Δεν είναι η πρώτη φορά που το θέμα του Σάββα Ξηρού έχει προκαλέσει τριβές στις σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας, ωστόσο το ενδεχόμενο της αποφυλάκισης ενός διαβόητου τρομοκράτη προκαλεί νέες έντονες διαμαρτυρίες από την πλευρά της Αμερικής και θέτει σε δοκιμασία τις στενές σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με την Ουάσινγκτον, όπως αυτές έχουν διαμορφωθεί πρόσφατα.
Σύμφωνα με εκτενές ρεπορτάζ της Wall Street Journal οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους δημόσια, πριν ακόμη οι ελληνικές αρχές αποφασίσουν σχετικά.
«Μια απόφαση αποφυλάκισης του Σάββα Ξηρού, χωρίς να έχει εκτίσει την ποινή που του επέβαλε η ελληνική δικαιοσύνη, θα αποτελούσε κακή υπηρεσία στην μνήμη των μελών της αμερικανικής αποστολής που δολοφόνησε, καθώς και των οικογενειών τους» ανέφερε η αμερικανική πρεσβεία σε ανακοίνωσή της στα τέλη Οκτωβρίου. Το ελληνικό υπουργείο Δικαιοσύνης αρνήθηκε να σχολιάσει, αναφέρει η αμερικανική εφημερίδα.
Ο Σάββας Ξηρός, εκτελεστής της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη» που έχει καταδικαστεί πέντε φορές σε ισόβια, έχει υποβάλει αίτηση αποφυλάκισης για λόγους υγείας, κάνοντας χρήση νόμου που ψήφισε το κυβερνών κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ. Οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους δημόσια, πριν ακόμη οι ελληνικές αρχές αποφασίσουν σχετικά, αναφέρει το δημοσίευμα.
Αν και οι ΗΠΑ έχουν εκφράσει την λύπη τους για την υποστήριξη που είχαν παράσχει στην ελληνική στρατιωτική δικτατορία στο πλαίσιο της τότε γεωπολιτικής του Ψυχρού Πολέμο, πολλοί στον χώρο της ριζοσπαστικής αριστεράς εξακολούθησαν να αντιμετωπίζουν με καχυποψία της αμερικανική ισχύ και να τρέφουν συμπάθειες προς μικρές ένοπλες αριστερές οργανώσεις, που παραμένουν ενεργές σε ορισμένες πόλεις της Ελλάδας. Το κεφάλαιο αυτό από την ταραγμένη πρόσφατη ελληνική ιστορία επιστρέφει για να στοιχειώσει την κυβέρνηση της χώρας.
Ο ΣΥΡΙΖΑ, το κόμμα του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, είναι προϊόν της ακροαριστερής πολιτικής σκηνής, τμήματα της οποίας τρέφουν συμπάθειες σε μαρξιστικές και αναρχικές οργανώσεις αντάρτικου πόλης. Ο κ. Τσίπρας, που ανέλαβε την εξουσία το 2015, μεταβάλλεται όλο και περισσότερο σε έναν παραδοσιακό πολιτικό του ευρωπαϊκού κατεστημένου και καλλιεργεί σχέσεις με την Ουάσινγκτον, τις οποίες Αμερικανοί διπλωμάτες χαρακτηρίζουν ως τις φιλικότερες που έχουν ζήσει από Έλληνα πρωθυπουργό. Ο στρατός των ΗΠΑ επεκτείνει την χρήση των βάσεων στην Ελλάδα έχοντας την κυβερνητική υποστήριξη, σπάζοντας ένα παλαιό ταμπού της Αριστεράς. Επίσης, οι ΗΠΑ ήταν η τιμώμενη χώρα της φετινής Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης. Ο κ. Τσίπρας έχει συμβάλει στην προσπάθεια των ΗΠΑ να σταθεροποιήσουν τα Βαλκάνια, επιτυγχάνοντας συμβιβαστική συμφωνία με την γειτονική «Μακεδονία» για την αλλαγή ονομασίας της, ώστε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, συνεχίζει η εφημερίδα.
«Ο καλύτερος στρατηγικός σύμμαχος της Ελλάδας στην περιοχή είναι οι ΗΠΑ», δήλωσε ο κ. Τσίπρας σε πρόσφατη συνέντευξή του στην WSJ. Όμως παρά την φιλοαμερικανική στροφή της Αθήνας, πολλοί στον ΣΥΡΙΖΑ εξακολουθούν να διατηρούν δεσμούς και να τρέφουν συμπάθειες προς τον ακροαριστερό χώρο, που περιλαμβάνει μαρξιστές, αναρχικούς και άλλους παραδοσιακά αντίθετους με την αμερικανική ισχύ. Όταν ο ΣΥΡΙΖΑ ανέλαβε την εξουσία, ψήφισε νόμο για την κατάργηση των φυλακών υψίστης ασφαλείας, ενώ διευκόλυνε την πρόωρη αποφυλάκιση ηλικιωμένων κατάδικων, ή ατόμων με αναπηρίες. Στόχος, σύμφωνα με το κόμμα, ήταν η αποσυμφόρηση των φυλακών.
Οι επικριτές υποστήριξαν ότι ο νόμος έγινε για να αποφυλακιστούν βετεράνοι αριστεροί της ένοπλης δράσης. Ο τότε υπουργός Δικαιοσύνης Ν. Παρασκευόπουλος τροφοδότησε τις υποψίες αυτές όταν δήλωσε ότι η πρόβλεψη για έκτιση ποινής κατ’ οίκον αφορά μόλις δύο άτομα, ένα από τα οποία είναι ο Ξηρός. Δύο άλλα πρώην μέλη της «17 Νοέμβρη», ο Δ. Κουφοντίνας και ο αδελφός του Σάββα, Χριστόδουλος Ξηρός, έχουν μεταφερθεί σε ανοικτές ή αγροτικές φυλακές, έχοντας κάνει χρήση των διατάξεων του ίδιου νόμου.
Οι μεταφορές αυτές προκάλεσαν τις οργισμένες αντιδράσεις των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Τουρκίας. Οι χώρες αυτές τόνισαν πως ο Κουφοντίνας δεν έχει εκφράσει μεταμέλεια για τις πράξεις του, ενώ ο Χριστόδουλος διέφευγε επί ένα χρόνο, έχοντας λάβει άδεια λίγων ημερών το 2014.
Την προηγούμενη εβδομάδα χορηγήθηκε άδεια έξι ημερών στον Κουφοντίνα, γεγονός που προκάλεσε ξανά τις διαμαρτυρίες της Ουάσινγκτον. Δεν είναι ξεκάθαρο αν θα γίνει δεκτό το αίτημα του Ξηρού, αν και Έλληνες αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι πληροί τα κριτήρια του νόμου. Τα κριτήρια αυτά ήρθαν στο φως της δημοσιότητας εξαιτίας μιας άλλης υπόθεσης επιχειρηματία που αποφυλακίστηκε για λόγους υγείας, με πλαστά κατά τα φαινόμενα δικαιολογητικά και μετά τον σάλο που ξέσπασε οδηγήθηκε πίσω στην φυλακή. Η Νέα Δημοκρατία έχει κατηγορήσει την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ότι επιμένει να αγνοεί την δράση αναρχικών οργανώσεων όπως ο «Ρουβίκωνας», που έχουν διαπράξει βανδαλισμούς σε κυβερνητικά κτήρια, πολιτικά γραφεία και ξένες πρεσβείες. Ορισμένα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ έχουν χαρακτηρίσει τις επιθέσεις του «Ρουβίκωνα» σαν «ακτιβισμό» και «διαμαρτυρίες»
