϊκής κοινότητας, ένας πραγματικός φάρος γνώσης, έρευνας, επιστήμης και πολιτισμού που δημιουργεί περισσότερες ευκαιρίες και δυνατότητες στους φοιτητές, τους ερευνητές, τους καθηγητές μας.
* Η κα Νίκη Κεραμέως είναι Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων
