*Του Michael Walzer
Γράφω την έβδομη ημέρα των ταραχών που έχει προκαλέσει ο φόνος του Τζορτζ Φλόιντ. Οι άνθρωποι που διαμαρτύρονται είναι υπεύθυνοι και καλοί πολίτες. Εκφράζουν μια οργή που είναι ηθικά αναγκαία, αμφιβάλλω όμως για το κατά πόσον θα καταφέρουν να πετύχουν τις αλλαγές που θέλουν (κι εγώ μαζί τους).
Ο ρατσισμός έχει βαθιές ρίζες στην αμερικανική ζωή, είναι θεσμοποιημένος τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό επίπεδο. Δεν θα νικηθεί από τις καθημερινές εκδοχές της φιλελεύθερης και αριστερής πολιτικής. Το κίνημα της δεκαετίας του ’60 για τα ατομικά δικαιώματα κατήγαγε σημαντικές νίκες γιατί οι πρωταγωνιστές του κατάλαβαν ότι είχαν ανάγκη από μια πολιτική συμμαχιών. Οι θρησκευτικοί ηγέτες που πραγματοποίησαν πορεία στη Σέλμα εκπροσωπούσαν προτεσταντικές, καθολικές και εβραϊκές οργανώσεις με μεγάλο αριθμό ακτιβιστών. Στις πορείες έλαβαν μέρος ακόμη και συνδικαλιστές όπως ο Γουόλτερ Ρόιτερ. Οι νέοι από τον Βορρά που έκαναν πικετοφορία μπροστά στα καταστήματα Woolworth (ήμουν ένας από αυτούς) ήταν ενωμένοι στους κόλπους τουNorthern Support Movement. Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και οι συνεργάτες του μιλούσαν μια γλώσσα που συγκινούσε τους Αμερικανούς όλων των στρωμάτων.
Τα επόμενα χρόνια, τα πράγματα άλλαξαν. Οι μαύροι εθνικιστές στα τέλη της δεκαετίας του ΄60 έκαναν πορείες για δικό τους λογαριασμό. Είχαν υπερηφάνεια, αλλά όχι προοπτικές. Η γλώσσα των ηγετών τους δεν αποσκοπούσε στο να προσελκύσει μη μαύρους. Και δεν πέτυχε να προσελκύσει ούτε όλους τους μαύρους. Ολες οι φυλετικές και ταξικές συμμαχίες τεσσάρων Δημοκρατικών προέδρων (Τζόνσον, Κάρτερ, Κλίντον και Ομπάμα), που οδήγησαν σε μεταρρυθμίσεις όπως το Medicare, είχαν πάντα στις τάξεις τους μαύρους που αντιλαμβάνονταν το βάρος τους. Καμιά φιλελεύθερη ή αριστερή πολιτική δεν είναι δυνατή χωρίς αυτούς.
Οι λευκοί Αμερικανοί, αντιθέτως, δεν συγκρότησαν ποτέ μια συμμαχία με στόχο να καταπολεμήσουν τον ρατσισμό. Κατεβαίναμε στις πλατείες κάθε φορά που γίνονταν διαδηλώσεις, αλλά δεν είχαμε μια οργανωτική παρουσία. Και το κίνημα για τα ατομικά δικαιώματα διαλύθηκε χωρίς να μελετηθεί ποτέ το γιατί.
Ας πάρουμε την πιο διάσημη οργάνωση της τελευταίας δεκαετίας για τα ατομικά δικαιώματα, τη BlackLives Matter. Αν λάβουμε υπόψη τα εγκλήματα της αστυνομίας εναντίον των μαύρων, αντιλαμβανόμαστε ότι η οργάνωση αυτή δεν έχει μεγάλη επιτυχία. Τη θαυμάζουν πολλοί, αλλά πρακτικά είναι άχρηστη. Γιατί; Η BLM υπερηφανεύεται ότι είναι αποκεντρωμένη και δεν έχει ηγέτες, μοιάζει δηλαδή με την Occupy Wall Street, που κι αυτή υπήρξε πολιτικά αναποτελεσματική. Αυτό όμως είναι ένα μέρος της ιστορίας. Πολλοί λευκοί, νέοι και μεγαλύτερης ηλικίας, έλαβαν μέρος στις διαδηλώσεις τηςBLM, αλλά δεν οργανώθηκαν. Ούτε επιδίωξαν να δώσουν ζωή σε προφανείς αδελφές οργανώσεις: Hispanic LivesMatter, Native American Lives Matter, ακόμη και White LivesMatter.
Η μεγαλύτερη αριθμητικά ομάδα Αμερικανών που έχουν σκοτωθεί από την αστυνομία είναι μεσήλικες λευκοί. Θα ήταν ασφαλώς δύσκολο να συγκροτηθεί μια τέτοια οργάνωση, αξίζει όμως να δοκιμαστεί. Η BLM δεν θα νικήσει ποτέ μόνη της. Οι μειονότητες έχουν ανάγκη από φίλους, όσο δύσκολο κι αν είναι να αναζητείς φιλίες. Ναι, η BLM πρέπει να επιστρατεύσει συμμάχους. Το σημαντικότερο απ’ όλα όμως είναι ο καθένας από εμάς να προσφερθεί ως εθελοντής.
Το κίνημα των εργαζομένων και οι συνδικαλιστικοί τους εκπρόσωποι πρέπει να ζητήσουν από τα συνδικάτα της αστυνομίας να ενώσουν τις δυνάμεις τους με τους λευκούς και μαύρους εργαζόμενους κατά του ρατσισμού. Κάτι τέτοιο είναι δύσκολο βραχυπρόθεσμα, πρέπει όμως οι ακτιβιστές για τα ατομικά δικαιώματα να έρθουν κοντά με αυτούς που αγωνίζονται για τα συνδικαλιστικά δικαιώματα. Διαβάζοντας τους New York Times και βλέποντας τηλεόραση, δεν έχω δει ούτε έναν συνδικαλιστή να μιλήσει για τη δολοφονία του Φλόιντ.
Η οικοδόμηση μιας συμμαχίας λευκών και μαύρων κατά του ρατσισμού απαιτεί επίσης την καλύτερη κατανόηση της βίας και των λεηλασιών. Ένα μεγάλο μέρος των λεηλασιών στη Μινεάπολη είναι έργο λευκών φασιστών που θέλουν να επισπεύσουν τον φυλετικό πόλεμο. Μαζί τους όμως δρουν και ακροαριστεροί. Το επιχείρημα της Αριστεράς είναι ότι «βεβαίως καταδικάζουμε τις λεηλασίες, αλλά πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι οι μεγαλύτερες λεηλασίες στην Αμερική είναι έργο των αδηφάγων καπιταλιστών».
Ναι, να το θυμόμαστε. Μόνο που οι αδηφάγοι καπιταλιστές δεν θα είναι ποτέ σύμμαχοί μας κατά του ρατσισμού, ενώ οι μετανάστες που έχουν ένα κατάστημα, οι μικροεπιχειρηματίες και οι έμποροι θα ήταν πιθανότατα διατεθειμένοι να διαδηλώσουν κατά της βιαιότητας της αστυνομίας αν δεν ήταν αναγκασμένοι να υπερασπιστούν τα μέσα που επιτρέπουν την επιβίωσή τους. Στη μακροπρόθεσμη μάχη κατά του ρατσισμού, η κατώτερη μεσαία τάξη είναι ένας αναγκαίος σύμμαχος.
Οι διαδηλώσεις έχουν δείξει ως τώρα ένα κίνημα εντυπωσιακό, ηθικά δίκαιο, αλλά ανοργάνωτο και χωρίς την ενότητα και το κοινωνικό εύρος που έχει ανάγκη για να νικήσει. Θα ήταν μεγάλο λάθος να συνεχιστούν οι διαδηλώσεις χωρίς να συζητηθεί αυτό που λείπει.
* Ο Michael Walzer είναι από τους επιφανέστερους εκπροσώπους της αμερικανικής πολιτικής φιλοσοφίας
Πηγή: Tablet Magazine
