today-is-a-good-day
14.8 C
Athens

Μακεδονική διάλεκτος και Σκοπιανή γλώσσα

Άρθο που καταρρίπτει τις απόψεις Κοτζιά και τους μύθους των Σκοπίων

*Του Ιωάννη Π. Χουντή

Μαθαίνουμε εσχάτως πως η ελληνική Κυβέρνηση είναι έτοιμη να παραχωρήσει στους βόρειους γείτονές μας την ‘’μακεδονική’’ (sic) γλώσσα και εθνότητα. Η επιστημονική μου ιδιότητα μου επιτρέπει να σταθώ, κυρίως, στο πρώτο σκέλος αυτού του γεγονότος. Σκοπός είναι να αποδειχθεί πως οι κάτοικοι των Σκοπίων δεν μιλούν καμία μακεδονική γλώσσα και πως αυτή είναι αναπόσπαστο και οργανικό μέρος της αρχαιοελληνικής πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα από την αρχή.

 

Μακεδονική γλώσσα σαφώς και υπάρχει. Πρόκειται για την γλώσσα, που μιλούν οι κάτοικοι του βασιλείου της αρχαίας Μακεδονίας ήδη από την αρχαϊκή εποχή στον γεωγραφικό χώρο, που τότε ονόμαζαν ‘’Θράκη’’. Η γλώσσα αυτή σύμφωνα με τις αρχαίες πηγές συγκαταλέγοταν μεταξύ των αρχαιοελληνικών διαλέκτων (όπως η αττικο-ιωανική, η δωρική κ.α.). Ο Τίτος Λίβιος, ο Ρωμαίος ιστορικός του πρώτου μετα-χριστιανικού αιώνα αναφέρει (31.29.15) πως οι Μακεδόνες μιλούσαν την ίδια διάλεκτο με τους Αιτωλούς και τους Ακαρνάνες, οι οποίοι ήταν πλήρως ελληνικοί πληθυσμοί. Ο Στράβων, ο αρχαίος γεωγράφος (7.7.8. C 327) παραλληλίζει την γλώσσα των Μακεδόνων με αυτή την Ηπειρωτών. Οι δε Μακεδόνες συνδέονταν πολιτικά με τους Δωριείς αφού ο βασιλικός οίκος των Τημενιδών είχε σχέση με το Άργος και τον Ηρακλή (Ηρόδοτος: 1.56; 5.20; 5.22 κ.α., Θουκυδίδης 2.99.3).

Ως προς τα γλωσσικά κατάλοιπα: από τα 6.200 περίπου κείμενα, που έχουν βρεθεί στην Μακεδονία μόλις το 1% αντιστοιχεί στην παλιά μακεδονική διάλεκτο. Η απουσία ακριβώς αυτών των πολλών ενδο-γλωσσικών στοιχείων δημιούργησε διάφορες αντιπαραθέσεις στην έρευνα των ειδικών τον προηγούμενο αιώνα. Στο επίπεδο της μορφολογίας εντοπίζουμε αρσενικά και θηλυκά ονόματα σε -ας και -α κατά την α’ κλίση της αττικής διάλεκτου (Πευκάστας, Λαομάγα), το α΄ενικό πρόσωπο της προσωπικής αντωνυμίας εμίν/αττ. Εμοί, ο χρονικός σύνδεσμος οπόκα/αττ. Οπότε και πολλά ελληνικά κύρια ονόματα Άτταλος, Πτολεμαίος, Αλέξανδρος, τα τοπωνύμια Άργος, Πέλλα και τα εθνικά σε -έστης και -εστός, Ορέστης, Αργεσταίος.

Η Μακεδονική διάλεκτος είναι, λοιπόν, μία και είναι ελληνική κατά τρόπο απόλυτο και κατηγορηματικό. Όσον αφορά την γλώσσα των Σκοπιανών τα επιστημονικά ευρήματα είναι, επίσης, ενδιαφέροντα.

Οι πιο πολλοί γλωσσολόγοι κατατάσσουν την γλώσσα στις διαλέκτους της σλαβικής στην νότια Βαλκανική θεωρώντας την είτε προέκταση (Βίκτωρ Φρίντμαν και Όλγα Τόμις) της βουλγαρικής -με την οποία υπάρχει συγκρότηση γλωσσικού συνεχούς αμοιβαίας κατανόησης (Language continuum) ενώ έτεροι την λαμβάνουν ως διάλεκτο της βουλγαρικής (Όττο Κρονστάινερ και Μάικλ Κλάιν). Μάλιστα διάφοροι πολιτικοί λόγοι κατά την περίοδο της Γιουκοσλαβίας του Τίτο οδήγησαν στην διαμόρφωση μίας γλώσσας με σερβικό χαρακτήρα -πρόσκαιρα- για να αποκοπεί η βουλγαρική επίδραση. Τα σλαβο-μακεδονίτικα ήταν η διάλεκτος, που μιλούσαν κάποιοι κάτοικοι παραμεθόριων περιοχών και καμία σχέση δεν είχαν με το κράτος των Σκοπίων ιστορικά και πολιτισμικά. Η γλώσσα, τελικά, είναι απολύτως σλαβική -ουδεμία σχέση με την αρχαία μακεδονική διάλεκτο- και ένα μείγμα σερβοβουλγαρικής.

Απ΄όλα τα παραπάνω ιστορικά επιχειρήματα είναι φανερό πως καμία μακεδονική γλώσσα δεν μιλούν οι κάτοικοι των Σκοπίων και θα είναι μέγιστο σφάλμα της εθνικής εξωτερικής πολιτικής η παραχώρησή της. Ας μην ξεχνούμε πως η γλώσσα κάθε λαού συγκροτεί από κοινού με την θρησκεία του και την ιστορία του τρεις πυλώνες εθνικής αυτοσυνειδησίας με αποτέλεσμα, έτσι, να παραχωρούμε και την ανύπαρκτη και δήθεν ‘’μακεδονική’’ (sic) γλ

*Ο Ιωάννης Χουντής είναι Κλασικός Φιλόλογος  και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας Ελλήνων Φιλολόγων

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ