Οι πυρετώδεις διεργασίες από τους «μεσολαβητές» σε Ουάσιγκτον, Βερολίνο και Βρυξέλες, οι επικοινωνίες Μητσοτάκη-Μέρκελ-Ερντογάν και τα μηνύματα του Πρωθυπουργού στην Άγκυρα, μετα τη συνάντηση του με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, δείχνουν ότι η επανέναρξη των διερευνητικών επαφών είναι προ των πυλών, αν όλα πάνε καλά. Ίσως και πριν τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου.
Του Κώστα Πασίση
Η Αθήνα, όμως, λέει ναι στην επανέναρξη του διαλόγου, αλλά ταυτόχρονα είναι επιφυλακτική, όσον αφορά τις πραγματικές προθέσεις της Τουρκίας, καθώς μόλις πριν από ένα μήνα, αναίρεσε η ίδια όσα είχαν συμφωνήσει γραπτώς στο Βερολίνο.
Σύμφωνα με πληροφορίες στο μπαράζ των διπλωματικών επαφών στο παρασκήνιο, η Ελλάδα θέτει θέμα αξιοπιστίας της Άγκυρας γιατί στον τουρκικό τύπο «βρίθουν» οι πληροφορίες που μιλούν για συνέχιση της έντασης στην Ανατολική Μεσόγειο.
Επι παραδείγματι, η φιλοκυβερνητική εφημερίδα Yeni Safak γράφει στον τίτλο της «Δεν θα κάνουμε πίσω βήματα, το Oruc Reis θα συνεχίσει”, προϊδεάζοντας και τον πλέον δύσπιστο πως το κεφάλαιο της τουρκικής προκλητικότητας σε βάρος της Αθήνας δεν έχει κλείσει.
Και δεν είναι μόνο η συγκεκριμένη εφημερίδα που διακινεί τέτοιες «ειδήσεις», αν και οι περισσότερες από αυτές διαρρέονται για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
Ο Ταγίπ Ερντογάν υπέστη δεινή διπλωματική ήττα, με την απόσυρση του Oruc Reis και προσπαθεί να δικαιολογήσει τη μεγαλοπρεπή αναδίπλωση του.
Να επισημάνουμε σε αυτό το σημείο ότι τις τελευταίες ημέρες η Τουρκία έχει μεταφέρει την ένταση στο θαλάσσιο χώρο της Κύπρου, γεγονός που δεν περνά απαρατήρητο. Μάλιστα στην Ευρώπη υπάρχουν ισχυρές φωνές που υποστηρίζουν ότι εκτός από την Ελλάδα, στοχοποιημένη είναι και η Κύπρος. Κάτι που επεσήμανε και πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, τονίζοντας ότι η Τουρκία προσπαθεί να εκφοβίσει την Ελλάδα και την Κύπρο.
Η επανέναρξη του διαλόγου και τα εμπόδια
Σύμφωνα με πληροφορίες, πρωταγωνιστικό ρόλο στην αποκατάσταση των διαύλων επικοινωνίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, που είχαν «διαρραγεί» εδώ και περίπου ένα μήνα, έχει παίξει η Γερμανίδα Καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ η οποία φαίνεται ότι κινείται αργά, αθόρυβα, αλλά απ ότι φαίνεται αποτελεσματικά. Χθες η Γερμανίδα καγκελάριος είχε δεκαπεντάλεπτη συνομιλία με τον τούρκο Πρόεδρο.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης συνομιλώντας με τον Εκτελεστικό Διευθυντή του Economist, Daniel Franklin, αποκάλυψε ότι οι σύμβουλοι του συνομιλούν με συνεργάτες του Ερντογαν. Οπερ μεταφράζεται ότι η κυρία Ελένη Σουρανή, διπλωματική σύμβουλος του Πρωθυπουργού είναι σε ανοικτή γραμμή με τον Ιμπραήμ Καλίν, έμπιστο συνεργάτη του Τούρκου Προέδρου.
Ουσιαστικά αυτές οι επαφές είναι το πρώτο ουσιαστικό βήμα για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών που διεκόπηκαν τον Αύγουστο του 2016.
Όμως και σε αυτή την περίπτωση ο δρόμος είναι στρωμένος με …αγκάθια.
Η κυβέρνηση έχει καταστήσει σαφές ότι τα μόνα ζητήματα, που μπορεί να συζητήσει είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας και των θαλασσίων ζωνών.
Επιπλέον ζητά κατά τη διάρκεια των συζητήσεων, να μην υπάρχουν εντάσεις στο Αιγαίο αλλά και να αποφεύγονται οι προκλητικές δηλώσεις που μόνο αφαιρούν από τις προσπάθειες για βελτίωση των σχέσεων καλής γειτονίας.
Περί Χάγης
Το ερώτημα, όμως που προκύπτει είναι αν γίνονται σεβαστοί οι συγκεκριμένοι όροι από την άλλη πλευρά; Δύσκολο είναι η πρώτη απάντηση καθώς η Άγκυρα θέλει διάλογο, με ανοικτή ατζέντα θεμάτων.
«Χωρίς όρους και προϋποθέσεις» λέει ο Ακάρ και ο Τσαβούσογλου.
Επιπλέον, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο τραπεζι έβαλε και την παράμετρο της Χάγης, για ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα, εφόσον οι δυο χώρες δεν μπορούν να έλθουν σε συμφωνία.
Ως γνωστόν, όμως η Τουρκία εμφανίζεται να θέλει την παρέμβαση του Διεθνούς Δικαστηρίου αλλά βάζει και αλλά ζητήματα όπως η αποστρατικοποίηση των νησιών και οι γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο, που δεν είναι αποδεκτά επ ουδενί από τη χώρα μας.
Να υπενθυμίσουμε επίσης ότι το 1976 ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε προτείνει την παραπομπή του ζητήματος της υφαλοκρηπίδας στη Χάγη και ο Σουλειμάν Ντεμιρέλ αρχικά είχε συμφωνήσει. Στη συνέχεια, όμως η Τουρκία έκανε πίσω τελικά και η υπόθεση ναυάγησε κάπου στο Αιγαίο…
Το ίδιο έγινε το 1992-93, επι κυβέρνησης Κωνσταντίνου Μητσοτάκη και το 2003 επι Κώστα Σημίτη, όπου υπαναχώρησε η Ελλάδα αυτή τη φορά, επειδή η Τουρκία έβαλε το θέμα των γκρίζων ζωνών…
