today-is-a-good-day
18.2 C
Athens

Λατινικά (μέρος 2ο) Αd loc – altera pars

Επιμένουμε λατινικά όπως σας υποσχεθήκαμε άλλωστε με άλλες εκφράσεις παγιωμένες στη γλώσσα μας.

Γράφει η Σοφία Μουρούτη Γεωργάνα

Όσοι μελετούν εκτενή ποιητικά κείμενα θα έχουν σίγουρα βρει τη φράση ad locum ή σε συντομογραφία ad loc, που υποδηλώνει ότι κάτι το βρήκαμε σε ένα συγκεκριμένο χωρίο στο κείμενο. Και στην αγγλική γλώσσα χρησιμοποιείται η έκφραση αυτή ακόμα και στον προφορικό λόγο, για να αναφερθεί κανείς σε ένα σημείο που είδε ή διάβασε κάτι.

Ad nauseam είναι το κατά κόρον, καθ’ υπερβολή, αφού nausea – λέξη ελληνική – είναι η ναυτία, η ζαλάδα που αισθανόμαστε, μερικοί τουλάχιστον,  στο πλοίο, την ναῦν.

Ad placitum είναι η έκφραση που χρησιμοποιούμε κάθε φορά που καταλήγουμε αυθαίρετα σε ένα συμπέρασμα ή ερμηνεύουμε τα πράγματα κατά το δοκούν, ad placitum σε απλά λατινικά.

Τα ad rem επιχειρήματα ενός προσώπου προκύπτουν από τη λογική ερμηνεία και ανάλυση των γεγονότων και δεν αποτελούν επίκληση στο ήθος του αντιπάλου, όπως τα ad hominem. Για παράδειγμα, αν πούμε σε κάποιον είσαι έτσι, είσαι αλλιώς, είσαι αλλιώτικα, αυτά είναι ad hominem, γιατί έχουν σκοπό να τον θίξουν.

Ad valorem μια άλλη φράση που δηλώνει την αξία ενός πράγματος.

Τη γνωστή alea jacta est, ο κύβος ερρίφθη, την είπε ο Ιούλιος Καίσαρας, όταν η Σύγκλητος του ζήτησε να διαλύσει το στρατό του, επειδή φοβήθηκε τη δύναμη που είχε αποκτήσει μετά την κατάκτηση της Γαλατίας. Την λέμε, όταν έχουμε πάρει μια απόφαση και δε θέλουμε να την αλλάξουμε.

Alibi το άλλοθι, το αλλού, που την έχουν κι οι Άγγλοι, ενώ το alma mater, η μητέρα τροφός, είναι η φράση που χρησιμοποιούμε για το σχολείο ή το κολλέγιο από το οποίο πήραμε τις βασικές μας γνώσεις και λειτούργησε ως μεγάλη, υψηλή μητέρα στη συνείδησή μας.

Altera pars το αντίπαλο μέρος, οι αντίπαλοί μας, οι αντίθετοί μας και τέλος alter ego, το άλλο εγώ, ο σωσίας μας, αλλά και όποιος μάς μοιάζει πολύ και σε πολλά.

Αυτά για σήμερα, μείνετε συντονισμένοι, να μην ξεχάσουμε τα λατινικά μας…

*Η Σοφία Μουρούτη – Γεωργάνα είναι φιλόλογος και διδάσκει στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδας

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ