Η Μάρτζα Ρούτανεν, διευθύντρια Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας και Αειφόρου Ανάπτυξης στην Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης, μετρά περισσότερα από 30 χρόνια επαγγελματικής εμπειρίας σε διάφορες θέσεις του ευρωπαϊκού οργανισμού προάσπισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Μεταξύ άλλων, η δουλειά της έχει επικεντρωθεί στα δικαιώματα των παιδιών, στην εμπορία ανθρώπων, στην ισότητα των φύλων, στην αντιμετώπιση της μισαλλοδοξίας και στη βία κατά των γυναικών, ενώ έχει διατελέσει διευθύντρια και στους τομείς της νομικής συνεργασίας, της δικαστικής μεταρρύθμισης και της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης.
Με την ευκαιρία της συμμετοχής της στο Athens Democracy Forum, στο πάνελ με θέμα «Κόμβος για το κλίμα: Οικοδομώντας την ανθεκτικότητα» η κ. Ρούτανεν μιλάει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη δημοσιογράφο Μαρία Κουζινοπούλου για τις προτεραιότητες του Συμβουλίου της Ευρώπης στη μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής και της προάσπισης της ισότητας.
Ερ.: Κατά τη διάρκεια του Athens Democracy Forum συζητήσατε για την οικοδόμηση της ανθεκτικότητας του κλίματος. Πρόσφατα η Κοινοβουλευτική Συνέλευση του Συμβουλίου της Ευρώπης ζήτησε ένα νέο ευρωπαϊκό και εθνικό νομικό πλαίσιο για το δικαίωμα σε ένα ασφαλές και βιώσιμο περιβάλλον. Είναι η Ευρώπη κοντά στη δημιουργία αυτού του πλαισίου ή μήπως πρόκειται για ουτοπία;
Απ.: Πράγματι, η Κοινοβουλευτική Συνέλευση ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα τουλάχιστον επτά εκθέσεις, οι οποίες καλύπτουν διάφορες πτυχές που σχετίζονται με το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον. Αυτά τα κείμενα απαιτούν αλλαγή παραδείγματος στο διεθνές και εθνικό δίκαιο, καθώς και κυβερνητικές πολιτικές, για να διασφαλιστεί ότι ένα υγιές περιβάλλον αναγνωρίζεται ως βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Η Συνέλευση υπογράμμισε ότι ένα υγιές περιβάλλον είναι απαραίτητο για όλους μας και ότι πρέπει να καταστεί νομικά δεσμευτικό δικαίωμα, προκειμένου να κάνουμε τις τεράστιες αλλαγές που χρειάζεται ο πλανήτης μας τα επόμενα χρόνια. Ως εκ τούτου, πιστεύω ότι κάναμε ένα τεράστιο βήμα προς τα εμπρός για τη δημιουργία αυτού του πλαισίου και οι θλιβερές φυσικές καταστροφές αυτού του καλοκαιριού επιβεβαίωσαν ότι αυτό δεν μπορεί πλέον να παραμείνει ουτοπία.
Ερ.: Ενώ η κλιματική κρίση φαίνεται να είναι μεγαλύτερη από ποτέ, πώς μπορεί το Συμβούλιο της Ευρώπης να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση;
Απ.: Το Συμβούλιο της Ευρώπης μπορεί να αντιμετωπίσει αυτή την πρόκληση εδραιώνοντας το δικαίωμα σε ένα ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον στη νομοθεσία, την πολιτική, την πρακτική και τη συνείδηση του κοινού. Οι νεότερες γενιές το κατατάσσουν αυτό ως προτεραιότητά τους και υποχρεώνουν τις αρχές να δράσουν.
Ερ.: Ως διευθύντρια στον τομέα Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας και Αειφόρου Ανάπτυξης, ποια είναι τα πεδία δράσης που έχουν προτεραιότητα για εσάς;
Απ.: Οι τομείς αρμοδιότητάς μου είναι πολύ ευρείς και είναι δύσκολο να επιλέξω ποιοι θα ήταν οι πιο σημαντικοί. Ωστόσο, η ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών, ιδίως η βία κατά των γυναικών, συνέχισαν να αποτελούν προτεραιότητά μου εδώ και αρκετά χρόνια. Ο λόγος είναι ότι έχουμε πετύχει πολλά στο Συμβούλιο της Ευρώπης στο συγκεκριμένο τομέα και πιστεύω ότι έχουμε αντίκτυπο. Συγκεκριμένα, έχουμε αναπτύξει πρωτοποριακά πρότυπα που συνεχίζουν να κάνουν τη διαφορά στις ζωές όλων των γυναικών και των κοριτσιών. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στη Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Πρόληψη και Καταπολέμηση της Βίας κατά των Γυναικών και την Ενδοοικογενειακή Βία, γνωστή και ως Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Αν και είναι φτιαγμένη στην Ευρώπη, δεν προορίζεται μόνο για την Ευρώπη και κάθε κράτος μπορεί να προσχωρήσει σε αυτήν και επίσης να τη χρησιμοποιήσει ως έμπνευση για την ανάπτυξη των δικών του εθνικών πολιτικών και νομοθεσίας.
Ερ.: Ποιες είναι οι κύριες προκλήσεις όσον αφορά στην ισότητα που θα πρέπει να διαχειριστεί το Συμβούλιο της Ευρώπης στο εγγύς μέλλον;
Απ.: Θα έλεγα την πρόκληση της αντιμετώπισης των διακρίσεων που βιώνουν οι γυναίκες, συμπεριλαμβανομένης της πιο σοβαρής μορφής βίας εναντίον τους, καθώς και του σεξισμού και των βαθιά ριζωμένων στερεοτύπων. Επίσης, η αύξηση της ρητορικής μίσους, της βίας και των εγκλημάτων μίσους κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων παραμένει μια πολύ σοβαρή πρόκληση στην Ευρώπη και όχι μόνο.
