Δύο σημαντικές παρεμβάσεις που πρέπει να γίνουν, αφ’ ενός για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την παγκόσμια εξάπλωση του κορωναϊού και αφ’ ετέρου για την εξαίρεση συγκεκριμένων δαπανών για το μεταναστευτικό από το πρωτογενές πλεόνασμα της ελληνικής οικονομίας, έθεσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) Κλάους Ρέγκλινγκ.
Σε δηλώσεις του, αμέσως μετά τη συνάντηση των δύο ανδρών στο υπουργείο Οικονομικών, ο κ. Σταϊκούρας επεσήμανε ότι, ως προς τις επιπτώσεις από τον κορωναϊό, τα δεδομένα και οι έως σήμερα εκτιμήσεις δείχνουν ότι αυτές θα είναι μεν παροδικές στην οικονομία (σ.σ. στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια οικονομία), αλλά τελικά πολύ πιο σημαντικές και επώδυνες από τις αρχικές εκτιμήσεις.
Ως εκ τούτου, είπε ο υπουργός, αφού επαναξιολογηθεί η κατάσταση στο Eurogroup της επόμενης εβδομάδας, θα πρέπει να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εξάπλωσης του ιού στην ανάπτυξη και στα δημόσια οικονομικά. Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να στοχεύουν τόσο στην κατεύθυνση πρόληψης της εξάπλωσης του ιού και ενίσχυσης των συστημάτων υγείας, όσο και στην τόνωσης της ρευστότητας και διαφύλαξης της απασχόλησης. Και αυτές, πρόσθεσε, πρέπει να εξαιρεθούν- ως προς τις σχετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις- από το υφιστάμενο πλαίσιο, με την σχετική ευελιξία που προβλέπεται σε έκτακτες περιστάσεις από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό, ο κ. Σταϊκούρας προχώρησε στην επισήμανση πως η χώρα φυλάσσει τα πιο δύσκολα εκ των συνόρων της Ευρώπης και ότι, ειδικά την τελευταία περίοδο δέχεται μια οργανωμένη και ασύμμετρη απειλή κατά της εθνικής ασφάλειάς της, την οποία, όμως, περιφρουρεί, όπως έχει δικαίωμα και υποχρέωση, με αποφασιστικότητα και αυτοπεποίθηση. Ο υπουργός κάλεσε τους Ευρωπαίους εταίρους να αναγνωρίσουν έμπρακτα αυτό και, στη συγκεκριμένη κατεύθυνση, η Ελλάδα έχει ζητήσει και επιδιώκει την εξαίρεση συγκεκριμένων δαπανών που καλύπτονται από τον προϋπολογισμό για τη διαχείριση των μαζικών πιέσεων από μετακινήσεις πληθυσμών στα ανατολικά, χερσαία και θαλάσσια, σύνορα, από την προσμέτρησή τους στο- κατά πρόγραμμα- δημοσιονομικό αποτέλεσμα.
Είναι εν προκειμένω χαρακτηριστική η αποστροφή στον λόγο του υπουργού ότι «θα συνεχίσουμε να υλοποιούμε τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας. Διεκδικούμε, όμως, τον απαραίτητο δημοσιονομικό χώρο για την υλοποίηση φιλοαναπτυξιακών πολιτικών, κυρίως στην κατεύθυνση μείωσης της φορολόγησης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, η οποία θα συμβάλει στην επίτευξη υψηλής και διατηρήσιμης ανάπτυξης».
Πρόσθεσε δε, ότι αυτήν τη διεκδίκηση επανέλαβε σήμερα στον κ. Ρέγκλινγκ, παρουσιάζοντας συγκεκριμένα ποσοτικά στοιχεία, τα οποία καθιστούν τη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου και εφικτή και ωφέλιμη. Σημειώνεται ότι, τα στοιχεία αυτά, περιλαμβάνονται στην Έκθεση Βιωσιμότητας Χρέους (DSA) που έχει καταρτίσει το υπουργείο Οικονομικών.
Φορολογικές, ασφαλιστικές διευκολύνσεις και επιπλέον δαπάνες υγείας
Φορολογικές και ασφαλιστικές διευκολύνσεις, καθώς και επιπλέον δαπάνες για το σύστημα υγείας, περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, η πρώτη δέσμη οικονομικών μέτρων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον κορωνοϊό, που ανακοίνωσαν από κοινού τα υπουργεία Οικονομικών και Εργασίας.
Παράλληλα, προαναγγέλθηκαν νέες πρωτοβουλίες, που θα συνιστούν την δεύτερη δέσμη παρεμβάσεων των συναρμόδιων υπουργείων, και οι οποίες θα κατατεθούν προς συζήτηση στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα τις επόμενες ημέρες. Στο πλαίσιο αυτών των πρωτοβουλιών, προς την κατεύθυνση της πρόληψης της εξάπλωσης του ιού και ενίσχυσης των συστημάτων υγείας, όσο και τόνωσης της ρευστότητας και διαφύλαξης της απασχόλησης, ζητείται η εξαίρεση, ως προς τις σχετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις, από το υφιστάμενο πλαίσιο, με την ευελιξία που προβλέπεται σε έκτακτες περιστάσεις από τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
Ενώ, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους ξεκινά ένα σύστημα παρακολούθησης των επιπτώσεων κατά κλάδο και γεωγραφική περιοχή, ώστε να καταγράφονται σε καθημερινή βάση οι επιδράσεις από τη νόσο, όπου σημαντικό κομμάτι είναι τα φορολογικά έσοδα. Σύμφωνα με τους αρμόδιους παράγοντες, έως το τέλος Φεβρουαρίου δεν υπήρξαν προβλήματα, αλλά ο Μάρτιος μεταφέρει μια πρώτη εικόνα δυσκολιών.
Η πρώτη δέσμη των μέτρων θα αποτυπωθεί σε Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, ενώ δεν έχει ξεκαθαριστεί ακόμη πώς θα πληρώνονται οι εργαζόμενοι στις επιχειρήσεις που θα κλείνουν, λόγω κορωναϊού, με εντολή της κυβέρνησης.
Όπως ανακοίνωσαν οι υπουργοί Οικονομικών και Εργασίας Χρήστος Σταϊκούρας και Γιάννης Βρούτσης και ο υφυπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, παρόντος του διοικητή της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, τα μέτρα εδράζονται πάνω σε 4 πυλώνες:
1ος πυλώνας: Πρωτοβουλίες ενημέρωσης των πολιτών.
Έχει τεθεί στη διάθεση της κυβέρνησης ο μηχανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων για άμεση επικοινωνία συγκεκριμένων μηνυμάτων προς τους πολίτες, αναφορικά με θέματα υγειονομικού και οικονομικού περιεχομένου, που αφορούν τον κορωναϊό.
Έχει ήδη αποσταλεί, μέσω της ΑΑΔΕ, εκ μέρους του υπουργείου Υγείας, προς όλους τους φορολογούμενους, ενημερωτικό υλικό για τον ιό. Και έχουν δρομολογηθεί πρόσθετες δράσεις προς την κατεύθυνση ενημέρωσης των πολιτών για τη δυνατότητα μείωσης της απευθείας και άμεσης επαφής τους με τις δημόσιες αρχές, μέσω της διενέργειας ηλεκτρονικών συναλλαγών.
2ος πυλώνας: Πρωτοβουλίες ενίσχυσης του συστήματος δημόσιας υγείας.
Υπάρχει πλήρης υποστήριξη του συστήματος υγείας σε έκτακτες δαπάνες που απαιτούνται, όπως προβλέπεται και στην Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου, αναφορικά με έξοδα μισθοδοσίας, εξοπλισμό ΜΕΘ, φάρμακα, υγειονομικό υλικό, δαπάνες για καθαριότητα και φύλαξη, μεταφορά και ανάλυση δειγμάτων, και οτιδήποτε άλλο απαιτηθεί. Ήδη ενισχύθηκε ο προϋπολογισμός του υπουργείου Υγείας με 15 εκατ. ευρώ για την προμήθεια αναγκαίου υγειονομικού υλικού.
3ος πυλώνας: Πρωτοβουλίες, σε εθνικό επίπεδο, από κοινού με τα υπουργεία Ανάπτυξης και Εργασίας για την αντιμετώπιση των αρνητικών συνεπειών της εξάπλωσης του ιού στην ανάπτυξη, στα δημόσια οικονομικά και στην πραγματική οικονομία.
Βασικές κατευθύνσεις αυτών των πρωτοβουλιών θα είναι η τόνωση της ρευστότητας και η διαφύλαξη της απασχόλησης.
Ειδικότερα, τα μέτρα είναι:
*Η αναστολή καταβολής ΦΠΑ, πληρωτέου τέλος Μαρτίου, για 4 μήνες, σε κλάδους και περιοχές όπου διακόπτεται η οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, με κρατική εντολή, για περισσότερες από 10 ημέρες.
*Η αναστολή πληρωμής βεβαιωμένων οφειλών προς τις εφορίες, καθώς επίσης και των δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών, πληρωτέων τέλος Μαρτίου, για 4 μήνες, αντίστοιχα σε κλάδους και περιοχές όπου διακόπτεται η οικονομική δραστηριότητα της επιχείρησης, με κρατική εντολή, για περισσότερες από 10 ημέρες.
*Αντίστοιχα μέτρα λαμβάνονται για τις ασφαλιστικές εισφορές και τις ρυθμίσεις αυτών.
*Η δημιουργία μηχανισμού παρακολούθησης, με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία της ΑΑΔΕ, των τραπεζών αναφορικά με ηλεκτρονικές συναλλαγές και του υπουργείου Εργασίας αναφορικά με τον αριθμό εργαζομένων και των ασφαλιστικών εισφορών, ώστε να υπάρχει έγκαιρη, στοχευμένη και αποτελεσματική παρέμβαση στους κλάδους της οικονομίας και στις περιοχές όπου παρατηρείται σημαντική πτώση της οικονομικής δραστηριότητας.
*Σημειώνεται ότι αναστέλλονται οι διοικητικές απαιτήσεις, όπως η προαναγγελία για υπερωρίες- υπερεργασία, προκειμένου να διευκολύνεται η σταδιακή πρόσβαση των εργαζομένων για την αποφυγή συνωστισμού στον χώρο εργασίας και τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Δεν θίγονται οι υφιστάμενες διατάξεις για τις υπερωρίες- υπερεργασία και τον ελάχιστο χρόνο ανάπαυσης. Παρέχεται διευκόλυνση για την εξ αποστάσεως εργασία, όπου αυτό είναι εφικτό. Τα συγκεκριμένα μέτρα είναι έκτακτα και προσωρινά.
4ος πυλώνας: Πρωτοβουλίες, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να αναληφθούν, έγκαιρα, συντονισμένες ευρωπαϊκές δράσεις.
Αφού επαναξιολογηθεί η κατάσταση στο Eurogroup της επόμενης εβδομάδας (στις 16 Μαρτίου), θα πρέπει να αναληφθούν άμεσα συγκεκριμένες πρωτοβουλίες αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών της εξάπλωσης του ιού στην ανάπτυξη και στα δημόσια οικονομικά. Πρωτοβουλίες τόσο στην κατεύθυνση πρόληψης της εξάπλωσης του ιού και ενίσχυσης των συστημάτων υγείας, όσο και τόνωσης της ρευστότητας και διαφύλαξης της απασχόλησης.
Οι πρωτοβουλίες αυτές πρέπει να εξαιρεθούν- ως προς τις σχετικές δημοσιονομικές επιπτώσεις- από το υφιστάμενο πλαίσιο, με την ευελιξία που προβλέπεται σε έκτακτες περιστάσεις από τους ευρωπαϊκούς κανόνες. Τέτοιες πρωτοβουλίες, που θα συνιστούν τη δεύτερη δέσμη παρεμβάσεων των τριών συναρμόδιων υπουργείων, θα κατατεθούν, προς συζήτηση στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα, τις επόμενες ημέρες.
