Πίσω από τους τελωνειακούς δασμούς υπάρχει ο φόβος ότι δεν μπορείς να ανταγωνιστείς. Η Ιταλία έχει αυστηρή ποσόστωση για τα γιαπωνέζικα αυτοκίνητα γιατί ξέρει ότι δεν μπορεί να ανταγωνιστεί. Το ίδιο και η Κίνα και οι ΗΠΑ κι η ΕΕ. Ο ένας με τον άλλον. Προκρίνουν, επιλεκτικώς, τους δασμούς όταν υπάρχει φόβος και την ελεύθερη αγορά όταν δεν υπάρχει.
Ο φόβος οριοθετεί την ελευθερία.
Στη δική μας χώρα, η αυτοπεποίθηση των Ελλήνων μετά 40 χρόνια κρατισμό είναι στα τάρταρα. Πίσω από τις αστείες και άσφαιρες κραυγές των κοκκινόμαυρων αγανακτισμένων, των τάχα μου αντιεξουσιαστών, των Ρουβικώνων, των ελληναράδων – προγονόπληκτων, των οπαδών του Σώρρα και των παρανοϊκών που έβλεπαν παντού γερμανοτσολιάδες, δεν διακρίνεις ούτε ίχνος αυτοπεποίθησης. Μόνο φόβο.
Στον μέσο Έλληνα, είτε είναι ΔΥ, είτε μικρομεσαία επιχείρηση είτε κρατικοδίαιτος μεγαλοπρομηθευτής, η λατρεία του κράτους είναι τόσο πιο εκτεταμένη όσο πιο μεγάλος είναι ο φόβος. Και ο φόβος αυτός είναι από τα λίγα μη φαντασιακά πράγματα (αντίθετα με τις κίβδηλες περηφάνιες, τα ταμπούρλα, τη διαπραγματευτική σκληράδα, κ.λπ). Είναι απόλυτα βάσιμος και τραγικά αληθινός. Ο φόβος έφερε το Brexit. Στο Λονδίνο που έχει την αυτοπεποίθηση της καπιταλιστικής μητρόπολης δεν είχε καμιά τύχη. Η αγγλική περιφέρεια, που είχε τους περισσότερους λόγους για να μείνει, αυτή προτίμησε να φύγει. Τον Trump τον ψήφισαν τα φοβισμένα mid-west, όχι η Ν. Υόρκη και το Λ. Άντζελες, που ακτινοβολούν αυτοπεποίθηση. Τι να περιμένει κανείς τότε στη σημερινή Ελλάδα της μηδενικής αυτοπεποίθησης; H αναρρίχηση στην εξουσία των ειδικών δυνάμεων της σαπίλας του κρατισμού ήταν μοιραία κι αναπόφευκτη.
Ειρωνεία; Ίσως. Διότι τα τσακάλια του κρατισμού που ευνούχισαν τις παραγωγικές και δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας και δημιούργησαν το φόβο τώρα τρέφονται από αυτόν, επενδύουν σ΄ αυτόν. Γι’ αυτό φαντάζει τόσο άλυτη η εξίσωση. Το κράτος, πράσινο, γαλάζιο, κόκκινο, ροζουλί παραμένει ο βολικός θεός, προστάτης και παρηγορητής μιας κοινωνίας χωρίς ψυχή. Έρως μοιραίος με μόνο απόγονο την παρακμή.
H βαρυτική έλξη του πλανήτη φόβου καθορίζει την τροχιά της χώρας σήμερα. Αν δεν ξεφύγουν μερικοί, αρκετοί, απ΄ τη θανάσιμη έλξη του φόβου για να δημιουργήσουν παράδειγμα, φωτεινό, να παρασύρει κι άλλους και να τυφλώσει τον σύγχρονο Πολύφημο, θεό – κρατισμό δεν υπάρχει ελπίδα. Πέραν, ίσως από αυτή του χαμηλόμισθου υπάλληλου του Κινέζου ή του γιουσουφακίου, γενικής χρήσης, του Ρώσου ή του Τούρκου.
Aνάλογα ισχύουν και στην Ευρώπη. Δεν κάνουμε αρκετά για την καινοτομία στην ΕΕ. Είμαστε σταθερά πίσω από τις ΗΠΑ και νιώθουμε πια την ανάσα των Ασιατών. Είναι αδύνατον να τους ανταγωνιστούμε στο πεδίο του χρόνου. Αν χάσουμε και το πλεονέκτημα της καινοτομίας και της ανταγωνιστικότητας ο πλανήτης φόβος θα έλξει έναν σωρό μετεωρίτες τύπου Φάρατζ, Λεπέν και Γκρίλο. Και το περιβόητο κοινωνικό κράτος (και όχι η πλουτοκρατία) θα είναι το πρώτο θύμα τους. Χαρά μεγάλη τότε για το κάθε ολοκληρωτικό απολίθωμα ή νιόφερτο φίδι που φώλιασε στο μεταξύ στον κόρφο μας και που θα δει την ελπίδα για την αρρώστια του.
Στο μεταξύ οι τηλεπερσόνες, οι προς συνταξιοδότηση εκροές των κομματικών σωλήνων και οι ποικίλοι αγωνιστές- με τα λεφτά των άλλων- ετοιμάζονται για τη συνέχιση των διακοπών τους. Θα κάνουν επερωτήσεις, θα απευθύνουν χαιρετισμούς και θα μας μιλήσουν, ασφαλώς, και για το όραμά τους για μια άλλη Ευρώπη.
Για τούτη την Ευρώπη, τη μόνη αληθινή, δεν έχουν τίποτε να μας πουν.
*Ο Νίκος Σακκάς είναι Δρ. Μηχανικός, καθηγητής των ΤΕΙ Κρήτης, (τακτικός εμπειρογνώμονας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε θέματα καινοτομίας) και υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΞΑΝΑ
