Εδώ, λεξιλογούμε και θέλουμε να δούμε αν ήταν πάντα η Βουλή αυτό που εννοούμε σήμερα, δηλαδή το Κοινοβούλιο, ο χώρος διαβούλευσης, συζήτησης και άσκησης της Δημοκρατίας από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους μας. Φυσικά και όχι.
Της Σοφίας Μουρούτη Γεωργάνα
Η λέξη βγαίνει από το ρήμα βούλομαι, που σημαίνει όχι απλώς θέλω, επιθυμώ, αλλά είμαι και διατεθειμένος να αποδεχτώ. Η σημασία της, λοιπόν, ήταν αρχικά αυτή της θέλησης, της επιθυμίας, ακόμα και της απόφασης κυρίως των θεών. Στην Α ραψωδία της Ιλιάδας, ο φοβερός θυμός του Αχιλλέα εναντίον του Αγαμέμνονα παρουσιάζεται ως Διός βουλή, απόφαση του Δία, την οποία δεν μπορούσε να αγνοήσει ο άνθρωπος.
Ταυτόχρονα, όμως, είχε και την έννοια του χώρου συνεδρίασης, όπου οι επιθυμίες γίνονται αποφάσεις. Ειδικά στην αθηναϊκή πολιτεία, μετά τις μεταρρυθμίσεις του Κλεισθένη, είχαμε τη Βουλή των 500, που προετοίμαζε τα θέματα που θα συζητιούνταν στην Εκκλησία του Δήμου. Οι Βουλευτές, 50 από καθεμιά από τις 10 φυλές, συνεδρίαζαν στο Βουλευτήριο. Στο χώρο της Αρχαίας Αγοράς των Αθηνών υπάρχουν τα σωζόμενα θεμέλια του Νέου Βουλευτηρίου.
Στην ίδια οικογένεια ανήκουν πολλές λέξεις των παλαιότερων ελληνικών μας, όπως ὁ βουλευτήριος (αυτός που παρέχει συμβουλές), ὁ βουλευτός (αυτός που σχεδιάστηκε), ὁ βουλήεις (ο συνετός). Αλλά και στα νεότερα ελληνικά μας, όταν σκεφτόμαστε, βουλευόμαστε, η επίσημη απόφαση μιας αρχής ή ενός δικαστηρίου είναι βούλευμα, αυτός που αποφασίζει βουλευτής. Ας έρθουμε και στα δικά μας. Με τη λέξη σήμερα εννοούμε και το σώμα των αιρετών αντιπροσώπων του λαού μας, αλλά και τον τόπο, το κτίριο που οι άρχοντές μας ασκούν τη νομοθετική εξουσία.
Και οι προσφιλείς μας Βρετανοί έχουν τη Βουλή των Λόρδων και τη Βουλή των Κοινοτήτων. Οι ΗΠΑ πάλι, στο Κογκρέσσο, γνωρίζουν τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ σε μερικές χώρες υπάρχει η Άνω και Κάτω Βουλή.
Πρόσφατα, στη χώρα μας δημιουργήθηκε και ο θεσμός της Βουλής των Εφήβων, όπου νεαροί μαθητές και μαθήτριες, εκλεγμένοι από τους συμμαθητές τους, εκφράζουν τις απόψεις τους και προτείνουν λύσεις σε πολλά θέματα που τους απασχολούν.
Η πρώτη έννοια της λέξης, αυτή της επιθυμίας, της θέλησης, έχει διατηρηθεί σε μια σειρά λόγιων εκφράσεων, όπως έχει σταθερή βουλή, ανεξιχνίαστες οι βουλές του Κυρίου, άλλαι μεν βουλαί ανθρώπων, άλλα δε Θεός κελεύει.
Κοντά στη βουλή είναι και η συμβουλή από εμάς που δεν σας επιβουλευόμαστε, δεν είμαστε εχθρικοί απέναντί σας. Ταυτόχρονα, δεν είμαστε και άβουλοι, χωρίς άποψη, αλλά διαβουλευόμαστε, συσκεπτόμαστε διαρκώς, για να σας παρουσιάσουμε την πιο έγκυρη ενημέρωση.
Αν μας μελαγχολούν τα χάλια της Βουλής με Β κεφαλαίο, ας σκεφτούμε τη βουλή με β μικρό, που γίνεται και βούληση, προαίρεση, για καθετί ωραίο και υψηλό.
*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας
