Όπως αναφέρουν τα ΜΜΕ της πΓΔΜ, μετά την απόφαση της κυβέρνησης να διαθέσει 1,3 εκατομμύρια ευρώ στο κοινοβούλιο της χώρας για την διεξαγωγή της εκστρατείας ενόψει του δημοψηφίσματος, ο Πρόεδρος της Βουλής, Ταλάτ Τζαφέρι, απέστειλε επιστολή στις κοινοβουλευτικές ομάδες, ζητώντας τους να απαντήσουν εντός τριών ημερών αν θα συμμετάσχουν στην δημόσια εκστρατεία και αν θα υποστηρίξουν το “υπέρ” ή το “κατά”, προκειμένου να γίνει «σχεδιασμένη και κατάλληλη» κατανομή των κονδυλίων.
Σε δηλώσεις του στην ε/φ “NEZAVISEN VESNIK”, ο Αντιπρόεδρος της Βουλής Γκόραν Μίσκοφσκι σημείωσε ότι λόγω της αργίας της 28ης Αυγούστου, η σχετική προθεσμία παρατείνεται μέχρι την Τετάρτη, 29 Αυγούστου και ότι αν μέχρι τότε τα κόμματα δεν απαντήσουν, δεν θα έχουν πρόσβαση στα κονδύλια που προβλέπονται για την δημόσια εκστρατεία ενόψει του δημοψηφίσματος.
Σύμφωνα με τα ΜΜΕ, λίγο μετά ο βουλευτής του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, πρώην ΥΠΕΞ Αντόνιο Μιλόσοσκι, ζήτησε από τον Πρόεδρο της Βουλής να του διαθέσει τα κονδύλια που του αναλογούν ως βουλευτής, προκειμένου να διεξάγει εκστρατεία για το μποϋκοτάζ του δημοψηφίσματος, επειδή, όπως ανέφερε, «είναι κατά του ερωτήματος του δημοψηφίσματος και το μποϋκοτάζ είναι μία δημοκρατική επιλογή, που συνάδει με τις δημοκρατικές παραδόσεις της χώρας από το 2004 και με τον Κώδικα που υιοθέτηση η Επιτροπή Βενετίας του Συμβουλίου της Ευρώπης το 2007». Σε απάντηση προς τον Μιλόσοσκι, το κοινοβούλιο ανέφερε ότι η κατανομή των κονδυλίων δεν θα γίνει σε κάθε βουλευτή χωριστά, αλλά στις κοινοβουλευτικές ομάδες.
Η εφημερίδα εκτιμά ότι η κίνηση αυτή του Προέδρου της Βουλής εκ των πραγμάτων επισπεύδει τις διαδικασίες και θέτει προ διλλήματος το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO-DPMNE, το οποίο θα πρέπει άμεσα να ξεκαθαρίσει την στάση του σε σχέση με το δημοψήφισμα αν θέλει να λάβει το μέρος που του αναλογεί από τα κονδύλια που προορίζονται για την δημόσια εκστρατεία.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι σήμερα το VMRO-DPMNE έχει αποφύγει να πάρει επίσημα θέση σε σχέση με το δημοψήφισμα και να συνταχθεί με το “υπέρ”, το “κατά” ή το “μποϋκοτάζ”, με τον Πρόεδρο του VMRO-DPMNE, Χρίστιαν Μίτσκοσκι, να δηλώνει ότι το κόμμα βρίσκεται σε διαβούλευση με τους πολίτες και την εκλογική του βάση και θα ανακοινώσει την θέση του “εγκαίρως”, πριν την έναρξη της επίσημης εκστρατείας στις 10 Σεπτεμβρίου. Μέρος των ΜΜΕ αποδίδει την αδυναμία του VMRO-DPMNE να πάρει σαφή θέση για το δημοψήφισμα στις σοβαρές διαφωνίες που υπάρχουν στο εσωτερικό του κόμματος για το θέμα αυτό, αλλά και σε “πιέσεις που ασκούνται από την διεθνή κοινότητα”.
Το σαββατοκύριακο ο Πρόεδρος του VMRO-DPMNE, σε ανάρτησή του στο Facebook, δήλωσε έτοιμος να διαθέσει μέρος των κονδυλίων που θα λάβει το κόμμα του για την εκστρατεία σε σχολείο στην περιοχή του Τέτοβο. «Ωθούμενος από την συζήτηση που έχει ξεκινήσει για την χρήση κονδυλίων για την εκστρατεία ενόψει του δημοψηφίσματος, το οποίο αφορά τη συμφωνία με την Ελλάδα – και εδώ είναι απαραίτητο να ξεκαθαριστεί πως, παρόλες τις προσπάθειες ανοιχτής χειραγώγησης και τα μη σοβαρά spin, επίκειται εκστρατεία για τη συμφωνία με τον νότιο γείτονά μας και όχι για την ένταξη στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ, που είναι ένα εντελώς διαφορετικό θέμα – θέλω να υπογραμμίσω ότι περισσότερο από την εκστρατεία αυτό που χρειάζεται η “Μακεδονία” είναι επενδύσεις στην εκπαίδευση, στη νεολαία, την οικονομία, την υγεία, την γεωργία…
Επειδή τίθεται θέμα για περίπου 80 εκατομμύρια δηνάρια (σ.σ. 1,3 εκατ. ευρώ), χρήματα που προέρχονται από τους πολίτες και τα οποία η κυβέρνηση και η κοινοβουλευτική πλειοψηφία τα διοχετεύουν στην εκστρατεία για το δημοψήφισμα. Θα προτείνω στην κοινοβουλευτική ομάδα του VMRO-DPMNE, εφόσον υπάρχει δυνατότητα, μέρος των χρημάτων που προορίζονται για το VMRO-DPMNE να δωριστούν για την κατασκευή νέων υποδομών στο μεγάλο κτίριο του γυμνασίου “Κίριλ Πεϊτσίνοβιτς” στο Τέτοβο. Εάν υπάρχει νομικό εμπόδιο γι’ αυτό, το VMRO-DPMNEθα αρνηθεί μέρος των κονδυλίων (για το δημοψήφισμα) και θα ζητήσει δημόσια τα χρήματα αυτά να επιστραφούν στον κρατικό προϋπολογισμό, ζητώντας από την κυβέρνηση να τα επενδύσει στο εν λόγω σχολείο του Τέτοβο. Το VMRO-DPMNE, με τις δυνάμεις και τα μέσα που διαθέτει, βρίσκοντας υποστήριξη στον λαό που είναι ο πυλώνας και η πραγματική πηγή εξουσίας σε αυτήν την χώρα, πηγαίνοντας πόρτα-πόρτα, σπίτι-σπίτι, στις γειτονιές, στις πόλεις, στα χωριά, θα συμμετάσχει στην εκστρατεία και θα είναι κατά αυτής της συμφωνίας. Όταν θα διαμορφώσουμε την τελική θέση σε σχέση με την ίδια την πράξη της ψηφοφορίας και την συμμετοχή στο δημοψήφισμα, θα την ανακοινώσουμε στους πολίτες. Ιδιοκτήτης αυτής της χώρας είναι ο λαός και το VMRO-DPMNE παραμένει με τον λαό. Είναι υποκριτικό να λέει κανείς ότι είναι υπέρ της προόδου, των επενδύσεων και της καλύτερης ζωής και, όταν πρόκειται να δαπανήσει χρήματα για την εκστρατεία για μία συμφωνία που είναι στην ουσία της επιζήμια, να μην λυπάται ούτε μέσα, ούτε πόρους, ενώ παραμελεί όλα τα άλλα. Εγώ επιλέγω την εκπαίδευση και όχι τις ακριβές εκστρατείες», ανέφερε ο Μίτσκοσκι στο Facebook.
Αντιδρώντας, το κυβερνών SDSM σε ανακοίνωσή του κατηγόρησε τον Μίτσκοσκι για υποκρισία. «Απειλούσε για την εκλογή της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής θέτοντας ως όρο την υιοθέτηση νόμου για την χρηματοδότηση των κομμάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό και σήμερα προσποιείται τον ανήσυχο», σημειώνει στην ανακοίνωσή του το κυβερνών κόμμα και καλεί τον Πρόεδρο του VMRO-DPMNE να ξεκαθαρίσει την θέση του για το δημοψήφισμα «που αφορά το σημαντικότερο θέμα στην ιστορία της ανεξάρτητης “Μακεδονίας”». Επίσης, υπενθυμίζει ότι ως κυβέρνηση το VMRO-DPMNEδαπανούσε δεκάδες εκατομμύρια ευρώ, χρήματα των πολιτών, «για διαφημιστικές εκστρατείες, προπαγάνδα και χειραγώγηση των ΜΜΕ».
Επανερχόμενος ο Μίτσκοσκι επανέλαβε ότι το VMRO-DPMNE δεν θα κάνει χρήση των κονδυλίων από τον κρατικό προϋπολογισμό που προορίζονται για την εκστρατεία ενόψει του δημοψηφίσματος και πρόσθεσε ότι από τις 10 Σεπτεμβρίου το κόμμα του θα ξεκινήσει μία εκστρατεία για να εξηγήσει στους πολίτες «τις επιζήμιες συνέπειες αυτής της συμφωνίας συνθηκολόγησης που υπέγραψε η κυβέρνηση τουSDSM και ο Ζόραν Ζάεφ». Παράλληλα, κάλεσε και τα άλλα πολιτικά κόμματα να μην χρησιμοποιήσουν τα κονδύλια για την εκστρατεία ενόψει του δημοψηφίσματος, ώστε αυτά να διατεθούν «σε άλλους σκοπούς, που είναι απαραίτητοι για την επίλυση των πραγματικών προβλημάτων των πολιτών».
Για την στάση των αλβανικών κομμάτων
Όπως αναφέρουν τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ, η κοινοβουλευτική ομάδα του συγκυβερνώντος αλβανικού DUI ενημέρωσε τον Πρόεδρο της Βουλής ότι θα συμμετάσχει με όλους τους βουλευτές της στην εκστρατεία για το δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου, «υποστηρίζοντας το “υπέρ” στην Συμφωνία των Πρεσπών και στην επιτυχή ευρωατλαντική ενσωμάτωση της χώρας».
Σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων “MIA”, από την πλευρά της η Κεντρική Συνέλευση της αντιπολιτευόμενης “Συμμαχίας για τους Αλβανούς” αποφάσισε επίσης ότι θα στηρίξει το δημοψήφισμα της 30ης Σεπτεμβρίου. «Η “Συμμαχία” για τους Αλβανούς θα καλέσει τα μέλη της να υποστηρίξουν το δημοψήφισμα, διατηρώντας τις παρατηρήσεις που διατυπώσαμε δημόσια σχετικά με τη Συμφωνία με την Ελλάδα. Πρέπει να υπενθυμίσουμε ότι εμείς δεν ήμασταν υπέρ της διατύπωσης του ερωτήματος του δημοψηφίσματος με αυτόν τον τρόπο, ωστόσο δεν συμμετείχαμε στην λήψη της σχετικής απόφασης», είπε ο ηγέτης του κόμματος, Ζιγιαντίν Σέλα, σύμφωνα με το πρακτορείο.
Ακόμα, όπως αναφέρει ο τ/σ “TV 21”, ο Σέλα είπε ότι πέραν των διεθνών συμφωνιών με την Ελλάδα και την Βουλγαρία, η πΓΔΜ χρειάζεται και «μία εσωτερική συμφωνία μεταξύ των “Μακεδόνων” και των Αλβανών». Πρόσθεσε ότι για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να υπάρξει μία συνάντηση των κοινοβουλευτικών ομάδων των αλβανικών κομμάτων της πΓΔΜ πριν ξεκινήσει η διαδικασία των συνταγματικών αλλαγών που προβλέπονται από τη Συμφωνία των Πρεσπών. Σύμφωνα με τον τ/σ, αναλυτές θεωρούν ότι η “Συμμαχία για τους Αλβανούς” θα επιδιώξει να αξιοποιήσει την έναρξη της διαδικασίας αλλαγής του συντάγματος, που προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών, στοχεύοντας στην προώθηση συνταγματικών τροποποιήσεων που αφορούν το καθεστώς της αλβανικής κοινότητας στην πΓΔΜ.
Σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα “CIVIL MEDIA”, το ηγετικό στέλεχος της “Συμμαχίας για τους Αλβανούς” και Δήμαρχος Γκόστιβαρ, Άρμπεν Ταραβάρι, δηλώνει ότι ενόψει του δημοψηφίσματος το κόμμα του θα διεξάγει ενεργή εκστρατεία υπέρ της ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής ενσωμάτωσης της χώρας, ασκώντας παράλληλα κριτική στην κυβέρνηση για την πολιτική της σε εσωτερικά θέματα.
Παράλληλα, όπως αναφέρει το “MIA”, την συμμετοχή τους στην εκστρατεία για το δημοψήφισμα και την υποστήριξη του “υπέρ” αναμένεται να ανακοινώσουν και τα άλλα αλβανικά κόμματα – το κίνημα BESA και το DPA.
Ψήφος διασποράς
Όπως μεταδίδει το πρακτορείο ειδήσεων “MIA”, στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας έληξε η προθεσμία, κατά τη διάρκεια της οποίας οι πολίτες της πΓΔΜ που ζουν και εργάζονται στο εξωτερικό είχαν δικαίωμα να δηλώσουν πως θα ψηφίσουν στους τόπους διαμονής τους στο εξωτερικό.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Κρατικής Εκλογικής Επιτροπής, συνολικά 2.855 πολίτες της πΓΔΜ που ζουν στο εξωτερικό εκδήλωσαν την πρόθεσή τους να ψηφίσουν στις κατά τόπους διπλωματικές και προξενικές αρχές της χώρας, υποβάλλοντας σχετικές αιτήσεις. Από αυτές έγιναν δεκτές οι 2.755, ενώ 100 απορρίφθηκαν για τυπικούς λόγους (διαβατήρια που έχουν λήξει κλπ). Οι περισσότερες αιτήσεις προέρχονται από την Βέρνη (321), την Βενετία (258) και την Λιουμπλιάνα (217) και ακολουθούν το Λονδίνο, το Τορόντο, η Βιέννη, η Καμπέρα, οι Βρυξέλλες, η Ρώμη, η Ουάσιγκτον και το Άμπου Ντάμπι. Υπενθυμίζεται ότι στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι ως απόδημοι 87.000. Στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές του Δεκεμβρίου 2016 είχαν δηλώσει ότι θα ψηφίσουν στις κατά τόπους διπλωματικές και προξενικές αρχές 20.573, ενώ στις κάλπες προσήλθαν 8.208..
