Ιστορική στιγμή χαρακτήρισε η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου την ολοκλήρωση του Εθνικού Σχεδίου για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία, «ενός οριζόντιου συνεκτικού και αναλυτικού σχεδίου που για την ολοκλήρωσή του χρειάσθηκε να υπάρξει σκληρή δουλειά τόσο από τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη, όσο και η συνεργασία όλων των υπουργείων, πολλών κυβερνητικών και υπηρεσιακών στελεχών, δημόσιων και ιδιωτικών φορέων καθώς και της Κοινωνίας των Πολιτών».
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα Μιχαηλίδου ανέφερε πως «μέσα από το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, προχωράμε στην θεσμοθέτηση του «προσωπικού βοηθού» για τα άτομα με αναπηρία που ως αντικείμενό του θα έχει την υποστήριξη του αναπήρου στην καθημερινότητά του, στην ανεξάρτητη διαβίωση, την πρόληψη και την αποϊδρυματοποίηση. Έχουμε υποβάλλει πρόταση στο Ταμείο Ανάκαμψης ώστε να στηρίξουμε ένα πιλοτικό πρόγραμμα σε 18 μήνες για 3.000 συμπολίτες μας με αναπηρία, συνολικού κόστους άνω των 32 εκατ. ευρώ».
Η κυρία Μιχαηλίδου, έδωσε έμφαση στην δέσμευση για την κατάρτιση της εθνικής στρατηγικής αποϊδρυματοποίησης. Ανέφερε πως αύριο και μεθαύριο σε συνεργασία με την EISPP θα παρουσιαστούν οι βασικοί άξονες σε τηλεημερίδα. Υπογραμμίζοντας πως «συντονίζουμε τις προσπάθειές μας για την επίσπευση του προγράμματος αποϊδρυματοποίησης στα Κέντρα Κοινωνικής Πρόνοιας της Αττικής και της Δυτικής Ελλάδας». Η υφυπουργός εξήγησε πως όταν λέμε αποϊδρυματοποίηση δεν εννοούμε μόνο την μεταφορά των ατόμων με αναπηρία από κλειστές δομές, τύπου ιδρύματος φροντίδας, σε κάποια μικρότερη δομή εντός του αστικού ιστού. Αλλά είναι δράσεις που περιλαμβάνουν ένα ευρύτερο πλαίσιο.
Επίσης έδωσε έμφαση στην πρώιμη αναγνώριση λέγοντας ότι για αυτό αναβαθμίζουμε τους βρεφονηπιακούς σταθμούς καθώς έχουν ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην πρώιμη διάγνωση, σημειώνοντας ότι έχει διαπιστωθεί ότι σε ορισμένες νευρολογικές αναπηρίες ή στο φάσμα του αυτισμού μια έγκαιρη διάγνωση μπορεί να επηρεάσει την εξέλιξη της αναπηρίας έως και σε 50%. Για αυτό παράλληλα ενισχύονται και οι υπηρεσίες του ΕΟΠΥΥ.
Σχετικά με την «Κάρτα Αναπηρίας» η υφυπουργός είπε ότι αυτή θα χορηγηθεί σε όλα τα άτομα με αναπηρία άνω του 67% και θα διευκολύνει τόσο την προσωπική ζωή των αναπήρων καθώς δεν θα χρειάζεται να έχουν μαζί τους φακέλους με έγγραφα που πρέπει να καταθέτουν κάθε φορά ή να προσκομίζουν σε υπηρεσίες και από την άλλη και για το κράτος και τις υπηρεσίες όπου μέσα από την «κάρτα» θα συγκεντρώνονται στοιχεία σχετικά με τις υπηρεσίες που προσφέρουν. Η «Κάρτα Αναπηρίας», ανέφερε η υφυπουργός, θα διασυνδεθεί και με την Εθνική Πύλη Παροχών Αναπηρίας, όπου ουσιαστικά θα είναι ένα πληροφορικό σύστημα σε όλα τα υπουργεία σχετικά με την χορήγηση παροχών.
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναφέρθηκε και επίσης στα θέματα αναδοχής και υιοθεσίας που δίνει το Εθνικό Σχέδιο Δράσης, λέγοντας πως σε συνεργασία και με την Unicef δίνουμε ιδιαίτερη έμφαση στην αναδοχή, την επαγγελματική αναδοχή για παιδιά με άνω του 80% αναπηρία παρέχοντας και οικονομική στήριξη της διαβίωσης των παιδιών αυτών καθώς όπως είπε η ύπαρξη ενός οικογενειακού πλαισίου είναι πολύ σημαντικό για αυτά.
Η πρόεδρος της Επιτροπής Ισότητας, Νεολαίας και Δικαιωμάτων του Ανθρώπου της Βουλής, Σοφία Βούλτεψη που είχε την πρωτοβουλία να διεξαχθεί αυτή η συνεδρίαση παρουσίασης του Εθνικού Σχεδίου που εκπονεί η κυβέρνηση, υπενθύμισε ότι ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, είχε δημοσιοποιήσει την πρόθεση και τη βούληση για την ύπαρξη αυτού του Σχεδίου. Το έθεσε υπό τον άμεσο έλεγχο και εποπτεία του, με στόχο αυτό να είναι μακράς πνοής. Το χαρακτήρισε «ως μια τολμηρή επιτέλους μεταρρύθμιση στις πολιτικές μας, ώστε να διορθωθούν πολλές στρεβλώσεις που διαρκούν εδώ και πολλά χρόνια» και πρόσθεσε ότι « ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ξεκαθαρίσει ότι η στρατηγική για την ουσιαστική και αποτελεσματική αντιμετώπιση των προβλημάτων των ατόμων με αναπηρία, αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα της κυβέρνησης, υπογραμμίζοντας ότι ο συντονισμός αυτής της στρατηγικής θα γίνεται σε επίπεδο πρωθυπουργικού γραφείου και με εθνικό συντονιστή τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη». Η κυρία Βούλτεψη σημείωσε ότι «η Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων και η Υποεπιτροπή για τα ‘Ατομα με Αναπηρία» συνεδρίασε όλο αυτό το διάστημα, συμβάλλοντας σ’ αυτή την προσπάθεια και θέτοντας ως βασικό στόχο, κάτι το οποίο το κάνουμε και σύνθημα, το “προσβασιμότητα παντού”. Αυτό υπήρξε το κεντρικό αντικείμενο των συνεδριάσεων μας, εδώ και πάνω από ένα χρόνο, και επ’ αυτού θα εκδοθεί και η έκθεση της Υποεπιτροπής για τα ΑμεΑ, που θα παραδοθεί στον πρόεδρο της Βουλής». Η πρόεδρος της Επιτροπής επισήμανε ότι «τα θέματα των ατόμων με αναπηρία, διαπερνούν το σύνολο της δημόσιας διοίκησης και προφανώς, αφορούν όλα τα υπουργεία. Γι’ αυτό και στην υποεπιτροπή μας, προσήλθε πλειάδα υπουργών και γενικών γραμματέων, με σκοπό ακριβώς τη διασφάλιση αυτής της προσβασιμότητας σε κτίρια, πολιτιστικά αγαθά, στον ψηφιακό κόσμο, παντού».
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, Βασίλης Οικονόμου επισήμανε ότι εδώ δεν είναι ένα νομοσχέδιο όπου τα κόμματα μπορεί να έχουν αντιρρήσεις αλλά μια αφετηρία για την δημιουργία ενός οργανωμένου σχεδίου από την πολιτεία για τα άτομα με αναπηρία.
Φορείς
Ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ, Ιωάννης Βαρδακαστάνης μίλησε για μια ιστορική στιγμή για το αναπηρικό κίνημα, αναγνωρίζοντας την σκληρή και συντονισμένη δουλεία που έγινε από τον υπουργό Επικρατείας, Γιώργο Γεραπετρίτη και την ομάδα που συγκρότησε. Είναι είπε «η πρώτη φορά που συζητείται ένα σχέδιο δράσης και αυτό, ασχέτως εάν υπάρχουν διαφορετικές απόψεις, είναι από μόνο του μια πολύ σημαντική εξέλιξη αφού αναγάγει τα προβλήματα των ατόμων με αναπηρία σε ένα διαφορετικό πολιτικό επίπεδο. Καταφέραμε, ανέφερε, κατά την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου να συνεργαστούμε με όλη την ομάδα που το κατάρτισε. Έχουμε, είπε, καταθέσει αναλυτικές προτάσεις για κάθε έναν από τους 6 πυλώνες του Εθνικού Σχεδίου όπως και για κάθε μια δράση που προβλέπεται, ενώ έχουμε προσθέσει και συμπληρωματικές δράσεις. Εμείς, είπε ο πρόεδρος της ΕΣΑμεΑ, έχουμε προσθέσει και έναν έβδομο πυλώνα που αφορά τον κοινοβουλευτικό έλεγχο υλοποίησης του Σχεδίου. Γνωστοποίησε ότι η Εθνική Συνομοσπονδία μαζί με το Ινστιτούτο της έχει καταστρώσει έναν μηχανισμό παρακολούθησης υλοποίησης των δράσεων, ενώ παράλληλα ζήτησε άμεσα να υπάρξει η εναρμόνιση του Εθνικού Σχεδίου με το αντίστοιχο ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης που είναι σε διαβούλευση.
Ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης χαρακτήρισε ως ιδιαίτερα σημαντικό την ύπαρξη ενός Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Ανθρώπων με Αναπηρία και συμφώνησε με τον υπουργό Επικρατείας ότι είναι μια αρκετά φιλόδοξη προσπάθεια. Έθεσε τον Συνήγορο του Πολίτη στη διάθεση της κυβέρνησης αλλά και της κοινοβουλευτικής επιτροπής για την παρακολούθηση του Σχεδίου και των δράσεών της. Παράλληλα προχώρησε και σε επιμέρους προτάσεις προκειμένου το Σχέδιο και οι πολιτικές να γίνουν πιο εύχρηστες και αποτελεσματικές. Στο πλαίσιο αυτό, μεταξύ άλλων, πρότεινε όλες οι «Κάρτες» αναπηρίας να ενσωματωθούν σε μια, και έκρινε πολύ σημαντικό να προχωρήσει η προβλεπόμενη κωδικοποίηση της νομοθεσίας.
Αντιπολίτευση
Η βουλευτής και τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ, Θεανώ Φωτίου έστρεψε τα πυρά της στην κυβέρνηση λέγοντας ότι τη στιγμή που περικόπτει τις δαπάνες για τα ανασφάλιστα ‘Ατομα με Αναπηρία εν μέσω πανδημίας, επιδίδεται σε μεγαλόστομες διακηρύξεις Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τα Δικαιώματα των Αναπήρων στη Βουλή. Υποστήριξε ότι ο νόμος του ΣΥΡΙΖΑ για τα δικαιώματα των ΑμεΑ αποτελεί θεμέλιο του Σχεδίου Δράσης που παρουσιάζει η κυβέρνηση ως δικό της. Ανέφερε πως σε αυτό δεν υπάρχει ιεράρχηση, κοστολόγηση και προσδιορισμός των πηγών χρηματοδότησης. Παρατήρησε πως η παράθεση των 6 πυλώνων και 30 στόχων του Εθνικού Σχεδίου Δράσης γίνεται ευχολόγιο και έκθεση ιδεών. Η βουλευτής της αξιωματικής αντιπολίτευσης ανέφερε πως εμείς κατηγορηματικά δεν συναινούμε να υποκατασταθεί η υποχρέωση του κράτους για χρηματοδότηση των δράσεων που αίρουν την ανισοτιμία των ΑμεΑ από χορηγίες ιδιωτών, όπως και δεν συναινούμε στην εισαγωγή της αξιολόγησης της λειτουργικότητας ως μέσο αποκλεισμού αναπήρων από επιδόματα. Είμαστε εδώ για να ορίσουμε το όραμα των ατόμων με αναπηρία και μας γυρίζουν σε μνημονιακές πολιτικές.
Ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ, Γιώργος Μουλκιώτης ζήτησε από την κυβέρνηση να μην εξαιρούνται από τον ΛΑΕΚ η ΕΣΑμεΑ όπως και από τους πόρους του. Ανέφερε πως το ΠΑΣΟΚ υπήρξε πρωτοπόρο στα δικαιώματα των αναπήρων και σήμερα διεκδικούμε να υπάρξει ένας Χάρτης για την ισότιμη πρόσβαση των ΑμεΑ με ελευθερίες επιλογής. Τόνισε ότι η πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ, Φώφη Γεννηματά έχει παρουσιάσει ολοκληρωμένο σχέδιο που απαιτεί όμως κρατική στήριξη. Υπενθύμισε σειρά τροπολογιών που έχει καταθέσει το κόμμα του στα νομοσχέδια του υπουργείου Εργασίας, όπως αυτές για την κατάρτιση, τα επιδόματα και την εκπροσώπηση της ΕΣΑμεΑ στον ΟΑΕΔ που σήμερα δεν υπάρχει. Η ισότιμη συμμετοχή των αναπήρων, είπε, «είναι στον πυρήνα της πολιτικής του ΚΙΝΑΛ». Ζήτησε, μεταξύ άλλων, στοχευμένες πολιτικές σε κάθε τομέα. Αποσύνθεση προνομιακών δικαιωμάτων από την απασχόληση. Κατάργηση του προσδιορισμού «ανίκανος για οποιαδήποτε εργασία» καθώς αυτός έχει ρατσιστικά χαρακτηριστικά. Εκπόνηση εθνικών προγραμμάτων απασχόλησης για τους ανάπηρους. Θέλουμε, είπε ο βουλευτής, «πράξεις και όχι μόνο κείμενα».
Η βουλευτής του ΚΚΕ, Λιάνα Κανέλλη ανέφερε πως συνυπογράφουμε κάθε λέξη που υπάρχει σε αυτό το Εθνικό Σχέδιο Δράσης καθώς αποτελούν διαχρονικές διεκδικήσεις των ανθρώπων με αναπηρία αλλά εστίασε ότι η υλοποίησή τους είναι θέμα πολιτικής επιλογής και βούλησης. Χαρακτηριστικά ανέφερε πως «για να είναι Εθνικό ένα Σχέδιο, θα πρέπει να είναι αληθές. Και για να είναι αληθές θα πρέπει να είναι υλοποιήσιμο. Αντιθέτως αυτό που θα μείνει είναι οι ωραίες λέξεις…», σημειώνοντας ότι «όταν υπάρχει μέσα το κέρδος δεν μπορεί να περιμένει κανείς σημαντικές βελτιώσεις». Μιλάμε, είπε, για ισοτιμία αλλά ξέρετε ότι δεν έχουν όλοι τις ίδιες ευκαιρίες. Ούτε την δυνατότητα να έχουν τις υποδομές που χρειάζονται στα σπίτια τους. Ζήτησε να υπάρξει ένα εθνικό ινστιτούτο μελέτης και παρακολούθησης των θεμάτων της αναπηρίας
Η βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, Αναστασία Αλεξοπούλου ανέφερε ότι το κόμμα της έχει προχωρήσει σε μια σειρά προτάσεων που δεν είναι δύσκολο να υλοποιηθούν. Έδωσε έμφαση στις ίσες ευκαιρίες και στην προσβασιμότητα και τόνισε ότι εδώ, σε αυτήν την Επιτροπή, θα πρέπει να σταθούμε πάνω από κόμματα και ιδεολογικές αγκυλώσεις και να γίνουμε η φωνή των ανθρώπων αυτών που δεν έχουν φωνή… και να μετατραπούμε σε πραγματικό στήριγμά τους.
Η βουλευτής του ΜέΡΑ25, Αγγελική Αδαμοπούλου ανέφερε πως συμφωνούμε με το σχέδιο αυτό και χαιρόμαστε που έχουν μπει στο Σχέδιο αυτό ζητήματα που ήταν διαχρονικά αιτήματα. Χαρακτήρισε «λυδία λίθο» τα θέματα της προσβασιμότητας σε όλους τους τομείς. Απαιτείται, είπε, ενίσχυση των δικαιωμάτων σε θέματα ποιοτικής Υγείας και Πρόνοιας. Ζήτησε τη σύσταση Διεύθυνσης Χρόνιων Παθήσεων και Αποκατάστασης στο υπουργείου Υγείας, αύξηση της κατ’ οίκον φροντίδα, συμπλήρωση του Κανονισμού Υγείας, κάλυψη των τεχνικών βοηθημάτων. Παρατήρησε ότι στο Εθνικό Σχέδιο δεν υπάρχουν δράσεις σχετικά με την αναβάθμιση των ιδρυμάτων, λέγοντας πως «καλή και σωστή είναι η αποϊδρυματοποίηση αλλά οι συνθήκες που επικρατούν στα ιδρύματα και σε κλειστές δομές σήμερα είναι απαράδεκτες και γενικά δίνεται η αίσθηση ότι υπάρχει ένα άβατο σε αυτά».
