Το ρόλο της Ελλάδας στις αποφάσεις της Ε.Ε για την αντιμετώπιση της πανδημίας υπογραμμίζει η Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη Άννα Διαμαντοπούλου με συνέντευξή της στο ThePresident, όπως σημειώνει η πρώην Επίτροπος «υπήρξε για πρώτη φορά μια μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους, που σημαίνει μεγάλες ευθύνες κυρίως για τις ισχυρές οικονομίες και παρέμβαση σε θέματα πολιτικών υγείας που σύμφωνα με την Συνθήκη είναι αυστηρά εθνική αρμοδιότητα».
Η πρώην Υπουργός εκτιμά ότι δεν μπορεί να προβλεφθεί το μέλλον της πανδημίας και εφιστά την προσοχή στην έρευνα, τονίζοντας «η Ελλάδα είναι μια μικρή δύναμη στον χώρο της έρευνας όμως βλέπουμε με περηφάνια και αγωνία την παγκοσμίου ενδιαφέροντος έρευνα που γίνεται στο νοσοκομείο Παπανικολάου στο εργαστήριο Γονιδιακής και Κυτταρικής θεραπείας με Έλληνες ερευνητές που επιχειρούν να θεραπεύσουν τον κορωνοϊό με λεμφοκύτταρα. Ελπίζω η Κυβέρνηση να υποστηρίξει πολύπλευρα αυτό το εγχείρημα».
Αναφορικά με την πολιτική αντιπαράθεση και το πώς ορίζεται η πρόοδος η κα Διαμαντοπούλου τονίζει «πρόοδος σημαίνει να κινούμαι προς τα εμπρός με συγκεκριμένη κατεύθυνση. Δηλαδή στην πολιτική να μπορώ να προβλέψω με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα αυτό που έρχεται και να προετοιμάσω την χώρα και τον λαό. Μόνον αυτό κρίνει ένα κόμμα και έναν πολιτικό ως προοδευτικό, όχι η αυτοανακήρυξη με βάση διακρίσεις του παρελθόντος». Παραδέχεται πάντως πως η γενιά των 40 βρίσκεται με την πλάτη γυρισμένη στην πολιτική και στα κόμματα.
Τέλος, για τη ψηφιακή μετάβαση της χώρας η πρώην Υπουργός εκφράζει την αισιοδοξία της ότι η χώρα μας πρέπει και μπορεί να μπει στην πρωτοπορία των χωρών της Δ΄Βιομηχανικής Επανάστασης, ωστόσο επισημαίνει ότι δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις καθώς η χώρα στην ιεράρχηση των χωρών με βάση τις ψηφιακές της επιδόσεις το 2020 είναι 26η στους 27.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης της Άννας Διαμαντοπούλου στο ThePresident και στην Ειρήνη Μυλωνά
Ερ: Από τη σκληρή στάση της Ευρώπης την περίοδο διάσωσης της χώρας, σε μια ενιαία αντιμετώπιση της πανδημίας. Βοηθήστε μας να κατανοήσουμε εάν πρόκειται για στροφή της Ευρώπης ή για ωριμότητα της ελληνικής κοινωνίας και του πολιτικού προσωπικού.
Απ: Η πανδημία πυροδότησε εξαιρετικά σημαντικές αλλαγές στην ΕΕ. Υπήρξαν θεσμικές και γραφειοκρατικές υπερβάσεις, αλλά κυρίως ρηγμάτωση των δογμάτων που αφορούν την οικονομική διακυβέρνηση της ΕΕ. Υπήρξε για πρώτη φορά μια μορφή αμοιβαιοποίησης του χρέους, που σημαίνει μεγάλες ευθύνες κυρίως για τις ισχυρές οικονομίες και παρέμβαση σε θέματα πολιτικών υγείας που σύμφωνα με την Συνθήκη είναι αυστηρά εθνική αρμοδιότητα. Η ΕΕ με την συμφωνία των κρατών – μελών έκανε μία σημαντική πολιτική οικονομικής υποστήριξης και κοινής διαχείρισης των εμβολίων. Υπήρξαν προβλήματα, επιτυχίες, και αποτυχίες αλλά κατά την άποψη μου η κρίση οδήγησε σε ένα άλμα. Θα είναι μετέωρο; Θα φανεί το επόμενο διάστημα από τις εξελίξεις στην πανδημία και από την ανάγκη, της μετά την πανδημία, οικονομικής ανάκαμψης. Η Ελλάδα δεν υπήρξε απλώς λήπτης πολιτικών αλλά συμμετείχε ενεργά με προτάσεις, και αυτό το θεωρώ μία σημαντική πολιτική εξέλιξη.
Ερ: Καθώς ο ιός δείχνει τα δόντια του με τις χώρες να μπαίνουν εκ νέου σε περιδίνηση και ανησυχία μπορούμε να επιχειρήσουμε μια αποτίμηση και που θα εστιάζατε στη διαχείριση ή στα «προνόμια» που ανακοινώνονται με στόχο τη μεγαλύτερη συμμετοχή των πολιτών στους εμβολιασμούς;
Απ: Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον της πανδημίας. Μπορεί όμως να προετοιμαστεί με βάση τα χειρότερα σενάρια. Η προετοιμασία αφορά έρευνα για νέα φάρμακα και μεθόδους για την αντιμετώπιση του ιού και μεγιστοποίηση της προσπάθειας για εμβολιασμό του συνόλου του πληθυσμού. Η Ελλάδα είναι μια μικρή δύναμη στον χώρο της έρευνας όμως βλέπουμε με περηφάνια και αγωνία την παγκοσμίου ενδιαφέροντος έρευνα που γίνεται στο νοσοκομείο Παπανικολάου στο εργαστήριο Γονιδιακής και Κυτταρικής θεραπείας με Έλληνες ερευνητές επιχειρούν να θεραπεύσουν τον κορωνοϊό με λεμφοκύτταρα.
Ελπίζω η Κυβέρνηση να υποστηρίξει πολύπλευρα αυτό το εγχείρημα. Παράλληλα η κάθε Κυβέρνηση οφείλει να χρησιμοποιήσει όλα τα δυνατά μέσα που της επιτρέπει το Σύνταγμα για να πείσει τους πολίτες να εμβολιαστούν αλλά και να προστατεύσει το σύνολο του πληθυσμού. Προσωπικά δεν θα μιλούσα για προνόμια. Οι εμβολιασμένοι έχουν πλήρη δικαιώματα να ζήσουν όπως πριν (αυτό δεν συνιστά προνόμιο), ενώ οι ανεμβολίαστοι θα πρέπει να εφαρμόζουν συγκεκριμένα μέτρα. Όσον αφορά κίνητρα για τις νεότερες ηλικίες η ιστορία μας δείχνει, ακόμα από την περίοδο του εμβολίου κατά της πολυομελίτιδας, ότι είχαν αποτελέσματα.
Ερ: Με αφορμή λοιπόν το εμβολιαστικό πρόγραμμα διαπιστώνουμε άλματα στη ψηφιακή μετάβαση της χώρας κυρίως ως προς το σκέλος που αφορά στη βελτίωση της καθημερινότητας των πολιτών. Έχετε δηλώσει πως η ψηφιακή μετάβαση δεν μπορεί να ολοκληρωθεί εάν δεν περνά μέσα από το δημόσιο. Είστε αισιόδοξη για την μετάβαση της χώρας στην ψηφιακή εποχή;
Απ: Είμαι πεπεισμένη ότι η χώρα πρέπει και μπορεί να μπει στην πρωτοπορία των χωρών της Δ΄Βιομηχανικής Επανάστασης. Πρωτοπορία για μία χώρα σημαίνει ότι η ψηφιακή μετάβαση αφορά όλους τους τομείς από τον αγροτικό τομέα μέχρι την ενέργεια και από την δικαιοσύνη μέχρι τα σχολεία και αφορά όλους τους πολίτες ανεξαρτήτως φύλλου ηλικίας και τόπου κατοικίας.
Οι πολύ θετικές εξελίξεις που είδαμε κατά την διάρκεια της πανδημίας από το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης αντιμετωπίζουν τα κενά του παρελθόντος, εξυπηρετούν τους πολίτες και κατά την άποψη μου δίνουν κίνητρο και έμπνευση στο πολιτικό δυναμικό της χώρας. Όμως δεν πρέπει να έχουμε ψευδαισθήσεις η χώρα στην ιεράρχηση των χωρών με βάση τις ψηφιακές της επιδόσεις το 2020 είναι 26η στους 27. Ποσοτικοί στόχοι, σχέδιο ανά υπουργείο και κυρίως επένδυση στις ψηφιακές δεξιότητες των ανθρώπων, είναι το στοίχημα της Κυβέρνησης για την επόμενη πενταετία. Το Ταμείο Ανάκαμψης εξασφαλίζει τους πόρους κάτι που επιβεβαιώνει την σημασία της συμμετοχής μας στην ΕΕ.
Ερ: Με το εργασιακό νομοσχέδιο και τις αλλαγές στα ΑΕΙ και την πολιτική αντιπαράθεση που πυροδότησαν, μήπως είναι οξύμωρο να συζητούμε περί ψηφιακής μετάβασης της χώρας όταν τα κόμματα της αντιπολίτευσης έχουν το βλέμμα στραμμένο στο παρελθόν; Και επικαλούμαι την τεράστια εμπειρία σας και σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να κατανοήσουμε τη λεπτή γραμμή ανάμεσα στη πρόοδο και τη συντήρηση και σε κάθε περίπτωση εν έτη 2021 ακόμα μιλούμε για εργαζόμενους και σπουδαστές δύο ταχυτήτων;
Απ: Πρόοδος σημαίνει να κινούμαι προς τα εμπρός με συγκεκριμένη κατεύθυνση. Δηλαδή στην πολιτική να μπορώ να προβλέψω με βάση τα υπάρχοντα δεδομένα αυτό που έρχεται και να προετοιμάσω την χώρα και τον λαό. Μόνον αυτό κρίνει ένα κόμμα και έναν πολιτικό ως προοδευτικό, όχι η αυτοανακήρυξη με βάση διακρίσεις του παρελθόντος. Πρέπει όμως να παραδεχτούμε ότι αντιλήψεις και απόψεις του προηγούμενου αιώνα υπάρχουν οριζόντια σε ανθρώπους όλων των κομμάτων, των συνδικάτων, της αυτοδιοίκησης, ακόμα και των πανεπιστημίων, των θεσμών δηλαδή που ορίζονται να κινήσουν την χώρα προς τα εμπρός. Μία συμμαχία για την Ελλάδα του 21ου αιώνα αφορά την συνεργασία μιας κρίσιμης μάζας πολιτών σε όλους τους θεσμούς με όραμα για τον 21ο αιώνα.
Ερ: Δέκα χρόνια δημοσιονομικής προσαρμογής με ολέθριες επιπτώσεις, σχεδόν δύο χρόνια πανδημίας. Πως προσεγγίζουμε μια γενιά που αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις; Και με ποια πρόσωπα και κόμματα μπορεί να επιτευχθεί μια σύγκληση πολιτικής και νεολαίας;
Απ: Οι γενιές κάτω των 40 είναι οι άνθρωποι που ξεκίνησαν με άριστους οιωνούς και βρήκαν μπροστά τους τοίχους. Σε όλες τις χώρες αλλά κυρίως στην Ελλάδα έχει σημασία οι πολιτικές, τα κίνητρα, οι ευκαιρίες, οι χρηματοδοτήσεις, να αφορούν κατεξοχήν αυτές τις γενιές. Δεν γίνεται να συνεχίσουμε τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, ο δημόσιος διάλογος και τα διλήμματα να αφορούν τους άνω των 60, τους συνταξιούχους που βέβαια είναι πλειοψηφικά οι ομάδες που ψηφίζουν. Στο Δίκτυο για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη www.todiktio.eu στο οποίο προεδρεύω συμμετέχουν κατεξοχήν πολύ νέοι άνθρωποι με γνώση, πολιτική άποψη, αντίληψη για τον κόσμο, αλλά ιδιαίτερα απορριπτικοί με τα κόμματα και την πολιτική. Αυτό είναι κάτι εξαιρετικά ανησυχητικό. Είτε μας αρέσει είτε όχι οι χώρες πάνε μπροστά από τα κόμματα τους. Η αίσθηση μου είναι ότι αργά ή γρήγορα και με βάση τις εξελίξεις, θα δημιουργηθεί κάτι νέο που θα μπορέσει να είναι ο άλλος πόλος στην Κυβέρνηση δημιουργώντας ένα σύγχρονο πολιτικό σύστημα συμπολίτευσης – αντιπολίτευσης.
Ερ: Η άρση των μέτρων και το άνοιγμα της κοινωνίας έφερε εκ νέου με ένταση στην επιφάνεια μια σειρά τραγικών περιστατικών ακραίας εγκληματικότητας, (ενδοοικογενειακή βία και κοινά ποινικά αδικήματα) κάπου μοιάζει η χώρα να υστερεί και δεν είναι σαφές εάν το πρόβλημα βρίσκεται στις αστυνομικές αρχές, στην απονομή δικαιοσύνης ή εκτέλεσης των ποινών ή εάν κάποια περιστατικά προκύπτουν από την έλλειψη παρέμβασης των κρατικών υπηρεσιών, ωστόσο η κοινωνία χρειάζεται μια απάντηση
Απ: Το έγκλημα μεταλλάσσεται, αλλάζει μορφές και γίνεται όλο και πιο δύσκολη η αντιμετώπιση του. Πολύ επιγραμματικά πιστεύω ότι υπάρχει αναγκαιότητα αναδιάρθρωσης της Ελληνικής Αστυνομίας με βάση την ψηφιακή εποχή και τις σύγχρονες ανάγκες και αυτό ανακοινώθηκε αλλά και η αλλαγή του Ποινικού Κώδικα ώστε να πάψει να υπάρχει η αίσθηση ατιμωρησίας στους πάντες.
*Η κα Άννα Διαμαντοπούλου είναι Πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη – πρ. Επίτροπος ΕΕ – πρ. Υπουργός
