Η φιλανθρωπική οργάνωση υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, Nuffield Health, πραγματοποίησε πρόσφατα μια έρευνα σε 8.000 ενήλικες στη χώρα και διαπίστωσε ότι το 74% των συμμετεχόντων ανέφεραν μείωση της ποιότητας του ύπνου τους τελευταίους 12 μήνες. Μάλιστα ένας στους 10 κοιμάται μόνο 2-4 ώρες κατά τη διάρκεια της νύκτας, ενώ ένας στους 4 έχει σημάδια αϋπνίας. Αυτό σύμφωνα με τους ειδικούς αναμένεται να οδηγήσει σε κλιμάκωση της κόπωσης κατά τη διάρκεια της οδήγησης.
Η κούραση στην οδήγηση μπορεί να σκοτώσει. Ο ύπνος στο τιμόνι εκτιμάται ότι προκάλεσε το θάνατο περίπου 300 ανθρώπων τον τελευταίο χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Οι οδηγοί είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στην κούραση όταν κάνουν μεγάλα ταξίδια και κυρίως τις νυκτερινές ώρες. Σύμφωνα με την έρευνα της Nuffield Health οι οδηγοί ηλικίας 35-44 ετών κοιμούνται λιγότερο, με σχεδόν το 50% να κοιμάται μόνο 5-6 ώρες τη νύχτα. Μόνο το 33% κοιμάται τις συνιστώμενες 7-8 ώρες τη νύχτα, γεγονός που συμβάλλει στην ασφάλεια στην οδήγηση.
Η βρετανική ένωση αυτοκινήτου, Automobile Association διεξήγαγε μια άλλη έρευνα σε περισσότερους από 20.000 οδηγούς για να βγάλει χρήσιμα συμπεράσματα για την οδηγική συμπεριφορά. Το 13% παραδέχτηκε ότι είχε αποκοιμηθεί στο τιμόνι ενώ οδηγούσε κάποια στιγμή στη ζωή του. Σχεδόν το 40% είπε ότι ένιωθαν τόσο κουρασμένοι κατά την οδήγηση που δεν θα μπορούσαν να μείνουν ξύπνιοι για όλο το ταξίδι, ενώ το 57% είπαν ότι σταμάτησαν τη στιγμή που συνειδητοποίησαν ότι μπορεί να ήταν πολύ κουρασμένοι για να συνεχίσουν να οδηγούν. Η Automobile Association διαπίστωσε επίσης ότι οι νέοι οδηγοί (18-24) είναι περισσότερο πιθανό να υποκύψουν στην κούραση κατά τη διάρκεια της οδήγησης, όχι λόγω έλλειψης εμπειρίας αλλά λόγω επιλογών τρόπου ζωής (διασκέδαση μέχρι αργά το βράδυ). Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι το 18% των νεαρών οδηγών δήλωσαν ότι θα συνέχιζαν να οδηγούν ακόμα και όταν ήταν κουρασμένοι.
Το Εθνικό Ιδρυμα Ύπνου τονίζει ότι η οδήγηση με έλλειψη ύπνου μπορεί να έχει τον ίδιο αντίκτυπο στον εγκέφαλο με ανάλογες συνέπειες όλων όσων κάνουν χρήση αλκοόλ. Οι οδηγοί που κινδυνεύουν περισσότερο από κόπωση είναι οι εργαζόμενοι με εναλλασσόμενες νυχτερινές βάρδιες και οι επαγγελματίες οδηγοί.
Ωστόσο, υπάρχουν πολλές αιτίες κούρασης κατά την οδήγηση και δεν ευθύνονται μόνο τα ξενύχτια για διασκέδαση. Ιατρικές παθήσεις, ιδιαίτερα αδιάγνωστες διαταραχές ύπνου (όπως η υπνική άπνοια), ο διαβήτης και η κοιλιοκάκη, για παράδειγμα, καθώς και η κατάθλιψη και το άγχος, μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά την ποιότητα του ύπνου. Επιλογές τρόπου ζωής όπως η κακή διατροφή, η έλλειψη ύπνου, η χρήση ναρκωτικών και οινοπνεύματος και η άσκηση αργά το βράδυ μπορεί να οδηγήσουν σε κόπωση. Ωστόσο, υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν αύξηση του στρες, της κατάθλιψης και του άγχους στην μετά εποχή της πανδημίας.
Αντίστοιχες έρευνες έγιναν και σε άλλες χώρες της ΕΕ, με τους ειδικούς να αναφέρουν ότι η κατάσταση είναι παρόμοια σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Σύμφωνα με την οδηγία της ΕΕ για τον χρόνο οδήγησης, οι επαγγελματίες οδηγοί φορτηγών και λεωφορείων περιορίζονται σε όχι περισσότερες από 9 ώρες οδήγηση την ημέρα, οι οποίες μπορούν να παραταθούν σε 10 ώρες δύο φορές την εβδομάδα. Οι ειδικοί συμβουλεύουν τους οδηγούς να κάνουν τακτικά διαλείμματα (30 λεπτά για κάθε 5,5 ώρες οδήγησης και 45 λεπτά για κάθε 8,5 ώρες οδήγησης), ενώ σημαντικό παράγοντα αποτελεί η επαρκής ενυδάτωση.
Ευτυχώς, σε πολλά καινούρια αυτοκίνητα υπάρχει όλη η σύγχρονη τεχνολογία η οποία παρακολουθεί την κατάσταση του οδηγού μέσα από κάμερες, προειδοποιώντας ηχητικά για τυχόν προβλήματα και προτρέποντας για μικρό διάλειμμα.
