Ένα από τα διαρκή ζητήματα των τελευταίων χρόνων αποτελεί ο βαθύς πολιτικός διχασμός που επικρατεί στην αμερικανική πολιτική ιδεολογία και κατά συνέπεια την κοινωνία της χώρας. Μάλιστα μία πρόσφατη έρευνα του ιδρύματος Pew Research επικυρώνει με τα ευρήματά της πως πλέον ένα βαθύ ρήγμα χωρίζει τα στρατόπεδα των δύο κομμάτων της χώρας, των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων.
Στην έρευνα, όπου συμμετείχαν 5.000 ενήλικοι προκειμένου να διαπιστωθεί η πορεία της πολιτικής συνείδησης στη χώρα από το 1994 μέχρι το 2017, αναδεικνύεται πόσο και πώς έχει αυξηθεί η πολιτική διαίρεση στις ΗΠΑ τα τελευταία 23 χρόνια.
Μάλιστα, το 2017 η διαίρεση αυτή είχε μετατοπισθεί προς τα δύο άκρα στην κλίμακα φιλελεύθερος/συντηρητικός, ενώ πιο ακραία έχει γίνει και η αντίληψη της εικόνας που έχει για τον εαυτό του και τον πολιτικό αντίπαλό του ο «μέσος» Δημοκρατικός και Ρεπουμπλικανός, ιδίως όταν η συζήτηση αφορά την πολιτική και την άσκησή της.
Από την επιμέρους, ποιοτική διερεύνηση των τομέων που έχουν συμβάλλει στην «απομάκρυνση» των δύο στρατοπέδων, προκύπτουν ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις.
Όσον αφορά την ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ: περιέργως, ένα ποσοστό μεταξύ 60-70% Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών συμφωνούν πως είναι θετική η στάση των ΗΠΑ στο παγκόσμιο οικονομικό γίγνεσθαι, καθώς εξασφαλίζει στη χώρα πρόσβαση σε νέες αγορές. Μέχρι εδώ όμως: γιατί όσον αφορά τη «δικαιοσύνη» του οικονομικού συστήματος, το 50% θεωρεί πως είναι δίκαιο για τους περισσότερους Αμερικανούς, ενώ το 82% των Δημοκρατικών θεωρεί πως ευνοεί τα μεγάλα συμφέροντα.
Συνολικά, το 73% των Δημοκρατικών κρίνει πως οι μεγάλες εταιρείες «αποκομίζουν υπερβολικά κέρδη», γνώμη που συμμερίζεται μόλις το 43% των Ρεπουμπλικανών. Στα ποιοτικά γνωρίσματα των απόψεων, προκύπτει πως από το 1994 οι Δημοκρατικοί όλο και περισσότερο κλίνουν προς αυτήν την άποψη (αύξηση κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες), ενώ οι διακυμάνσεις στη γνώμη των Ρεπουμπλικανών παραμένουν αμελητέες.
Αναφορικά με το ΚΛΙΜΑ, τόσο οι Δημοκρατικοί, όσο και οι Ρεπουμπλικάνοι, σε αύξοντες αριθμούς συμφωνούν πως υπάρχουν σαφείς ενδείξεις για αλλαγή του παγκοσμίου κλίματος, διαφωνούν όμως για τις αιτίες που προκαλούν αυτή τη μεταβολή. Το 78% των Δημοκρατικών θεωρεί υπεύθυνη την ανθρώπινη δραστηριότητα, γνώμη που συμμερίζεται μόλις του 24% των Ρεπουμπλικανών.
Οι Αμερικανοί διχάζονται επίσης ως προς το εάν είναι αναγκαία η αυστηρότερη νομοθεσία για τη βιωσιμότητα—αυτό υποστηρίζει το 77% των Δημοκρατιών, ενώ της ίδιας γνώμης είναι μόνον το 36% των Ρεπουμπλικανών. Η θέση των Δημοκρατικών στο θέμα αυτό έχει ενισχυθεί κατά 11 μονάδες από το 1994, όμως (κι αυτό είναι ενδιαφέρον) η αντίστοιχη γνώμη των Ρεπουμπλικανών υποχώρησε κατά δύο φορές περισσότερο (22 μονάδες!) στη διάρκεια της ίδιας περιόδου.
Σχετικά με την ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ, οι Αμερικανοί εμφανίζονται ανήσυχοι για την αμερικανική παρουσία στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Πάνω από το 56% των Αμερικανών πιστεύουν πως οι ΗΠΑ οφείλουν να διαδραματίσουν ενεργότερο ρόλο στις παγκόσμιες υποθέσεις, ενώ το το 54% των Ρεπουμπλικανών υποστηρίζει πως το ενδιαφέρον της κυβέρνησης θα πρέπει να στραφεί προς το εσωτερικό της χώρας κι όχι στο εξωτερικό.
Η διαφορά απόψεων τούτη αντανακλά και στη θέση των δύο πλευρών για την στρατηγική υπέρ της ειρήνης—το 83% των Δημοκρατικών υποστηρίζουν την δημοκρατική οδό για την επίτευξή της, γνώμη που βρίσκει σύμφωνο το 33% των Ρεπουμπλικανών, οι οποίοι προκρίνουν την ισχύ των όπλων ως αναγκαίο υπομόχλιο για την ειρήνη. Η άποψη αυτή των Δημοκρατικών έχει ενισχυθεί κατά 14 ποσοστιαίες μονάδες από το 1994, επιτείνοντας πολιτική διαίρεση των δύο στρατοπέδων.
Σε ορισμένα κομβικά θέματα της ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ της χώρας τους, πρόοδος έχει σημειωθεί σε πολλές απόψεις των Αμερικανών, ιδίως στα ζητήματα που αφορούν την ομοφυλοφιλία και τη μετανάστευση. Στη θετική αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, την μεγαλύτερη πρόοδο έχουν επιτελέσει οι Δημοκρατικοί, που από 32% το 1994 έφθασαν στο 84% το 2017.
Όμως το πιο ενδιαφέρον στοιχείο αφορά την άποψη που έχουν οι Αμερικανοί Ο ΕΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΛΟΝ. Είναι εμφανές πως η αμερικανική κοινωνία χαρακτηρίζεται από ένα συνδυασμό και μία επιμειξία αξιακών κωδίκων, όμως η πολιτική διαίρεσή τους έχει οξύνει τις διαφορές ανάμεσα στις δύο μερίδες. Προκύπτει μάλιστα πως η καθεμία εμφανίζεται όλο και λιγότερο διαθέσιμη να συνομιλήσει με την άλλη πλευρά σε ένα ευρύ ριπίδι από θέματα, προτιμώντας να περιχαρακώνεται στις πολιτικές απόψεις της.
Όχι μόνον αυτό, αλλά και η πολιτική αντιπαλότητα έχει κατακόρυφη άνοδο—το 81% των Ρεπουμπλικανών και Δημοκρατικών θεωρούν αντιπαθείς τους ανήκοντες στο άλλο κόμμα. Αμφότερες οι παρατάξεις καταγράφουν άνοδο 28 ποσοστιαίων μονάδων, εν σχέσει προς το 1994, στην «αρνητική» άποψη που έχουν για τους οπαδούς του άλλου κόμματος.
Μολονότι τα ευρήματα της έρευνας σταματούν στο 2017, είναι σαφές πως οι διαφορές αυτές έχουν οξυνθεί ακόμη περισσότερο κατά την τελευταία διετία και θα εξακολουθήσουν να χωρίζουν την αμερικανική κοινωνία και στο μέλλον. Οι ρηγματικές τούτες διαφορές κοινοποιούν την έλλειψη συναίνεσης σε ζωτικές προτεραιότητες του αμερικανικού έθνους.
Το 2019 οι Ρεπουμπλικανοί θεωρούν πως η τρομοκρατία, η οικονομία, η κοινωνική ασφάλεια, η μετανάστευση και οι εξοπλισμοί θα πρέπει να αποτελούν την απόλυτη προτεραιότητα της χώρας, ενώ οι Δημοκρατικοί προκρίνουν ως απολύτως επείγοντα ζητήματα την δημόσια υγεία, την εκπαίδευση, το περιβάλλον, την κοινωνική και υγειονομική ασφάλιση και τη μέριμνα για τους φτωχούς και ασθενέστερους.
Με την προεδρική αναμέτρηση του 2020 προ των πυλών, η έλλειψη κοινού εδάφους συνεννόησης θα συνεχίσει να εξερεθίζει την εκλογική βάση των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικανών, εγκλωβίζοντάς τους στις εδραίες απόψεις τους. Και το ερώτημα παραμένει: σε ποιο βαθμό και πού θα μπορέσουν οι Αμερικανοί να διαβούν τα όρια που τους χωρίζουν; Ερώτημα που όμως η έρευνα της Pew Research αφήνει αναπάντητο.
