today-is-a-good-day
19.5 C
Athens

Tο πρόβλημα με την παρέμβαση Στόλτεμπεργκ και η “αφύπνιση” της Ελληνικής Εξωτερικής πολιτικής

Θέμα Στόλτενμπεργκ υπάρχει στην κυβέρνηση, μετα την ανακοίνωση του για συμφωνία Ελλάδας Τουρκίας έναρξης διαλόγου και δεν αποκλείεται το Μαξίμου να δώσει συνέχεια στο ζήτημα, αν και η αναδίπλωση του γ.γ του ΝΑΤΟ, περί «συζητήσεων», και όχι «συμφωνίας» με την Τουρκία, αμβλύνει το βαρύ κλίμα.

Του Κώστα Πασίση

Ανεξάρτητα πάντως από το «βραχυκύκλωμα» που προκάλεσε η άκομψη και βεβιασμένη παρέμβαση του, η μεγάλη «εικόνα» στην υπόθεση είναι το οργιώδες παρασκήνιο που βρίσκεται σε εξέλιξη και αφορά τα μεγάλα γεωπολιτικά παιχνίδια στρατηγικής που παίζονται στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και τα οικονομικά συμφέροντα που διακυβεύονται, από μια ανάφλεξη στην περιοχή.

Για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος αυτών των παιχνιδιών και ενδεχομένως να ερμηνεύσει τόσο τη στάση του γενικού γραμματέα του ΝΑΤΟ όσο και μεσολαβητική προσπάθεια της Γερμανίδας καγκελάριου, θα υπενθυμίσουμε ένα περιστατικό με μάρτυρες δημοσιογράφους που έγινε το 1995 στη Σύνοδο Κορυφής στις Κάννες και πρωταγωνιστές τον τότε Πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου και τον Ζακ Σιρακ. Και αντικείμενο της συζήτησης τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Στην ιδιωτική αυτή συνομίλια και μάλιστα σε ζωηρό ύφος, κάποια στιγμή ο αείμνηστος Γάλλος πολιτικός είπε στον Ανδρέα Παπανδρέου ότι δεν προτίθεται να αφήσει 450 εκ. τουρκόφωνους που είναι δυνητικοί πελάτες της Γαλλίας, επειδή τσακώνονται η Ελλάδα και η Τουρκία.

Οι «μπίζνες», οι «κυρώσεις» και το «κενό» εξουσίας των ΗΠΑ

Αυτή ήταν μια αμιγώς κυνική ομολογία η οποία ενδεχομένως να ισχύει και σήμερα με δεδομένο ότι ήδη «τρέχει» μια τριγωνική εμπορική σχέση ανάμεσα σε ΗΠΑ-Ευρώπη και Τουρκία, ενώ σε όλους είναι γνωστές και οι κολοσσιαίες μπίζνες Βερολίνου και Αγκυρας, με υποβρύχια της Τουρκίας να κατασκευάζονται σε γερμανικά ναυπηγεία.
Κυβερνητικά στελέχη, πάντως, προσπαθώντας να ερμηνεύσουν την περίεργη κίνηση Στόλτενμπεργκ αναφέρουν ότι στην πλειοψηφία τους οι σοσιαλιστές γενικοί γραμματείς δεν μπορούν να αντιληφθούν το ζήτημα που υπάρχει ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία.

Θεωρούν οι και οι δυο χώρες φταίνε ισότιμα και αρά πρέπει να κάνουν υποχωρήσεις. Ενώ στην παρούσα φάση προσθέτουν και την απουσία των ΗΠΑ, από την περιοχή, λόγω των επικείμενων αμερικανικών προεδρικών εκλογών.

Εκτός της παρέμβασης του γ.γ του ΝΑΤΟ, στο «παιχνίδι» μπήκε και η Αγκελα Μέρκελ με την επικοινωνία που είχε με τον Τούρκο Πρόεδρο, χωρίς να υπάρξει και αντίστοιχη επαφή με την Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.

Γερμανικές …λεπτομέρειες

Η Γερμανίδα καγκελάριος που προφανώς «καίγεται» να μη σημειωθεί κάποιο θερμό επεισόδιο στη Μεσόγειο κατά τη διάρκεια της προεδρίας της, γνωρίζει ότι στην επικείμενη σύνοδο Κορυφής, στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου θα τεθεί επι τάπητος το θέμα των κυρώσεων στην Τουρκία, ένα ζήτημα δύσκολο για πολλές χώρες της Ευρώπης.
Στην περίπτωση αυτή, όμως, έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον κάποιες …λεπτομέρειες που προηγήθηκαν. Επι παραδείγματι, από τις 31 Αυγούστου, η Ελλάδα «στοχοποιήθηκε» ανελέητα από το Γερμανικό τύπο. Μάλιστα η Handebsblatt έκανε δυο εκτενή ρεπορτάζ για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις εκ των οποίων το ένα το έγραψε τούρκος συντάκτης, προφανώς για να δώσει την …αντικειμενική διάσταση του προβλήματος στην Αν. Μεσόγειο.
Επίσης η Die Welt, είχε ένα πραγματικά περίεργο «κομμάτι» σύμφωνα με το οποίο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν είχε δώσει εντολή για να καταρριφθεί ελληνικό μαχητικό ή να βυθιστεί ελληνικό πλοίο.
Μήπως και …τρομάξει η Αθήνα και καθίσει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης με την Άγκυρα.
Το «κερασάκι» σε όλα αυτά πάντως το έθεσε η Νάταλι Τότσι, ειδική συνεργάτιδα του Ζοζέπ Μπορέλ, ύπατου εκπροσώπου της ΕΕ.
Σε τουίτ της, ανέφερε ότι «η κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο είναι μια παλιά σύγκρουση για την κυριαρχία και την ασφάλεια μεταξύ Ελλάδας, Τουρκίας και Κύπρου. Μπορεί να επιλυθεί μόνο αν η Ελλάδα και η Τουρκία αναιρέσουν την «μάτσο» πολιτική τους και ανακαλύψουν το πνεύμα της διπλωματίας όπως στο σεισμό του ’99». Η Κομισιόν άδειασε τη σύμβουλο του Μπορέλ, άλλη η ζημιά έμεινε…

Η «αφύπνιση» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής

Μέχρι …χθες η Ελλάδα στις κόντρες της με την Τουρκία αντιμετωπιζόταν με μπόλικο τσάι και πολύ συμπάθεια τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και την Ευρώπη που πάντοτε είχαν και έχουν μια ειδική προνομιακή σχέση με την Ισλαμική Τουρκία, που «φλερτάρει» τώρα με τη Ρωσία. Ενδεχομένως για να εκβιάσει καταστάσεις…

Τα πράγματα, όμως αλλάξαν μόλις η χώρα βγήκε από τα μνημόνια και ανέκτησε τη διεθνή αξιοπιστία της, αρχικά επι κυβέρνησης Σαμαρά και στη συνέχεια το 2019 με τη πανηγυρική νίκη του Κυριάκου Μητσοτάκη.

Από τους πρώτους μήνες η ελληνική διπλωματία οικοδόμησε τις συμμαχίες της, με ένα μαραθώνιο επαφών και συναντήσεων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης.
Έτσι, όταν «έσκασε» η κρίση με την Τουρκία, πρώτα στον Έβρο με τις μεταναστευτικές ορδές που ήθελαν να περάσουν τα ελληνικά σύνορα και στη συνέχεια στην Ανατολική Μεσόγειο, με τις ανεκδιήγητες διεκδικήσεις και προκλήσεις του Ερντογαν, η χώρα εμφανίστηκε πανέτοιμη.

Στο ψευδο τουρκικο-λιβυκό μνημόνιο απάντησε με τη μερική οριοθέτηση ΑΟΖ με την Αίγυπτο. Μια συμφωνία που εξόργισε το Σουλτάνο ο οποίος προέβη στις γνωστές σπασμωδικές κινήσεις του που τον εχουν οδηγήσει σε απομόνωση.

Παράλληλα, μετα από δεκαετίες η Ελλάδα έκανε συμφωνία ΑΟΖ και με την Ιταλία και στη συνέχεια επέκτεινε την αιγιαλίτιδα ζώνη από τα 6 στα 12 μίλια στο… Ιόνιο, χωρίς να ρωτήσει κανέναν σύμμαχο ή εταίρο της, αν έχει τη σχετική άδεια, όπως έκανε ακριβώς και με τη συμφωνία της με την Αίγυπτο.

Στην κρίση, στην Ανατολική Μεσόγειο κράτησε μια απολύτως σθεναρή στάση και διαμήνυσε σε όλους ότι η Ελλάδα θέλει το διάλογο με την Τουρκία, για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών, αλλά υπο την αυστηρή προϋπόθεση να επιστρέψει πρώτα ο τουρκικός στόλος στη βάση του.

«Σταματούν οι προκλήσεις, ξεκινούν οι συζητήσεις», ήταν το χθεσινό μήνυμα του Κυριάκου Μητσοτάκη, σε «φίλους» και «εχθρούς».
Και η τελευταία διπλωματική εξέλιξη ήταν ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, πρότεινε τη διεξαγωγή μιας πολυμερούς διάσκεψης για να εκτονωθούν οι εντάσεις στην Αν. Μεσόγειο, ενώ επανέλαβε την «πλήρη αλληλεγγύη» των Ευρωπαίων στην Αθήνα…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ