Με ελάχιστες εξαιρέσεις τις τελευταίες ημέρες γινόμαστε μάρτυρες μιας παρέλασης αγιογραφιών της απερχόμενης Καγκελαρίου της Γερμανίας, Άγκελα Μέρκελ, σχεδόν στο σύνολο των συστημικών μέσων μαζικής ενημέρωσης διεθνώς.
Του Δημήτρη Γ. Απόκη*
Πράγματι, είναι γεγονός ότι το σύστημα το οποίο κινεί τα νήματα στο διεθνές σύστημα εδώ και αρκετά χρόνια, χάνει το πιο ισχυρό, ίσως, χαρτί του, με την αποχώρηση Μέρκελ. Καλές οι αγιογραφίες, αλλά θα πρέπει να ακουστεί και η άλλη άποψη για το ρόλο της κ. Μέρκελ, όσο αφορά τη Δύση και τα δεινά που πέρασαν και συνεχίζουν να περνούν, η Ελλάδα και η Ευρώπη, τα τελευταία δέκα και πλέον χρόνια. Και η άλλη άποψη είναι μια πραγματικά πικρή αλήθεια.
Ελλάδα και Μέρκελ…
Όσο αφορά το ρόλο της απερχόμενης Καγκελαρίου, στην πραγματικά τραγική περίοδο των μνημονίων, που πραγματικά βύθισε τη χώρα σε μια σκοτεινή περίοδο οικονομικά και κοινωνικά, έχουν ειπωθεί και γραφτεί παρά πολλά. Παρόλα αυτά νομίζω ότι δεν υπάρχει καλύτερη καταγραφή από την απάντηση του πρώην Πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, στην χθεσινή αποκαλυπτική συνέντευξη του στην εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ», όταν του ζητήθηκε να σχολιάσει την πρόσφατη δήλωση της Μέρκελ, ότι η δυσκολότερή της στιγμή στην Καγκελαρία ήταν όταν, «ζήτησε τόσα πολλά από τους πολίτες στην Ελλάδα».
Είπε λοιπόν ο Αντώνης Σαμαράς,
«Δικαίωση για μένα δεν είναι αυτά που λέει ξαφνικά η κυρία Μέρκελ σήμερα. Δικαίωση ήταν το γεγονός ότι ήδη από το Νοέμβριο του 2014 το Eurogroup ομόφωνα αποφάσιζε ότι η Ελλάδα μπορούσε να βγει οριστικά από τα Μνημόνια. Τότε όμως τράβηξαν το χαλί κάτω από τα πόδια μας! Με συνέπεια Τρίτο Μνημόνιο. Για να μας πουν μετά ότι η χώρα πήγε πίσω δέκα χρόνια. Κάποιοι λοιπόν εκτός Ελλάδος είδαν την άνοδο του Τσίπρα σαν μια «ευκαιρία» να ξαναφέρουν το Grexit στο τραπέζι. Για να επιβάλλουν την «πειθαρχία» στα υπόλοιπα κράτη μέλη. Η τιμωρία της «δύστροπη» Ελλάδας θα ήταν το «μαστίγιο», για κάθε «απείθαρχο» στην Ευρώπη. Για’ αυτό και χρειάστηκαν την κυβέρνηση Τσίπρα.»
Όταν λοιπόν τα κατάφερνε η Ελλάδα, η κυρία Μέρκελ, που δήθεν σήμερα στεναχωριέται για αυτά που πέρασαν και ακόμα περνούν η Ελλάδα και οι Έλληνες, βλέποντας ότι μπορεί να τη γλυτώσει τράβηξε το χαλί κάτω από τα πόδια της κυβέρνησης για να φέρει τον χρήσιμο κ. Τσίπρα, καταφέρνοντας μέσω του Υπερταμείου την εκχώρηση ολόκληρης της Εθνικής Περιουσίας για 99 χρόνια, την εκχώρηση της μακεδονικής ταυτότητας στα Σκόπια, και άλλα πολλά. Ή μήπως μας διαφεύγει η σθεναρή υποστήριξή της στον πειρατή της Ανατολικής Μεσογείου και του Διεθνούς Δικαίου, Ταγίπ Ερντογάν. Σήμερα, λοιπόν, με τα κροκοδείλια δάκρυα της, προσπαθεί να μας κάνει να ξεχάσουμε, θυμίζοντας κάποιους τύπους της χούντας στην Ελλάδα, που σαν παιδί τότε θυμάμαι, παρά το γεγονός ότι επί Επταετίας, ο απλός λαός είχε στενάξει κάτω από το ζυγό τους, όταν έπεσαν πήγαιναν με ένα σκαμνάκι την Κυριακή στην Εκκλησία, να ζητήσουν άφεση αμαρτιών. Ευτυχώς κάποιοι δεν ξεχνάμε.
Δύση και Μέρκελ…
Έκτος όμως από την Ελλάδα, ένα θέμα που έχει διαφύγει την προσοχή των αγιογραφιών της Μέρκελ, είναι ο ύπουλος και αρνητικός ρόλος της, όσο αφορά τη συνοχή της Δύσης και ειδικά των σχέσεων μεταξύ των δυο πλευρών του Ατλαντικού.
Τον περασμένο Ιανουάριο, μόλις είχε αναλάβει τα καθήκοντα του ο σημερινός Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών πήρε την απόφαση η πρώτη του επικοινωνία με ξένο ηγέτη, να είναι με την Καγκελάριο, Άγκελα Μέρκελ, έτσι ώστε να σηματοδοτήσει την επιστροφή σε μια ισχυρή υπερατλαντική σχέση.
Η Καγκελάριος απέρριψε την επικοινωνία, επικαλούμενη ότι θα βρίσκονταν στο εξοχικό της φροντίζοντας τον αγαπημένο της λαχανόκηπο, κάνοντας βόλτα δίπλα τη λίμνη. Το τηλεφώνημα έγινε τη Δευτέρα.
Η πόρτα της Καγκελαρίου στον Αμερικανό Πρόεδρο, αποτελεί την κορύφωση μιας πορείας της κ. Μέρκελ όσο αφορά τη σχέση με την ηγέτιδα χώρα της Δύσης, η οποία ξεκινά από μια σταθερή σύμμαχο της Ουάσιγκτον, το 2005 όταν για πρώτη φορά εξελέγη Καγκελάριος, και φτάνει στο σήμερα που αποχωρεί από την εξουσία έχοντας συμβιώσει με τέσσερεις Προέδρους των ΗΠΑ, και έχει οδηγήσει τη Γερμανία και συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση σε μια δραματική οικονομική εξάρτηση από την Κίνα, και μια ενεργειακή εξάρτηση από τη Ρωσία, την οποία έχουν ήδη αρχίσει να βιώνουν οι ευρωπαίοι καταναλωτές στους αβάστακτους πλέον λογαριασμούς ενέργειας.
Κίνα και Μέρκελ…
Το 2008 η κ. Μέρκελ, στην ουσία, κατηγόρησε την Αμερική και την χαλαρή όπως πιστεύει οικονομική πολιτική της, για τη διεθνή οικονομική κρίση. Εδώ ας μην ξεχνάμε, ότι εάν η Ελλάδα στην πιο κρίσιμη στιγμή της σκοτεινής εποχής των μνημονίων δεν είχε τη στήριξη της Ουάσιγκτον και είχε αφεθεί στις ορέξεις της Καγκελαρίου και του κ. Σόϊμπλε, θα είχε βρεθεί στα τάρταρα.
Τότε λοιπόν η Μέρκελ, άρχισε να γοητεύεται από την Κίνα, θαυμάζοντας την ταχεία ανάπτυξη της, και την τεχνολογική της πρόοδο. Ταυτόχρονα, κατά τη διάρκεια της Προεδρίας Ομπάμα, αποκαλύφθηκε ότι η Ουάσιγκτον παρακολουθούσε τις επικοινωνίες μιας σειράς ευρωπαίων ηγετών, ανάμεσά τους και η κ. Μέρκελ, ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος, άρχισε να στρέφεται στην Ασία, ασκώντας διαρκώς έντονη κριτική στη δημοσιονομική πολιτική της Γερμανίας και το διογκωμένο πλεόνασμα τρεχουσών συναλλαγών, και αυτό εμβάθυνε την απομάκρυνση της από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Σε αυτό ήρθε να προστεθεί και η πραγματικά ταραγμένη σχέση κατά τη διάρκεια της Προεδρίας Τράμπ.
Η ελπίδα της ότι τα πράγματα θα επέστρεφαν σε μια κανονικότητα που θα τη βόλευε με την εκλογή του Τζό Μπάϊντεν στην Προεδρία των ΗΠΑ, κατέρρευσε σε μια νύχτα, μετά το φιάσκο της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν. Μετά από αυτό η Μέρκελ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Αμερική δεν μπορεί να είναι πλέον μια δύναμη με θετικό πρόσημο στο διεθνές σύστημα, ενισχύοντας ακόμη πιο πολύ το θαυμασμό της για την Κίνα, την οποία έχει επισκεφτεί 13 φορές ως Καγκελάριος.
Έσκασε και η ξαφνική στρατηγική συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και της Μεγάλης Βρετανίας, και το γλυκό έδεσε. Η Μέρκελ βρίσκεται επίσης σε ανοικτή διάσταση με την Ουάσιγκτον, στον ακρογωνιαίο λίθο της στρατηγικής σύγκρουσης μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας, στο να μείνει η Huawei ο τηλεπικοινωνιακός κινεζικός κολοσσός εκτός των τηλεπικοινωνιακών δικτύων των δυτικών χωρών. Με νόμο το 2019, η κυβέρνηση της κ. Μέρκελ επέστρεψε στον κινεζικό κολοσσό να παρέχει υλικά στα γερμανικά δίκτυα.
Η απερχόμενη Καγκελάριος, επένδυσε επίσης, πάρα πολύ, στην ενίσχυση του γαλλογερμανικού άξονα, αξιοποιώντας τον για να αψηφήσει τις επιθυμίες της Ουάσιγκτον, στην επενδυτική συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Κίνας καταφέρνοντας με στήριξη από τον Γάλλο Πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν και το Παρίσι, η συμφωνία να υπογραφεί τον περασμένο Δεκέμβριο, προκαλώντας τη δυσφορία της Ουάσιγκτον, η οποία εκφράστηκε με μήνυμα στο Twitter, του τότε υποψηφίου και σήμερα Συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού Προέδρου, Τζέϊκ Σάλλιβαν.
Ρωσία και Μέρκελ…
Η Μέρκελ κατάφερε επίσης, πάλι με τη στήριξη της Γαλλίας, να μην υπάρξει υποστήριξη προς τις ΗΠΑ στην αντίθεση της Ουάσιγκτον, στον αγωγό της Ρωσίας, Nord Stream 2, με αποτέλεσμα ο κανονισμός της ΕΕ που θα απειλούσε την ολοκλήρωση του αγωγού να καταργηθεί.
Ταυτόχρονα, έχει συμβάλλει τα μέγιστα για την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Ρωσία, με αποτέλεσμα οι ευρωπαίοι πολίτες, να αντιμετωπίζουν έντονα την πιθανότητα ενός εφιαλτικού χειμώνα.
Όλα αυτά δείχνουν ότι εκτός από τον αρνητικό ρόλο που έπαιξε η κυρία Μέρκελ, στην σκοτεινή εποχή των μνημονίων έναντι της Ελλάδος και της Ευρώπης συνολικότερα, με δεδομένο, ότι όλοι πλέον παραδέχονται ότι η πολιτική αυτή ήταν λάθος, το ίδιο περίεργος και αρνητικός είναι ο ρόλος της στην διατήρηση και οικοδόμηση μιας πιο στενής σχέσης μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών, στο υπό διαμόρφωση νέο διεθνές σύστημα.
Με ευθύνη της Μέρκελ, αντί ο ανταγωνισμός μεταξύ της Ουάσιγκτον και του Πεκίνου, να φέρει πιο κοντά τις δυο πλευρές του Ατλαντικού, ενδυναμώνοντας της Δύση, τα πράγματα οδηγούνται σε δημιουργία χάσματος του οποίου οι συνέπειες θα είναι τραγικές για τη Δυτική Συμμαχία, αλλά και για την Ελλάδα.
Φτάνουν λοιπόν οι αγιογραφίες της κυρίας Μέρκελ. Σήμερα αποχωρεί αφήνοντας πίσω της μια Ευρώπη, ίσως και μια Γερμανία, σε πολύ χειρότερη θέση από ότι την παρέλαβε.
Πολύ σύντομα, όλες και οι ευρωπαϊκές χώρες και ειδικά η Ελλάδα, θα κληθούν να κάνουν σκληρές επιλογές, ανάμεσα σε μια ενδυνάμωση της Δύσης και της υπερατλαντικής σχέσης και στη δημιουργία μια Ευρώπης που θα θυμίζει μια απέραντη Chinatown. Το κρίσιμο δίλλημα, που δεν θα έπρεπε καν να τίθεται, υπάρχει με ευθύνη της Μέρκελ.
Όσο με αφορά, παρά τα οποιαδήποτε προβλήματα, απαντώ Δύση χωρίς κανένα ενδοιασμό.
Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Αναλυτής Διεθνών Σχέσεων, Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, Μέλος του The International Institute for Strategic Studies, και επί σειρά ετών Ανταποκριτής στην Washington DC, διαπιστευμένος στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.
