Στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, ο Ταγίπ Ερντογαν ανέκρουσε πρύμναν και έδειξε προθυμία να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου, να συνομιλήσει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και να συμφωνήσουν, να αφήσουν πίσω την ένταση του 2020, παρά τις σημαντικές διαφορές που χωρίζουν Ελλάδα και Τουρκία.
Του Κώστα Πασίση
Η αναδίπλωση του Τούρκου Προέδρου είχε διαφανεί πριν τη συνάντηση με τον Έλληνα Πρωθυπουργό όταν μιλώντας σε εκδήλωση του Γερμανικού Ταμείου Μάρσαλ ανέφερε επί λέξει: «Σεβόμαστε το Διεθνές δίκαιο, την δικαιοσύνη και την ισότητα, τα αμοιβαία δίκαια και συμφέροντα στις σχέσεις με τους γείτονές μας. Πιστεύω ότι η αναβίωση του διαλόγου μεταξύ της Τουρκίας και της γείτονος και συμμάχου, Ελλάδας, όπως και η επίλυση των διμερών θεμάτων, επίσης θα υπηρετήσει την σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή».
Ο σεβασμός στο Διεθνές Δίκαιο, ήταν ελληνική απαίτηση και στην προκειμένη περίπτωση πιστώνεται στην επιμονή του Κυριάκου Μητσοτάκη ο οποίος από την αρχή είχε καταστήσει σαφές ότι προϋπόθεση για να ξεκινήσει ο διάλογος των δυο χωρών καλή τη πίστει, είναι να δηλώσει η Τουρκία τον σεβασμό της στους διεθνείς κανόνες και να αποφύγει τις προκλήσεις στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές «η αλλαγή πλεύσης του Ερντογάν σε ένα μεγάλο βαθμό οφείλεται στην αποφασιστικότητα των ΗΠΑ που επέστρεψε στην Ευρώπη και την Μεσόγειο και επιβάλλει τα «θέλω» της.
Επιπλέον το κλίμα στο ΝΑΤΟ αυτή τη φορά ήταν πολύ διαφορετικό απ ότι στο παρελθόν όπου η Άγκυρα ήταν το καλομαθημένο παιδί της Συμμαχίας.
Οι πιέσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία αναμένεται να επηρεάσουν και συνολικά και την πολιτική της Ευρώπης στη Σύνοδο του Ιουνίου σε λίγες ημέρες από σήμερα».
Ο «πάγος» έσπασε τα προβλήματα έμειναν
Μετά το τέλος της συνάντησης του Έλληνα Πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, κυβερνητικές πηγές ανέφεραν ότι οι δυο ηγέτες αναγνωρίζουν πως «εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ μεγάλες διαφορές σε μία σειρά ζητημάτων με κυριότερο αυτό της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο», σημειώνοντας πως «αυτές θα πρέπει να αντιμετωπιστούν στο πλαίσιο του Διεθνούς Δικαίου και στο πλαίσιο συζητήσεων, όπως οι διερευνητικές επαφές, τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και οι πολιτικές διαβουλεύσεις, ως το πλαίσιο συνεννόησης, που μπορεί να οδηγήσει στην εκτόνωση της έντασης».
Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πηγές, η συζήτηση των δύο ανδρών στράφηκε και γύρω από το προσφυγικό-μεταναστευτικό ζήτημα.
Ειδικότερα ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέστησε σαφές, ότι θα ήταν μία κίνηση καλής θέλησης, να δεχθεί η Τουρκία να πάρει πίσω τους 1.450, των οποίων η αίτηση ασύλου έχει απορριφθεί τελεσίδικα.
Επίσης συμφωνήθηκε να προωθηθεί η λεγόμενη θετική ατζέντα (οικονομικές και τουριστικές σχέσεις των δυο χωρών), στο πλαίσιο της συνάντησης Δένδια-Τσαβούσογλου.
Από τη χθεσινή συνάντηση η Ελλάδα φαίνεται να κερδίζει αυτό που ήθελε. Δηλαδή ένα ήρεμο καλοκαίρι, ενόψει της τουριστικής περιόδου που είναι προς το συμφέρον και των δυο χωρών αλλά και την αποκατάσταση της ταραχώδους προσωπικής σχέσης Μητσοτάκη-Ερντογάν, μετα το τελευταίο ραντεβού τους, πριν από 18 μήνες που σημαδεύθηκε από μεγάλες τουρκικές προκλήσεις.
Επισημαίνεται ότι στις δηλώσεις του ο Τούρκος Πρόεδρος εξέφρασε την εκτίμηση ότι το 2021 θα είναι μια «ήσυχη» χρονιά για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
«Ασπίδα» από ΝΑΤΟ
Εν κατακλείδι στο τετ-α-τετ των δυο ηγετών, έγινε το πρώτο βήμα στην εξομάλυνση των σχέσεων των δυο χωρών, χωρίς να έχει επέλθει η παραμικρή πρόοδος στα ζητήματα ουσίας.
Στα πλάνα της συνάντησης πάντως οι δυο ηγέτες εμφανίστηκαν χωρίς χαμόγελα και με σχεδόν «παγωμένα» πρόσωπα.
Τέλος, κέρδος για την Ελλάδα είναι και η προσθήκη στο κείμενο συμπερασμάτων της συνόδου του ΝΑΤΟ, που δείχνει να λειτουργεί «πυροσβεστικά» σε περίπτωση που κάποια χώρα-σύμμαχος τραβήξει το σχοινί περισσότερο από τα επιτρεπτά όρια.
Δεσμευόμαστε για τη διεθνή τάξη που βασίζεται σε κανόνες. Δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τις διαβουλεύσεις όταν απειλείται η ασφάλεια ή η σταθερότητα ενός συμμάχου ή όταν διακυβεύονται οι θεμελιώδεις αξίες και αρχές μας», αναφέρεται στη δεύτερη παράγραφο των συμπερασμάτων της Συνόδου.
