today-is-a-good-day
20.3 C
Athens

Η μίνι Σεγκεν των Δυτικών Βαλκανίων

Η ανακοίνωση κάθε άλλο παρά κεραυνός εν αιθρία ήταν. Οι πρωθυπουργοί της Αλβανίας και των Σκοπίων και ο Πρόεδρος της Σερβίας, προχωρούν στη δημιουργία της δικής της μικρογραφίας μια Οικονομικής Κοινότητας. Δημιουργούν ένα χώρο όπου θα υπάρχει ελευθερία μετακίνησης προσώπων, κεφαλαίων, εμπορευμάτων και υπηρεσιών. Το πρότυπο υπάρχει και δεν είναι άλλο από την ΕΟΚ, την Ευρωπαική Οικονομική Κοινότητα. Η προσπάθεια είναι αν μη τι άλλο αξιέπαινη και ενδιαφέρουσα. Όχι ότι δεν βρίθει προκλήσεων και αντιφάσεων. Και ούτε είναι ένας δρόμος στρωμένος με ροδοπέταλα.

Του Πολύκαρπου Αδαμίδη*

Ειπώθηκε αρχικά ότι η δημιουργία της ‘Οικονομικής’ αυτής Όμοσπονδίας΄, είναι μια πρώτη αντίδραση, μια ηχηρή απάντηση στην απόφαση του Ευρωπαικού Συμβουλίου, μετά ιδιαίτερα τη δραστηριοποίηση του Προέδρου Μακρόν να μην ξεκινήσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις με Σκόπια και Τίρανα. Ο λαλίστατος μάλιστα Σέρβος Πρόεδρος, ούτε λίγο ούτε πολύ, εξήγγειλε τη σύμπραξη των τριών αυτών χωρών και την ανάγκη επιτάχυνσης των σχετικών διαδικασιών, ως απόδειξη ότι τα Δυτικά Βαλκάνια παίρνουν τις τύχες τους στα χέρια τους και δεν μπορούν να περιμένουν τα έλεος και τις συμβατές ορέξεις των Βρυξελλών. Η εξέλιξη ωστόσο με την τριμερή συμφωνία και η προοπτική της Δυτικοβαλκανικής Οικονομικής Ομοσπονδίας των 18 εκατομμυρίων κατοίκων, κάθε άλλο παρά αντίθετη είναι με τον Κοινοτικό σχεδιασμό και προτάσεις. Ίσα ίσα που εξ ορισμού τουλάχιστον εξυπηρετεί την ανάγκη να διασφαλιστεί η λειτουργικότητα και η συνεργασία μεταξύ των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων , ως προυπόθεση για να ενταχθούν στη μεγάλη Ευρωπαική Οικογένεια. Η διακηρυγμένη Ευρωπαική αρχή είναι να επισφραγίζεται η σταθερότητα των κρατών που εντάσσονται στην Ένωση, με την απόλυτη προσαρμογή τους στους Ευρωπαικούς Θεσμούς και όχι να ενσωματώνονται εθνοτικές διαφορές και συνοριακές διενέξεις και να εξελίσσονται σε Ευρωπαικό πρόβλημα. Έτσι κατά τον Μακρόν και το πλαίσιο διεύρυνσης θα αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο και νόημα. Στο μεσοδιάστημα κανείς δεν εμποδίζει την υλοποίηση προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από τα Κοινοτικά Ταμεία και στις τρεις αυτές χώρες, που αποτελούν ούτως ή άλλως την πραγματική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξής τους, του εκσυγχρονισμού των θεσμών τους και της ανάδειξης και θωράκισης των αρχών του Κράτους Δικαίου.

Το εγχείρημα αντιμετωπίζεται από πολλούς με καχυποψία. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τη σφοδρή και αιματηρή αντιπαράθεση του Σερβικού με το Αλβανικό στοιχείο στο Κοσυφοπέδιο, ούτε από τη δράση των Αλβανών ανταρτών του UCK στα Σκόπια. Λογικοί είναι οι προβληματισμοί, αλλά κανείς επίσης δεν μπορεί να ξεχάσει ότι και η ίδια η ΕΟΚ αρχικά και η Ενωμένη Ευρώπη στη συνέχεια, οικοδομήθηκαν πάνω στα ερείπια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και μεταξύ κρατών που είχαν χύσει ποταμούς αίματος στους μεταξύ τους πολέμους. Η προσομοίωση εξάλλου της Ευρωπαικής κανονικότητας, στη  μίνι εκδοχή της της Οικονομικής Ομοσπονδίας των Δυτικών Βαλκανίων, θα βοηθήσει πρώτα τους ίδιους τους Βαλκάνιους να ξεπεράσουν τα προβλήματα του παρελθόντος και να αποδείξουν την ετοιμότητά τους να συμμετάσχουν ως ισότιμοι παίκτες και όχι προβληματικοί παρίες στο Ευρωπαικό Πρότζεκτ. Χρειάζεται αν μη τι άλλο γενναιότητα τόσο στην επίλυση των θεμάτων που αφορούν το Κόσοβο, όσο και στο σεβασμό των δικαιωμάτων των μειονοτήτων.

Η δημιουργία της Οικονομικής αυτής Ομοσπονδίας, θα καταρρίψει και στην πράξη τις αστειότητες και τις προφάσεις για την ρόλο και τις ‘εγγυήσεις’ του Ρωσικού παράγοντα στα Βαλκάνια. Οι Σέρβοι δε θα μπορούν να ισχυρίζονται πλέον ότι περιστοιχίζονται από Νατοικά κράτη και έχουν για τον σκοπό αυτό ανάγκη τα Ρωσικά οπλικά συστήματα, ενώ μέσα από τη λειτουργία της ‘Βαλκανικής εσωτερικής αγοράς’ θα μπορούν τα Δυτικά Βαλκάνια ευχερέστερα να διεκδικούν την έλευση Ευρωπαικών πραγματικών επενδύσεων, χωρίς να είναι έρμαιο λεηλάτησης των υποδομών τους ή ανέλεγκτης εισροής τρίτων κρατών και προπαγανδιστικών δράσεων, που εκμεταλλεύονταν την καχυποψία μεταξύ των τριών κρατών, που σήμερα διακηρύττουν πλέον τη σύμπραξή τους.

Η Οικονομική αυτή Ομοσπονδία ή μίνι Σέγκεν των Δυτικών Βαλκανίων, είναι μια ενδιαφέρουσα και καλοδεχούμενη πρωτοβουλία. Αναμφίβολα έχει να ξεπεράσει πολλά προβλήματα και τρικλοποδιές. Κυρίως όμως έχει απέναντί της ‘τον εαυτό της’ και τη βεβαιότητα της επιτυχίας του προηγουμένου της ΕΟΚ, που θέλει να επαναλάβει. Η επανάληψη ωστόσο ενίοτε εξελίσσεται σε φάρσα.

 

*Ο Πολύκαρπος Αδαμίδης είναι Δικηγόρος, LL.M (Harvard’ 95), ΔΝ, αν. Καθηγητής Κοινοτικού Δικαίου, Προμηθειών και Διεθνών Σχέσεων στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων

 

 

 

 

 

 

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ