Κάθε σκεπτόμενος Έλληνας έχει αντιληφθεί ότι η κυβέρνηση βρίσκεται σε πανικό και προσπαθεί να συγκαλύψει τις ευθύνες της και τις προσωπικές ευθύνες του Κ. Μητσοτάκη για τις υποκλοπές. Γι’ αυτό επιχείρησε να προχωρήσει σε ένα damage control, θυσιάζοντας δύο από τους πολύ δικούς του ανθρώπους, για να καθυστερήσει το δικό του πολιτικό τέλος. Τα πολιτικά συμπεράσματα είναι σαφή και έχω μιλήσει και γράψει για αυτά αλλού. Εδώ θα περιοριστώ κυρίως στο θεσμικό σκέλος της υπόθεσης.
Ακόμη και τώρα η κυβέρνηση δεν παραδέχεται την παρανομία των υποκλοπών, αλλά κάνει λόγο για «λανθασμένες ενέργειες που διαπιστώθηκαν στη διαδικασία των νόμιμων επισυνδέσεων» τις οποίες εντοπίζει στο ότι, τάχα, δεν ενημερώθηκε έγκαιρα το Μαξίμου.
Αντιπαρέρχομαι το πρόδηλα απίθανο του ισχυρισμού. Πώς μπορεί όμως να είναι νόμιμη η παρακολούθηση ενός βουλευτή, πολιτικού αντιπάλου της κυβέρνησης; Και εάν υπήρχε ανυπέρβλητος λόγος εθνικής ασφάλειας για κάτι τέτοιο, που προφανώς θα έπρεπε να είναι τέτοιος που να επιτρέπει την υπέρβαση των συνταγματικών λειτουργικών εγγυήσεων του βουλευτή, έπαψε να υπάρχει όταν ο κ. Ανδρουλάκης εκλέχθηκε Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ;
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, που λίγες μέρες πριν έκανε λόγο για παρακολουθήσεις μεταξύ ιδιωτών, ισχυρίζεται τώρα ότι «η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να γνωρίζει διότι αυτό θα ήταν προβληματικό», προσθέτοντας ότι το βάρος της απόφασης και της τεκμηρίωσης την έχει η εισαγγελέας της ΕΥΠ. Και αυτός ο ισχυρισμός είναι πρόδηλα ανακριβής. Ο πρωθυπουργός, ως πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ, την οποία υπήγαγε στην αρμοδιότητα του ο ίδιος, έχει νομική υποχρέωση να ελέγχει την δραστηριότητα της. Άλλωστε, όπως πάγια εφαρμόζεται η σχετική ρύθμιση του άρθρου 3 του ν. 2225/1994, τυπική είναι η αρμοδιότητα του αρμόδιου εισαγγελέα σε υποθέσεις εθνικής ασφάλειας. Επίσης, από ότι φαίνεται ουδέποτε είχε γνωστοποιηθεί στην ΑΔΑΕ η παρακολούθηση του τηλεφώνου του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ, κάτι που από μόνο του την καθιστά παράνομη και αντισυνταγματική και επισύρει βαριές ποινικές ευθύνες στους δράστες.
Ούτε πείθει ο ισχυρισμός ότι μόνον νόμιμες επισυνδέσεις έγιναν, όχι παράνομες παρακολουθήσεις μέσω του spyware Predator. Ξέρουμε ότι το τελευταίο χρησιμοποιήθηκε και στην υπόθεση Κουκάκη και στην υπόθεση Ανδρουλάκη, μόλις τερματίστηκαν οι νομότυπες παρακολουθήσεις της ΕΥΠ και μάλιστα από τον ίδιο δράστη, δεδομένου ότι ο σύνδεσμος παγίδευσης ήταν ο ίδιος. Ξέρουμε επίσης ότι η έκθεση Μαΐου 2022 της Ομάδας Απειλών της Google διαψεύδει τον κυβερνητικό ισχυρισμό ότι δεν έχει προμηθευτεί το λογισμικό, γράφοντας για «government-backed actors», δηλαδή για «φορείς με κυβερνητική στήριξη» που έχουν προμηθευθεί και λειτουργούν το σύστημα αυτό στην Ελλάδα.
Περαιτέρω, η κυβέρνηση καλώντας για ενημέρωση τον κ. Ανδρουλάκη, κατόπιν εορτής και για αντιπερισπασμό, παραβιάζει ευθέως και αναίσχυντα την απαράδεκτη τροπολογία που προώθησε πέρσι ο Αντιπρόεδρος της κ. Πικραμμένος για να κουκουλώσει τις υποκλοπές και που δεν επιτρέπει, αντισυνταγματικά και αντίθετα με την ΕΣΔΑ, γνωστοποίηση της παρακολούθησης. Την παρανομία της ρύθμισης είχε εκθέσει σε επιστημονικό του άρθρο ο ίδιος ο Πρόεδρος της αρμόδιας ανεξάρτητης αρχής, της ΑΔΑΕ, και ανάλογα έκρινε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου σε υπόθεση που αφορά την Ουγγαρία, ότι, δηλαδή, η απόλυτη απαγόρευση ενημέρωσης του παρακολουθούμενου είναι αντίθετη στο άρθρο 8 της ΕΣΔΑ (Szabó και Vissy κατά Ουγγαρίας 12.1.2016, παράγραφοι 86, 87 και 89.) Μία ακόμη περίπτωση που ταυτίζεται και αντιγράφει ο κ. Μητσοτάκης τον κ. Ορμπαν… H απαράδεκτη αυτή ρύθμιση πρέπει να καταργηθεί, σύμφωνα και με τροπολογία που κατέθεσε πρόσφατα ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Τέλος, ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι όχι μόνον δεν ευθύνεται για τις υποκλοπές αλλά και ότι αντιδρά θεσμικά και ακαριαία, αποδεχόμενη το αίτημα για άμεση σύγκληση της Επιτροπής Θεσμών της Βουλής και εξεταστική επιτροπή που διατύπωσε ο κ. Ανδρουλάκης. Ένα ακόμη ψέμα. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ από το Νοέμβριο του 2021 είχε μάταια ζητήσει τη σύγκληση της για το θέμα των υποκλοπών. Η πλειοψηφία της ΝΔ είχε απορρίψει το αίτημα μας, το οποίο αποδέχθηκε τελευταία μόνον και μόνον ενόψει της κατακραυγής της αποκάλυψης του σκανδάλου της παρακολούθησης του Προέδρου του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ.
Τα ψέματα δεν σώζουν πια τον κ. Μητσοτάκη. Έχει το δικό του Watergate και ξέρουμε όλοι πώς τελειώνουν οι υποθέσεις αυτές.
*O Γιώργος Κατρούγκαλος είναι Καθηγητής Δημοσίου Δικαίου και Τομεάρχης Εξωτερικών ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ
