today-is-a-good-day
20.6 C
Athens

Πανελλήνια Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων

Η ΠΕΑΝ ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 1941, από τον Χιώτη Κώστα Περρίκο, απότακτο αξιωματικό της Πολεμικής Αεροπορίας, καθώς και τους Αθανάσιο Σκούρα (αδερφός του Σκούρα ιδρυτή της 20th Century Fox), Ιωάννη Κατεβάτη, Διονύσιο Παπαβασιλόπουλο, Γεώργιο Αλεξιάδη. Άλλα μέλη της κυρίως φοιτητές ήταν οι Αντώνης Μυτιληναίος, Νίκος Μούρτος, Διονύσης Παπαδόπουλος, Δημήτρης Λόης, Τάκης Μιχαηλίδης, Σπύρος Γαλάτης, Γιάννης Κατεβάτης, Νώντας Σπηλιωτόπουλος, Ντίνος Αυγουστάτος, Στάθης Τουρνάκης, Σπύρος Στανωτάς, Νίκος Λάζαρης, και τη σαμιώτισσα δασκάλα Ιουλία Μπίμπα. 

*Του Στέφανου Καβαλλιεράκη

Στις 20 Σεπτεμβρίου 1942 επιτυγχάνει ένα από τα σημαντικότερα σαμποτάζ των μη εαμικών οργανώσεων, την ανατίναξη της προδοτικής ΕΣΠΟ αρχικά για την «Εθνική Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωση». Ιδρυτής και αρχηγός της ΕΣΠΟ ο γιατρός Σπύρος Στεροδήμος διατηρούσε  γραφεία στη γωνία Πατησίων και Γλάδστωνος. Σκοτώθηκαν μέλη της ΕΣΠΟ ανάμεσά τους και ο Στεροδήμος αλλά και κάποιοι Γερμανοί αξιωματικοί και στρατιώτες αφού στον 3ο όροφο στεγάζονταν υπηρεσίες της Λουφτβάφε.

Ο τελικός αριθμός των νεκρών παραμένει και σήμερα ακόμα αδιευκρίνιστος.  Τραυματίστηκαν επίσης πέντε Γερμανοί στρατιωτικοί και 27 μέλη της ΕΣΠΟ. Στο σαμποτάζ συμμετείχαν οι Περρικος, Μπιμπα και την βόμβα τοποθέτησαν οι Μυτιληναίος και Γαλάτης. Ο Περρίκος θα εκτελεστεί από τους Γερμανούς καθώς και οι Κατεβάτης, Σκούρας και Λόης ενώ η Μπίμπα θα αποκεφαλιστεί απο τους Γερμανούς στην Γερμανία.

Η τελευταία επιστολή του Περρίκου προς τον γιο του αποτελεί εως τις μέρες ένα συγκλονιστικό γραπτό αποτύπωμα πατριωτισμού και θάρρους. Ο Αντώνης Μυτιλιναίος έζησε μέχρι το 2003 και παρείχε πολύτιμες πληροφορίες για το μεγάλο αυτό σαμποτάζ. Η σύλληψη τους οφειλόταν στην προδοσία του μέλους της οργάνωσης, ενωμοτάρχη Πολύκαρπου Νταλιάνη. Τον βρήκαν άλλα μέλη της ΠΕΑΝ στην οδό Παμίσου, στις 17 Δεκεμβρίου 1942, τον ανέκριναν τον εκτέλεσαν και πέταξαν το πτώμα του σε υπόνομο στη Νέα Σμύρνη.
Ο γιος του Κώστα Περρίκου, Δημήτρης Περρίκος, εργάζεται από το 1972 στην Επιτροπή Παρακολούθησης, Επαλήθευσης και Ελέγχου των Ηνωμένων Εθνών (UNMOVIC).

Ήταν ο επικεφαλής (μετά τον Σουηδό Χανς Μπλιξ) του κλιμακίου που διεξήγαγε τις επιθεωρήσεις στο Ιράκ πριν από τον πόλεμο.

*Ο Στέφανος Καβαλλιεράκης είναι ιστορικός, Δρ. Μεσογειακών και Ανατολικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ