Στο συμφέρον της χώρας, από τη συμμετοχή στο Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Συνεργασίας της Κωνσταντινούπολης, αναφέρθηκε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, τοποθετούμενος επί σχετικών μνημονίων κατανόησης μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Ρουμανίας, τα οποία ετέθησαν προς κύρωση στη Βουλή των Ελλήνων. Απευθυνόμενος στα μέλη της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής, που επεξεργάζεται τα σχετικά νομοσχέδια, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι η συμμετοχή της Ελλάδας είναι επωφελής και ουσιώδης, διότι τα θέματα της θαλάσσιας ασφάλειας έχουν να κάνουν με τα εθνικά μας συμφέροντα, ενώ επισήμανε ότι η συμμετοχή προσωπικού της χώρας μας, θα συμβάλει στον καλύτερο έλεγχο των διαδραματιζομένων στο Κέντρο.
«Δεν υπάρχει λογική να είμαστε έξω από αυτές τις δομές» είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος, σχολιάζοντας σχετικές αναφορές κομμάτων της αντιπολίτευσης: «Υπάρχει άμεσο συμφέρον να είμαστε μέσα», όπως επέλεξε και η Τουρκία να μετάσχει στον Κέντρο Αριστείας Ενοποιημένης Αντιαεροπορικής και Αντιπυραυλικής ‘Αμυνας στην Κρήτη, είπε ο υπουργός Εθνικής ‘Αμυνας. Τόνισε, δε, ότι η Ελλάδα θα συμμετέχει με δύο στελέχη της, εκ των οποίων το ένα θα είναι ο υποδιοικητής του Κέντρου της Κωνσταντινούπολης.
Απαντώντας σε σχετική αναφορά του πρώην υπουργού Εξωτερικών, Γ. Κατρούγκαλου, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι η κατάθεση των σχετικών μνημονίων προς κύρωση, αυτό το διάστημα, δεν διασυνδέεται ούτε με τις διεθνείς εξελίξεις, ούτε με πρόσφατες επισκέψεις διεθνών αξιωματούχων. «Απορρίπτω το επιχείρημα ότι όλα αυτά σας τα επιβάλουν οι Αμερικανοί, που τους δώσατε πάρα πολλά, χωρίς τα αντίστοιχα ανταλλάγματα. Καμία κ. Νούλαντ δεν ήρθε να συζητήσει τη συμμετοχή μας στο Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Ασφάλειας Κωνσταντινούπολης. Μπορεί να ήρθε με μια άλλη ατζέντα, πιο προσαρμοσμένη στις τελευταίες γεωπολιτικές εξελίξεις, αλλά για το Κέντρο δεν συζητήσαμε. Εάν ήταν η προτεραιότητά τους, θα έριχναν το βάρος τους στην MCDA, τη συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας με τις ΗΠΑ, η οποία επίσης, αναμένεται να έρθει προς κύρωση στη Βουλή».
Όσο για τις σχέσεις μας με την Τουρκία αυτό το διάστημα, ο κ. Παναγιωτόπουλος είπε ότι δεν ήταν ρόδινες ούτε προ δύο μηνών, όταν εισηγηθήκαμε το Κέντρο στην Κρήτη, με τη συμμετοχή Τούρκου αξιωματούχου. Σημείωσε μάλιστα, ότι εάν ισχύει ότι οι γεωπολιτικές εξελίξεις άλλαξαν λίγο τον τρόπο με τον οποίο πολλοί σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ βλέπουν τη θέση της Τουρκίας, αυτό ενδεχομένως θα μπορούσε να συνηγορήσει υπέρ της σύναψης και της προώθησης της συμφωνίας στη Βουλή: «Δεν είναι η καλύτερη εποχή να λες πράγματα εναντίον της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ. Διότι, αυτή την εποχή, οι σύμμαχοι, είτε μας αρέσει είτε όχι, θέλουνε να εξασφαλίσουν ότι η Τουρκία παραμένει προσδεδεμένη στο άρμα του ΝΑΤΟ. Αν παραβλέπουν κάποιες συμπεριφορές της Τουρκίας, φερ’ ειπείν η αγορά των ρωσικών συστημάτων, των πυραύλων S-400 ή όχι, είναι δικό τους ζήτημα να αξιολογήσουν. Εμείς θα λέμε αυτά που έχουμε να λέμε, θα αιτιολογούμε τις ενστάσεις μας, τις επιφυλάξεις μας, θα ζητάμε πάντα να μεταβάλει η Τουρκία προς το καλύτερο, στοιχεία της συμπεριφοράς της: λιγότερη προκλητικότητα, λιγότερη επιθετικότητα, λιγότερες εμπρηστικές δηλώσεις, λιγότερες συμπεριφορές όπως η παραβίαση του εναέριου χώρου μας, οι υπερπτήσεις, που, αυτό το διάστημα, ήταν και πολλές από μέρους τους. Θα ζητάμε πάντα τα ίδια. Από εκεί και πέρα όμως υπάρχει και η γενικότερη εικόνα» είπε ο κ. Παναγιωτόπουλος.
Το «πάγωμα» της διαδικασίας κύρωσης των μνημονίων με Τουρκία και Ρουμανία για την ίδρυση του Κέντρου Αριστείας Ναυτικής Συνεργασίας στην Κωνσταντινούπολη, ζήτησε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Θ. Δρίτσας. «Δεν είναι συμβάσεις συνήθους διαδικασίας» είπε ο κ. Δρίτσας, σημειώνοντας ότι από την υπογραφή τους το 2019, μεσολάβησαν πολλά γεγονότα στη Μεσόγειο, στο Αιγαίο και αλλού, όπως η εμπειρία του αντίστοιχου κέντρου εναέριας ασφάλειας στην Κρήτη καθώς και οι «τεράστιας σημασίας εξελίξεις από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία», που επικαθορίζουν τα όσα μας αφορούν. Όπως είπε ο κ. Δρίτσας, τα Κέντρα Αριστείας δεν είναι κέντρα εκπαίδευσης, αλλά διαμόρφωσης κανόνων κοινής στρατηγικής σε ειδικά θέματα, στο πλαίσιο του νατοϊκού σχεδιασμού.
Την επιφύλαξή του για το Κέντρο Αριστείας στην Κωνσταντινούπολη εξέφρασε ο αγορητής του Κινήματος Αλλαγής Β. Κεγκέρογλου, σημειώνοντας ότι αυτό το διάστημα, η Τουρκία «θέλει να είναι και με τον χωροφύλακα και με τον αστυφύλακα, προσπαθεί να επωφεληθεί από τη διεθνή κρίση, χωρίς κόστος για την ίδια, δεν έχει εγκαταλείψει τις αναθεωρητικές βλέψεις της, και συνεχίζει τις προκλήσεις στο Αιγαίο. Τίποτα δεν κάνει χωρίς απώτερο σκοπό» είπε ο κ. Κεγκέρογλου. Τόνισε τέλος, ότι ο βασικός λόγος της επιφύλαξης του έχει να κάνει με την επικάλυψη των αρμοδιοτήτων των δύο κέντρων (της Κωνσταντινούπολης και των Χανίων) λέγοντας ότι πρέπει να αποφύγουμε τη μελλοντική απαξίωση του δικού μας Κέντρου, με τις ενέργειες της άλλης πλευράς.
Σήμερα, είπε ο αγορητής του ΚΚΕ, Μανώλης Συντυχάκης, συζητάμε για μια ακόμα ελληνική συμβολή στην περαιτέρω ενίσχυση των επιδιώξεων του ΝΑΤΟ, για να δρα ανενόχλητο και σε ασφαλές περιβάλλον, και όχι για να διασφαλίζει ένα ασφαλέστερο θαλάσσιο περιβάλλον, «όπως υποκριτικά αναφέρουν τα μνημόνια κατανόησης» μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Ρουμανίας. Σύμφωνα με τον κ. Συντυχάκη, επί 70 χρόνια οι κυβερνήσεις εντάσσουν στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων στα επιτελεία του ΝΑΤΟ και στέλνουν μονάδες σε «ασκήσεις-πρόβες πολέμου», [..] ισχυριζόμενες ότι η ένταξη στο ΝΑΤΟ θα μας προστατεύσει. Όμως, πρόσθεσε ο κ. Συντυχάκης, «στοχοποιεί τη χώρα μας από αντίπαλα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα: Η ίδια η πραγματικότητα της Ουκρανίας διαψεύδει τις κυβερνήσεις» είπε ο βουλευτής του ΚΚΕ, σημειώνοντας ότι καταψηφίζει και τα τρία μνημόνια.
Ο αγορητής της Ελληνικής Λύσης, Γ. Μυλωνάκης, είπε ότι, όπως και στην προηγούμενη κύρωση συμφωνίας για το Κέντρο Αριστείας Ενοποιημένης Αντιαεροπορικής και Αντιπυραυλικής ‘Αμυνας στα Χανιά, «τέτοιου είδους κυρώσεις μνημονίων πρέπει να αναβάλλονται έως ότου η Τουρκία ασπαστεί το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, σταματήσει τον αναθεωρητισμό της, τις προκλήσεις και τις διεκδικήσεις, τις απειλές κατά της χώρας μας, και καθίσει στο πολιτικό τραπέζι σαν σύμμαχος, όχι ως εχθρός. Μετά, έχουμε χρόνο να κυρώσουμε ό,τι μνημόνια κατανόησης υπάρχουν» είπε ο κ. Μυλωνάκης.
Την αντίθεσή της εξέφρασε η αγορήτρια του ΜέΡΑ25, Σοφία Σακοράφα. Ειδικά για το Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Ασφάλειας στην Κωνσταντινούπολη, είπε ότι λειτουργεί υπέρ της Τουρκίας, και ότι χωρίς την Ελλάδα δεν θα ήταν εφικτή η σύστασή του: «Βγάζουμε τα μάτια μας με τα ίδια μας τα χέρα» είπε η κ. Σακοράφα, υπενθυμίζοντας τη στάση τουρκικών πλοίων στη Λιβύη, ρωτώντας μάλιστα, εάν, αυτή θα είναι η ναυτική ασφάλεια που θα αναδείξει το συγκεκριμένο Κέντρο, και, εάν έτσι θα διαμορφωθεί το πλαίσιο ναυτικών ελέγχων και στο Αιγαίο, για να εξυπηρετούνται τα συμφέροντα της Τουρκίας;».
Αρνητική, για την ψήφιση των μνημονίων που αφορούν στο Κέντρο Αριστείας, χαρακτήρισε τη «συγκυρία» ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Γ. Κατρούγκαλος. Κατά την εκτίμηση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, η κυβέρνηση το αντιλαμβάνεται, αλλά, όπως είπε, αυτό που άλλαξε, ήταν η πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα, της υφυπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Β. Νούλαντ. Είναι δυνατόν, να έρχεται η κ. Νούλαντ και «πετάει ο γάιδαρος, πετάει»; αναρωτήθηκε ο κ. Κατρούγκαλος.
Η επιτροπή Εθνικής ‘Αμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής τάχθηκε «κατά πλειοψηφία», υπέρ των δύο μνημονίων κατανόησης μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Ρουμανίας για το Κέντρο Αριστείας Ναυτικής Ασφάλειας στην Κωνσταντινούπολη, όπως επίσης και για τη Συμφωνία Ασφαλείας μεταξύ Ελλάδας και Νορβηγίας σχετικά με την ασφάλεια για την ανταλλαγή και αμοιβαία προστασία διαβαθμισμένων πληροφοριών.
«Υπέρ» των μνημονίων για το Κέντρο τάχθηκε η ΝΔ, «επιφυλάχθηκαν» για την ολομέλεια ο ΣΥΡΙΖΑ, το Κίνημα Αλλαγής και η Ελληνική Λύση, ενώ «κατά» τάχθηκαν ΚΚΕ και ΜέΡΑ25. «Υπέρ» της συμφωνίας με τη Νορβηγία τάχθηκαν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, Κίνημα Αλλαγής και Ελληνική Λύση, και «κατά» το ΚΚΕ και το ΜέΡΑ25.
